سرفه خشک نوعی سرفه است که با تولید مخاط یا خلط در مجاری تنفسی همراه نیست. به همین دلیل معمولا خشن و آزاردهنده است. سرفه خشک معمولا ناشی از عوامل مختلفی مانند التهاب ریهها، آلرژیها، عفونتها یا عوامل دیگر است.
فهرست مطلب
سرفه خشک چیست؟
سرفه خشک نوعی سرفه است که با تولید مخاط یا خلط در مجاری تنفسی همراه نیست. به همین دلیل معمولا خشن و آزاردهنده است. این عارضه میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که شناخت آنها برای درمان ضروری است.
علل شایع سرفه خشک عبارتند از:
- عفونتهای تنفسی: عفونتهای تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا سینوزیت یکی از شایعترین علل سرفه خشک هستند.
- آلرژی: آلرژیها از دیگر دلایل سرفه خشک هستند. زمانی که فرد مبتلا به آلرژی با مادهای آلرژیزا مانند گرد و غبار، گرده یا موی حیوان خانگی تماس پیدا میکند، بدن او با آزاد کردن هیستامین و سایر مواد شیمیایی واکنش نشان میدهد. این مواد میتوانند باعث التهاب و تحریک مجاری تنفسی شده و منجر به سرفه شود.
- آسم: آسم یک بیماری مزمن است که باعث التهاب و تنگی مجاری تنفسی میشود. این امر میتواند منجر به سرفه، خس خس سینه، تنگی نفس و درد قفسه سینه شود.
- رفلاکس اسید معده به مری (GERD): هنگامی که اسید معده به مری برمیگردد، میتواند باعث تحریک و التهاب مری شود. این امر میتواند منجر به سرفه، به خصوص در شب شود.
- دود سیگار: دود سیگار میتواند مجاری تنفسی را تحریک کند و باعث سرفه، خس خس سینه و تنگی نفس شود.
- قرار گرفتن در معرض مواد محرک محیطی: قرار گرفتن در معرض دود، مواد شیمیایی یا سایر آلایندههای هوا میتواند مجاری تنفسی را تحریک کند و باعث سرفه شود.
- عوارض برخی داروها: برخی از داروها، مانند مهارکنندههای ACE که برای درمان فشار خون بالا استفاده میشوند، میتوانند به عنوان عارضه جانبی سرفه خشک ایجاد کنند.
- تومورهای مجاری تنفسی: در موارد نادر، سرفه خشک میتواند ناشی از تومور در مجاری تنفسی باشد.
درمان سرفه خشک به علت آن بستگی دارد:
- عفونتهای تنفسی: معمولاً سرفههای ناشی از عفونتهای تنفسی بدون درمان خاصی در عرض چند هفته از بین میروند. با این حال، داروهایی مانند داروهای بدون نسخه ضد سرفه یا ضد احتقان میتوانند به تسکین علائم کمک کنند.
- آلرژی: برای درمان سرفه ناشی از آلرژی، باید از آلرژنها اجتناب کرد. همچنین ممکن است داروهایی مانند آنتیهیستامینها یا ضد احتقانها برای کمک به کاهش علائم تجویز شوند.
- آسم: داروهای مختلفی برای درمان آسم وجود دارد، از جمله داروهای استنشاقی، قرصها و داروهای تزریقی.
- GERD: تغییرات در شیوه زندگی، مانند کاهش وزن، اجتناب از غذاهای محرک و خوردن وعدههای غذایی کوچکتر، میتواند به بهبود GERD و کاهش سرفه کمک کند. همچنین ممکن است داروهایی برای کاهش تولید اسید معده یا خنثی کردن اسید تجویز شوند.
- دود سیگار: ترک سیگار بهترین راه برای درمان سرفه ناشی از سیگار است.
- قرار گرفتن در معرض مواد محرک محیطی: تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض مواد محرک مانند دود، مواد شیمیایی و آلایندههای هوا خودداری کنید.
- عوارض برخی داروها: اگر سرفه شما ناشی از عوارض جانبی دارو است، با پزشک خود در مورد راههای جایگزین یا تنظیم دوز صحبت کنید.
