حساسیت پوستی چیست؟ انواع و علائم حساسیت‌های پوستی

حساسیت پوستی، که به آن آلرژی پوستی هم می‌گویند، واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن به مواد خارجی است که با پوست تماس پیدا می‌کنند. این مواد می‌توانند شامل مواد شیمیایی، گیاهان، غذا، داروها، حشرات و حیوانات باشند. علائم شایع حساسیت پوستی عبارتند از قرمزی، خارش، تورم، خشکی، ترشح، تاول و کهیر. در موارد شدید، حساسیت پوستی می‌تواند منجر به آنافیلاکسی شود که یک واکنش آلرژیک تهدید کننده زندگی است. برای تشخیص و درمان حساسیت پوستی باید به پزشک مراجعه کنید.

حساسیت پوستی چیست ؟

حساسیت پوستی که به آن آلرژی پوستی هم گفته می‌شود، واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن به مواد خارجی است که با پوست تماس پیدا می‌کنند. این مواد می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• مواد شیمیایی: شوینده‌ها، صابون‌ها، لوسیون‌ها، عطرها، مواد آرایشی، و فلزات
• گیاهان: پیچک سمی، بلوط سمی، و علف هرز
• غذا: بادام زمینی، شیر، تخم مرغ، گندم، و سویا
• داروها: پنی‌سیلین، آنتی‌بیوتیک‌ها، و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
• حشرات: نیش زنبور، زنبور عسل، و مورچه
• حیوانات: گربه، سگ، و اسب

علائم شایع حساسیت پوستی عبارتند از:

• قرمزی
• خارش
• تورم
• خشکی
• ترشح
• تشکیل تاول
• کهیر

در موارد شدید، حساسیت پوستی می‌تواند منجر به آنافیلاکسی شود که یک واکنش آلرژیک تهدید کننده زندگی است. علائم آنافیلاکسی عبارتند از:

• تنگی نفس
• تورم صورت، گلو یا زبان
• سرگیجه
• غش کردن

اگر فکر می‌کنید به حساسیت پوستی مبتلا هستید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند با معاینه پوست شما و پرسیدن سوالاتی در مورد سابقه پزشکی شما، علت حساسیت را تشخیص دهد.

درمان حساسیت پوستی به علت آن بستگی دارد. در برخی موارد، پرهیز از تماس با ماده حساسیت‌زا تنها درمان لازم است. در موارد دیگر، ممکن است پزشک داروهایی مانند کرم‌های استروئیدی، آنتی‌هیستامین‌ها یا داروهای خوراکی را تجویز کند.

چند نکته برای جلوگیری از حساسیت پوستی آورده شده است:

• از تماس با موادی که قبلاً به آنها حساسیت نشان داده‌اید خودداری کنید.
• قبل از استفاده از هر محصول جدید روی پوست خود، آن را روی یک ناحیه کوچک از پوست خود تست کنید.
• از صابون‌ها و شوینده‌های ملایم استفاده کنید.
• پوست خود را مرطوب نگه دارید.
• از لباس‌های نخی و گشاد استفاده کنید.
• هنگام بیرون رفتن در آفتاب از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.

شایع ترین علائم حساسیت پوستی:

 قرمزی:

• این علامت شایع ترین علامت حساسیت پوستی است و به دلیل افزایش جریان خون در پوست ایجاد می شود.
• قرمزی می تواند خفیف یا شدید باشد و ممکن است با سایر علائم مانند خارش، تورم یا درد همراه باشد.

 خارش:

• خارش یکی دیگر از علائم شایع حساسیت پوستی است و می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
• خارش می تواند ناشی از تحریک اعصاب پوست توسط مواد شیمیایی، سموم یا سایر عوامل باشد.
• خاراندن پوست می تواند باعث بدتر شدن علائم شود.

 تورم:

• تورم پوست ناشی از تجمع مایع در زیر پوست است.
• این علامت می تواند در هر قسمتی از بدن که در معرض ماده حساسیت زا قرار گرفته باشد، رخ دهد.
• تورم می تواند خفیف یا شدید باشد و ممکن است با سایر علائم مانند قرمزی، خارش یا درد همراه باشد.

خشکی:

• خشکی پوست می تواند ناشی از اختلال در سد پوستی باشد که به حفظ رطوبت پوست کمک می کند.
• این علامت می تواند باعث خارش، پوسته پوسته شدن و ترک خوردن پوست شود.
• خشکی پوست می تواند در افراد مبتلا به اگزما یا درماتیت آتوپیک شایع تر باشد.

ترشح:

• ترشح پوست می تواند ناشی از التهاب یا عفونت باشد.
• این علامت می تواند با تاول، پوسته پوسته شدن یا زخم همراه باشد.
• ترشح پوست ممکن است مسری باشد، بنابراین مهم است که در صورت مشاهده این علامت به پزشک مراجعه کنید.