- تومورهای مجاری تنفسی: درمان تومورهای مجاری تنفسی به نوع و مرحله تومور بستگی دارد. ممکن است شامل جراحی، پرتودرمانی یا شیمیدرمانی باشد.
انواع سرفه
انواع مختلفی از سرفه وجود دارد که می توان آنها را بر اساس مدت زمان، وجود یا عدم خلط و میزان روز درگیری طبقه بندی کرد.
بر اساس مدت زمان:
- سرفه حاد:این نوع سرفه ناگهانی شروع می شود و کمتر از سه هفته طول می کشد. شایع ترین علل سرفه حاد عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا است.
- سرفه تحت حاد:این نوع سرفه بین سه تا هشت هفته طول می کشد. علل شایع سرفه تحت حاد شامل برونشیت و ذات الریه است.
- سرفه مزمن:این نوع سرفه بیش از هشت هفته طول می کشد. علل شایع سرفه مزمن شامل آسم، بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) و ریفلاکس اسید معده به مری (GERD) است.
بر اساس وجود یا عدم خلط:
- سرفه تولیدی:این نوع سرفه با تولید خلط یا مخاط همراه است. خلط می تواند شفاف، سفید، زرد، سبز یا حتی خونی باشد. علل شایع سرفه تولیدی شامل عفونت های تنفسی، برونشیت و ذات الریه است.
- سرفه خشک:این نوع سرفه با تولید خلط همراه نیست. سرفه خشک می تواند خارش دار یا تحریک کننده باشد. علل شایع سرفه خشک شامل آسم، آلرژی و GERD است.
بر اساس زمان روز:
- سرفه روزانه: این نوع سرفه در هر زمانی از روز رخ می دهد.
- سرفه شبانه:این نوع سرفه فقط در شب رخ می دهد. سرفه شبانه اغلب با GERD، آسم و آپنه خواب همراه است.
اگر سرفه دارید، مهم است که علت آن را تعیین کنید تا بتوانید درمان صحیح را دریافت کنید. برخی از علل سرفه، مانند عفونت های ویروسی، خود به خود از بین می روند. علل دیگر، مانند آسم و COPD، نیاز به درمان مداوم دارند.
در اینجا چند نکته برای کمک به تسکین سرفه آورده شده است:
- مایعات زیادی بنوشید. مایعات به مرطوب نگه داشتن مجاری تنفسی و شل شدن مخاط کمک می کند.
- از یک مرطوب کننده یا بخور استفاده کنید. هوای مرطوب می تواند به تسکین گلو و کاهش سرفه کمک کند.
- قرص های مکیدنی سرفه یا آب نبات های سرفه را امتحان کنید. اینها می توانند به تسکین گلودرد و کاهش سرفه کمک کنند.
- از داروهای بدون نسخه سرفه و سرماخوردگی استفاده کنید. این داروها می توانند به تسکین علائم سرفه و سرماخوردگی کمک کنند.
- استراحت کافی داشته باشید. استراحت به بدن شما کمک می کند تا با عفونت مبارزه کند و بهبود یابد.
- از سیگار کشیدن و دود دست دوم خودداری کنید. دود می تواند مجاری تنفسی را تحریک کند و سرفه را بدتر کند.
علت سرفه خشک
سرفه خشک نوعی سرفه است که با تولید خلط یا مخاط همراه نیست. این سرفه میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که شناخت آنها برای درمان ضروری است.
برخی از علل شایع سرفه خشک عبارتند از:
- عفونتهای تنفسی: عفونتهای تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا سینوزیت یکی از شایعترین علل سرفه خشک هستند. این عفونتها باعث التهاب و تحریک مجاری تنفسی میشوند که میتواند منجر به سرفه شود.
- آلرژی: هنگامی که فرد مبتلا به آلرژی با مادهای آلرژیزا مانند گرد و غبار، گرده یا موی حیوان خانگی تماس پیدا میکند، بدن او با آزاد کردن هیستامین و سایر مواد شیمیایی واکنش نشان میدهد. این مواد میتوانند باعث التهاب و تحریک مجاری تنفسی شده و منجر به سرفه شود.
- آسم: آسم یک بیماری مزمن است که باعث التهاب و تنگی مجاری تنفسی میشود. این امر میتواند منجر به سرفه، خس خس سینه، تنگی نفس و درد قفسه سینه شود.