تاول:

• تاول ها برجستگی های کوچک پر از مایع روی پوست هستند.
• آنها می توانند ناشی از سوختگی، اصطکاک یا آلرژی باشند.
• تاول ها می توانند خارش دار یا دردناک باشند و ممکن است ترکیده و پوسته پوسته شوند.

کهیر:

• کهیر ضایعات پوستی قرمز، خارش دار و متورم است که به دلیل نشت هیستامین از سلول های خونی ایجاد می شود.
• کهیر می تواند در هر قسمتی از بدن ظاهر شود و معمولاً به صورت لکه های کوچک و گرد ظاهر می شود.
• کهیر می تواند خارش دار باشد و معمولاً در عرض چند ساعت یا چند روز ناپدید می شود.

آنافیلاکسی:

• آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک شدید و تهدید کننده زندگی است که می تواند باعث تورم صورت، گلو و زبان، تنگی نفس و شوک شود.
• این یک فوریت پزشکی است که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.

انواع حساسیت های پوستی

انواع مختلفی از حساسیت های پوستی وجود دارد، اما برخی از شایع ترین آنها عبارتند از:

• درماتیت تماسی: این نوع حساسیت پوستی زمانی رخ می دهد که پوست با ماده ای که به آن حساس است تماس پیدا کند. مواد شیمیایی رایج، فلزات، عطرها و لاتکس می توانند باعث درماتیت تماسی شوند. علائم عبارتند از قرمزی، خارش، تورم و گاهی اوقات تاول.
• اگزما: اگزما یک بیماری پوستی مزمن است که باعث خشکی، قرمزی و خارش می شود. این بیماری اغلب در نوزادان و کودکان دیده می شود، اما می تواند در بزرگسالان نیز رخ دهد. علائم می تواند با عوامل استرس زا مانند آب و هوا، استرس و تعریق بدتر شود.
• کهیر: کهیر ضایعات پوستی قرمز، خارش دار و متورم است که به دلیل نشت هیستامین از سلول های خونی ایجاد می شود. کهیر می تواند در هر قسمتی از بدن ظاهر شود و معمولاً به صورت لکه های کوچک و گرد ظاهر می شود. کهیر می تواند خارش دار باشد و معمولاً در عرض چند ساعت یا چند روز ناپدید می شود.
• پسوریازیس: پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است که باعث ایجاد سلول های پوستی به سرعت و تجمع آنها در لکه های ضخیم و پوسته پوسته می شود. این ضایعات می تواند در هر قسمتی از بدن ظاهر شوند، اما اغلب در آرنج، زانو، پوست سر و ناخن ها دیده می شوند. پسوریازیس می تواند خارش دار و دردناک باشد و ممکن است باعث ترک خوردن و خونریزی پوست شود.
• درماتیت آتوپیک: درماتیت آتوپیک که به آن اگزما نیز گفته می شود، یک بیماری پوستی مزمن است که باعث خشکی، قرمزی و خارش می شود. این بیماری اغلب در نوزادان و کودکان دیده می شود، اما می تواند در بزرگسالان نیز رخ دهد. علائم می تواند با عوامل استرس زا مانند آب و هوا، استرس و تعریق بدتر شود.

انواع حساسیت های پوستی بر اساس علت:

حساسیت های پوستی می توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند که به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

1. حساسیت های پوستی ناشی از عوامل خارجی:

در این نوع حساسیت، پوست با ماده ای که به آن حساس است تماس پیدا می کند و واکنش آلرژیک ایجاد می شود. شایع ترین انواع این نوع حساسیت عبارتند از:

• درماتیت تماسی آلرژیک: این نوع حساسیت زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به ماده ای که با پوست تماس پیدا می کند، بیش از حد واکنش نشان دهد. مواد شیمیایی رایج، فلزات، عطرها و لاتکس می توانند باعث درماتیت تماسی آلرژیک شوند. علائم عبارتند از قرمزی، خارش، تورم و گاهی اوقات تاول.
• درماتیت تماسی تحریکی: این نوع حساسیت زمانی رخ می دهد که پوست با ماده ای خشن یا تحریک کننده تماس پیدا کند. مواد شوینده قوی، صابون ها، حلال ها و سفید کننده ها می توانند باعث درماتیت تماسی تحریکی شوند. علائم عبارتند از قرمزی، خارش، درد و گاهی اوقات ترک خوردن پوست.