- رفلاکس اسید معده به مری (GERD): هنگامی که اسید معده به مری برمیگردد، میتواند باعث تحریک و التهاب مری شود. این امر میتواند منجر به سرفه، به خصوص در شب شود.
- دود سیگار: دود سیگار میتواند مجاری تنفسی را تحریک کند و باعث سرفه، خس خس سینه و تنگی نفس شود.
- قرار گرفتن در معرض مواد محرک محیطی: قرار گرفتن در معرض دود، مواد شیمیایی یا سایر آلایندههای هوا میتواند مجاری تنفسی را تحریک کند و باعث سرفه شود.
- عوارض برخی داروها: برخی از داروها، مانند مهارکنندههای ACE که برای درمان فشار خون بالا استفاده میشوند، میتوانند به عنوان عارضه جانبی سرفه خشک ایجاد کنند.
- تومورهای مجاری تنفسی: در موارد نادر، سرفه خشک میتواند ناشی از تومور در مجاری تنفسی باشد.
درمان سرفه خشک به علت آن بستگی دارد:
- عفونتهای تنفسی: معمولاً سرفههای ناشی از عفونتهای تنفسی بدون درمان خاصی در عرض چند هفته از بین میروند. با این حال، داروهایی مانند داروهای بدون نسخه ضد سرفه یا ضد احتقان میتوانند به تسکین علائم کمک کنند.
- آلرژی: برای درمان سرفه ناشی از آلرژی، باید از آلرژنها اجتناب کرد. همچنین ممکن است داروهایی مانند آنتیهیستامینها یا ضد احتقانها برای کمک به کاهش علائم تجویز شوند.
- آسم: داروهای مختلفی برای درمان آسم وجود دارد، از جمله داروهای استنشاقی، قرصها و داروهای تزریقی.
- GERD: تغییرات در شیوه زندگی، مانند کاهش وزن، اجتناب از غذاهای محرک و خوردن وعدههای غذایی کوچکتر، میتواند به بهبود GERD و کاهش سرفه کمک کند. همچنین ممکن است داروهایی برای کاهش تولید اسید معده یا خنثی کردن اسید تجویز شوند.
- دود سیگار: ترک سیگار بهترین راه برای درمان سرفه ناشی از سیگار است.
- قرار گرفتن در معرض مواد محرک محیطی: تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض مواد محرک مانند دود، مواد شیمیایی و آلایندههای هوا خودداری کنید.
- عوارض برخی داروها: اگر سرفه شما ناشی از عوارض جانبی دارو است، با پزشک خود در مورد راههای جایگزین یا تنظیم دوز صحبت کنید.
- تومورهای مجاری تنفسی: درمان تومورهای مجاری تنفسی به نوع و مرحله تومور بستگی دارد. ممکن است شامل جراحی، پرتودرمانی یا شیمیدرمانی باشد.
روش های پیشگیری از سرفه
در حالی که نمیتوانم مشاوره پزشکی ارائه دهم، میتوانم اطلاعات کلی در مورد نحوه پیشگیری از سرفه خشک به شما ارائه دهم.
راههای مختلفی برای پیشگیری از سرفه خشک وجود دارد، از جمله:
- اجتناب از محرکها: اگر میدانید چه چیزی باعث سرفه شما میشود، از قرار گرفتن در معرض آن اجتناب کنید. این میتواند شامل مواردی مانند گرد و غبار، گرده، دود سیگار و مواد شیمیایی قوی باشد.
- شستن مرتب دستها: این کار به جلوگیری از انتشار عفونتهایی که میتوانند باعث سرفه شوند کمک میکند.
- مرطوب نگه داشتن هوا: هوای مرطوب میتواند به مرطوب نگه داشتن مجاری تنفسی و کاهش سرفه کمک کند. میتوانید از یک مرطوب کننده یا بخور استفاده کنید یا حمام بخار بگیرید.
- نوشیدن مایعات زیاد: نوشیدن مایعات زیاد به مرطوب نگه داشتن بدن و رقیق شدن مخاط کمک میکند که میتواند به کاهش سرفه کمک کند.
- مصرف غذاهای سالم: یک رژیم غذایی سالم میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک کند و به بدن شما در مبارزه با عفونتها کمک کند.
- استراحت کافی: هنگامی که بیمار هستید، بدنتان به استراحت برای بهبودی نیاز دارد. به اندازه کافی بخوابید و از فعالیتهای شدید خودداری کنید.
- مصرف داروهای بدون نسخه: داروهای بدون نسخه مانند ضد سرفه و ضد احتقان میتوانند به تسکین علائم سرفه کمک کنند.
درمان سرفه خشک در طب سنتی
طب سنتی سابقه طولانی در درمان بیماریهای مختلف، از جمله سرفه خشک دارد. در ادامه، به برخی از روشهای رایج در طب سنتی برای درمان سرفه خشک میپردازیم:
گیاهان دارویی:
- آویشن:آویشن به دلیل خواص ضد التهابی و ضد میکروبی خود، میتواند به تسکین سرفه و گلودرد کمک کند. میتوانید از دمنوش آویشن، چای آویشن یا شربت آویشن استفاده کنید.
- نعناع:نعناع به شل شدن مخاط و تسکین گلودرد کمک میکند. میتوانید از دمنوش نعناع، چای نعناع یا بخور نعناع استفاده کنید.
- زردچوبه:زردچوبه دارای خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی قوی است که میتواند به تسکین سرفه و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک کند. میتوانید از شیر زردچوبه یا دمنوش زردچوبه استفاده کنید.
- بابونه:بابونه خاصیت آرامشبخش و ضد التهابی دارد که میتواند به تسکین سرفه و گلودرد کمک کند. میتوانید از دمنوش بابونه یا چای بابونه استفاده کنید.
- ریشه گل ختمی:ریشه گل ختمی به دلیل خاصیت مرطوبکنندگی و ضد التهابی خود میتواند به تسکین سرفه
مواد غذایی:
- عسل:عسل خاصیت ضد میکروبی و ضد التهابی دارد که میتواند به تسکین سرفه و گلودرد کمک کند. میتوانید یک قاشق غذاخوری عسل را به تنهایی یا مخلوط با آب گرم یا چای میل کنید.
- زنجبیل:زنجبیل خاصیت ضد التهابی و ضد تهوع دارد که میتواند به تسکین سرفه و گلودرد کمک کند. میتوانید از دمنوش زنجبیل، چای زنجبیل یا شربت زنجبیل استفاده کنید.
- سیر:سیر دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی قوی است که میتواند به مبارزه با عفونتها و تسکین سرفه کمک کند. میتوانید سیر را به صورت خام مصرف کنید یا از دمنوش سیر استفاده کنید.
- مرکبات:مرکبات سرشار از ویتامین C هستند که میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و تسریع روند بهبودی کمک کند. میتوانید از پرتقال، گریپ فروت، لیمو یا نارنگی به صورت تازه یا آبمیوه استفاده کنید.
تغییرات در شیوه زندگی:
- نوشیدن مایعات فراوان: نوشیدن مایعات فراوان به مرطوب نگه داشتن مجاری تنفسی و رقیق شدن مخاط کمک میکند که میتواند به تسکین سرفه کمک کند. آب، آبمیوه، چای گیاهی و سوپ گزینههای مناسبی هستند.
- استفاده از مرطوب کننده: هوای مرطوب میتواند به مرطوب نگه داشتن مجاری تنفسی و کاهش سرفه کمک کند. میتوانید از یک مرطوب کننده یا بخور استفاده کنید.
- استراحت کافی: استراحت کافی به بدن شما کمک میکند تا با عفونت مبارزه کند و بهبود یابد.
- ترک سیگار: دود سیگار میتواند مجاری تنفسی را تحریک کند و سرفه را بدتر کند.
نکات مهم:
- قبل از استفاده از هر گونه گیاه دارویی یا درمان خانگی، با پزشک خود مشورت کنید، به خصوص اگر باردار هستید، شیرده هستید یا در حال مصرف دارو هستید.
- اگر سرفه شما شدید یا مداوم است، یا اگر همراه با علائم دیگری مانند تب، تنگی نفس یا درد قفسه سینه است، به پزشک مراجعه کنید. /ی