2. حساسیت های پوستی ناشی از عوامل داخلی:

در این نوع حساسیت، واکنش آلرژیک توسط سیستم ایمنی بدن و بدون تماس با ماده حساسیت زا ایجاد می شود. شایع ترین انواع این نوع حساسیت عبارتند از:

• اگزما: اگزما یک بیماری پوستی مزمن است که باعث خشکی، قرمزی و خارش می شود. این بیماری اغلب در نوزادان و کودکان دیده می شود، اما می تواند در بزرگسالان نیز رخ دهد. اگزما می تواند ناشی از عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی و استرس باشد.
• کهیر: کهیر ضایعات پوستی قرمز، خارش دار و متورم است که به دلیل نشت هیستامین از سلول های خونی ایجاد می شود. کهیر می تواند ناشی از داروها، غذاها، نیش حشرات و استرس باشد.
• آنافیلاکسی: آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک شدید و تهدید کننده زندگی است که می تواند باعث تورم صورت، گلو و زبان، تنگی نفس و شوک شود. آنافیلاکسی اغلب ناشی از غذاها، داروها و نیش حشرات است.

علاوه بر این دسته بندی ها، انواع دیگری از حساسیت های پوستی نیز وجود دارد که ممکن است به دلیل عفونت ها، بیماری های خودایمنی یا سایر شرایط پزشکی ایجاد شوند.

حساسیت فصلی (رینیت آلرژیک)

حساسیت فصلی که به رینیت آلرژیک یا تب یونجه نیز معروف است، واکنش سیستم ایمنی بدن به مواد موجود در هوا مانند گرده گیاهان، هاگ قارچ ها، گرد و غبار و یا حتی موی حیوانات است. این مواد که برای اکثر افراد بی ضرر هستند، در افراد مبتلا به حساسیت فصلی، باعث ایجاد علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی، خارش چشم و گلو می شوند.

علت حساسیت فصلی:

حساسیت فصلی زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه گرده گیاهان، هاگ قارچ ها، گرد و غبار و یا موی حیوانات را به عنوان مهاجمان مضر تلقی می کند. در پاسخ به این "تهدید"، سیستم ایمنی بدن آنتی بادی هایی به نام ایمونوگلوبولین E (IgE) تولید می کند.

هنگامی که فرد مبتلا به این مواد حساسیت زا مجدداً در معرض این مواد قرار می گیرد، آنتی بادی های IgE به گیرنده های موجود بر روی سلول های ماست سل متصل می شوند. این امر باعث آزاد شدن هیستامین و سایر مواد شیمیایی التهابی از سلول های ماست سل می شود. هیستامین رگ های خونی را گشاد می کند، باعث تورم غشاهای مخاطی می شود و سیگنال هایی را به مغز ارسال می کند که منجر به عطسه، آبریزش بینی، خارش چشم و گلو می شود.

علائم حساسیت فصلی:

علائم شایع حساسیت فصلی عبارتند از:

• عطسه
• آبریزش بینی
• گرفتگی بینی
• خارش چشم، بینی و گلو
• احساس سوزش در چشم
• اشک ریزش
• خستگی
• کاهش حس بویایی
• خشکی دهان
• سرفه

شدت علائم حساسیت فصلی می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. برخی از افراد ممکن است فقط علائم خفیفی را تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است علائم شدیدتری داشته باشند که زندگی روزمره آنها را مختل کند.

زمان بروز حساسیت فصلی:

زمان بروز حساسیت فصلی به نوع ماده حساسیت زا بستگی دارد. به عنوان مثال، حساسیت به گرده گیاهان معمولاً در بهار و تابستان، زمانی که گیاهان در حال گرده افشانی هستند، رخ می دهد. حساسیت به هاگ قارچ ها معمولاً در پاییز رخ می دهد و حساسیت به گرد و غبار می تواند در تمام طول سال رخ دهد.

راه های پیشگیری از حساسیت فصلی:

اگرچه هیچ راهی برای درمان قطعی حساسیت فصلی وجود ندارد، اما راه های مختلفی برای پیشگیری از علائم و کاهش شدت آنها وجود دارد، از جمله:

• کاهش تماس با مواد حساسیت زا:

• شناسایی مواد حساسیت زا: اولین قدم برای پیشگیری از حساسیت فصلی، شناسایی موادی است که به آنها حساسیت دارید. این کار را می توان با تست آلرژی انجام داد.
• کاهش قرار گرفتن در معرض گرده ها:
• در زمان گرده افشانی گیاهان، تا حد امکان در داخل خانه بمانید.
• پنجره ها را در خانه و محل کار خود بسته نگه دارید.
• از فیلترهای HEPA در خانه و محل کار خود استفاده کنید.
• بعد از بیرون آمدن از خانه، لباس های خود را بشویید و دوش بگیرید.
• کاهش قرار گرفتن در معرض گرد و غبار:
• به طور مرتب خانه خود را تمیز کنید.
• از جاروبرقی با فیلتر HEPA استفاده کنید.
• از ملافه و پتوهای ضد گرد و غبار استفاده کنید.
• کاهش قرار گرفتن در معرض هاگ قارچ ها:
• از مکان های مرطوب و خنک مانند زیرزمین ها و حمام ها دوری کنید.
• رطوبت خانه خود را زیر 50 درصد نگه دارید.
• برگ ها و سایر مواد آلی را از اطراف خانه خود جمع آوری کنید.
• کاهش قرار گرفتن در معرض موی حیوانات:
• اگر به موی حیوانات حساسیت دارید، از حیوانات خانگی خودداری کنید.
• اگر حیوان خانگی دارید، آنها را به طور مرتب حمام کنید

چرا حساسیت پوستی به وجود می آید

حساسیت پوستی، که به آن آلرژی پوستی هم گفته می‌شود، به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. به طور کلی، این مشکل زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما به طور غیرطبیعی به یک ماده خارجی که با پوست شما تماس پیدا می‌کند، واکنش نشان می‌دهد. این ماده می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• مواد شیمیایی: شوینده‌ها، صابون‌ها، لوسیون‌ها، عطرها، مواد آرایشی و فلزات
• گیاهان: پیچک سمی، بلوط سمی و علف هرز
• غذا: بادام زمینی، شیر، تخم مرغ، گندم و سویا
• داروها: پنی‌سیلین، آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
• حشرات: نیش زنبور، زنبور عسل و مورچه
• حیوانات: گربه، سگ و اسب

 برخی از شایع ترین دلایل ایجاد حساسیت پوستی می‌پردازیم:

1. سیستم ایمنی بدن بیش فعال:

در افراد مبتلا به حساسیت پوستی، سیستم ایمنی بدن به طور غیرطبیعی به مواد بی ضرر واکنش نشان می‌دهد. این امر باعث می‌شود تا سلول‌های ایمنی بدن مانند سلول‌های ماست سل، هیستامین و سایر مواد شیمیایی التهابی آزاد کنند. این مواد شیمیایی باعث ایجاد علائم حساسیت پوستی مانند قرمزی، خارش، تورم و بثورات پوستی می‌شوند.

2. عوامل ژنتیکی:

سابقه خانوادگی آلرژی و اگزما می‌تواند خطر ابتلا به حساسیت پوستی را افزایش دهد. اگر یکی از والدین یا هر دوی آنها به حساسیت پوستی مبتلا باشند، احتمال ابتلای شما به این مشکل بیشتر خواهد بود.

3. عوامل محیطی:

قرار گرفتن در معرض برخی از عوامل محیطی مانند آلودگی هوا، دود سیگار و مواد شیمیایی خشن می‌تواند خطر ابتلا به حساسیت پوستی را افزایش دهد. این عوامل می‌توانند سیستم ایمنی بدن را تحریک کرده و آن را به واکنش بیش از حد به مواد بی ضرر سوق دهند.

4. بیماری های زمینه ای:

برخی از بیماری های زمینه ای مانند آسم، اگزما و درماتیت آتوپیک می‌توانند خطر ابتلا به حساسیت پوستی را افزایش دهند.

5. داروها:

برخی از داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) می‌توانند باعث ایجاد حساسیت پوستی شوند.

6. تغییرات هورمونی:

تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، بارداری و یائسگی می‌تواند خطر ابتلا به حساسیت پوستی را افزایش دهد.

7. استرس:

استرس می‌تواند علائم حساسیت پوستی را در افراد مبتلا به این مشکل بدتر کند.

8. کمبود ویتامین:

کمبود برخی از ویتامین ها مانند ویتامین D و E می تواند خطر ابتلا به حساسیت پوستی را افزایش دهد.

خلاصه ای از مطالب مربوط به حساسیت پوستی:

حساسیت پوستی یا آلرژی پوستی واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن به مواد خارجی است که با پوست تماس پیدا می‌کنند. این مواد می‌توانند شامل مواد شیمیایی، گیاهان، غذا، داروها، حشرات و حیوانات باشند.

علائم شایع حساسیت پوستی عبارتند از قرمزی، خارش، تورم، خشکی، ترشح، تاول و کهیر. در موارد شدید، حساسیت پوستی می‌تواند منجر به آنافیلاکسی شود که یک واکنش آلرژیک تهدید کننده زندگی است.

انواع مختلفی از حساسیت های پوستی وجود دارد که به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: حساسیت های ناشی از عوامل خارجی و حساسیت های ناشی از عوامل داخلی.

حساسیت فصلی نوعی حساسیت است که به گرده گیاهان، هاگ قارچ ها، گرد و غبار و یا موی حیوانات حساسیت دارد.

دلایل ایجاد حساسیت پوستی شامل سیستم ایمنی بدن بیش فعال، عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی، بیماری های زمینه ای، داروها، تغییرات هورمونی، استرس و کمبود ویتامین است.

برای تشخیص و درمان حساسیت پوستی باید به پزشک مراجعه کنید. /ی