قرص "اكتولوكاست" در حقیقت نام تجاری "مونته لوكاست" (Montelukast) است. مونته لوكاست یک داروی آنتاگونیست گیرندههای لکوترین است که با مهار اثرات لکوترینها به کنترل علائم آسم و آلرژی کمک میکند. لکوترینها موادی هستند که در بدن تولید میشوند و میتوانند باعث التهاب، انقباض عضلات راههای هوایی، و افزایش ترشح مخاط شوند که همه اینها میتوانند علائم آسم و آلرژی را تشدید کنند.
فهرست مطالب
ترکیبات اکتولوکاست
قرصهای مونتلوكاست (اکتولوکاست) حاوی ماده فعال مونتلوكاست سدیم (Montelukast sodium) هستند. این ماده فعال جزء اصلی دارو است که اثرات درمانی آن را فراهم میکند. علاوه بر ماده فعال، قرصها شامل ترکیبات غیرفعال (مواد جانبی) نیز هستند که به شکلدهی قرص و تسهیل جذب آن در بدن کمک میکنند. ترکیبات دقیق ممکن است بسته به سازنده دارو متفاوت باشند، اما ترکیبات رایج عبارتند از:
ترکیبات فعال:
- مونتلوكاست سدیم: ماده فعال اصلی که مسئول مهار گیرندههای لکوترین است.
ترکیبات غیرفعال:
- لاکتوز مونوهیدرات: به عنوان یک پرکننده و مادهای که حجم قرص را افزایش میدهد.
- سلولز میکروکریستالی: به عنوان یک عامل چسباننده و پرکننده.
- کروس کارملوز سدیم: به عنوان یک عامل ضد انسداد و کمک به شکستن قرص در دستگاه گوارش.
- هیدروکسی پروپیل سلولز: به عنوان یک عامل فیلمساز.
- استئارات منیزیم: به عنوان یک روانکننده برای جلوگیری از چسبیدن مواد به تجهیزات تولید.
- اکسید آهن زرد: به عنوان رنگدهنده (ممکن است در برخی نسخهها موجود نباشد).
- پلیاکریلات: به عنوان یک عامل چسبنده.
- پلیاتیلن گلیکول: به عنوان یک عامل نرمکننده و پایدارکننده.
- تالک: به عنوان یک عامل روانکننده.
این ترکیبات کمک میکنند تا دارو به شکل قرص درآید، پایداری مناسبی داشته باشد و به درستی جذب بدن شود. برای اطلاعات دقیقتر درباره ترکیبات موجود در یک برند خاص، بهتر است به بروشور دارو مراجعه کنید یا با داروساز خود مشورت کنید.
نحوه عملکرد مونته لوكاست
-
مسدود کردن گیرندههای لکوترین:
- مونتلوكاست به گیرندههای لکوترین در مجاری هوایی و سایر نقاط بدن متصل میشود و از اتصال لکوترینها به این گیرندهها جلوگیری میکند.
- با مسدود شدن این گیرندهها، اثرات التهابی و انقباضی لکوترینها کاهش مییابد.
-
کاهش التهاب و انقباض عضلات صاف:
- با کاهش اثرات لکوترینها، التهاب در مجاری هوایی کاهش مییابد.
- انقباض عضلات صاف در مجاری هوایی نیز کاهش مییابد، که به باز شدن مجاری هوایی و بهبود تنفس کمک میکند.
-
کاهش ترشح مخاط:
- مونتلوكاست باعث کاهش تولید مخاط اضافی میشود که میتواند مجاری هوایی را مسدود کند.
نتیجه:
- بهبود علائم آسم: کاهش تعداد و شدت حملات آسم و بهبود علائمی مانند تنگی نفس و خس خس سینه.
- کاهش علائم آلرژی: کاهش علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی و خارش ناشی از آلرژیهای فصلی و مزمن.
مونتلوكاست به عنوان یک درمان طولانیمدت برای کنترل آسم و آلرژی استفاده میشود و نباید به صورت ناگهانی قطع شود. برای مشاوره دقیقتر و تنظیم دوز مناسب، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
فواید و کاربردهای مونته لوكاست
مونته لوكاست (با نام تجاری اکتولوکاست) یکی از داروهای موثر در مدیریت و کنترل علائم آسم و آلرژی است. این دارو با مهار گیرندههای لکوترین در بدن عمل میکند که مسئول واکنشهای التهابی و آلرژیک هستند. در اینجا فواید و کاربردهای اصلی مونته لوكاست توضیح داده شده است:
فواید مونته لوكاست:
- کنترل آسم:
- کاهش تعداد و شدت حملات آسم.
- بهبود علائم آسم مانند تنگی نفس، خس خس سینه و سرفه.
- افزایش توانایی بیمار در انجام فعالیتهای روزمره بدون اختلال تنفسی.
- پیشگیری از آسم ناشی از ورزش:
- جلوگیری از بروز علائم آسم در افرادی که پس از ورزش دچار تنگی نفس میشوند.
- درمان و پیشگیری از آلرژیهای فصلی (رینیت آلرژیک فصلی):
- کاهش علائم آلرژی مانند عطسه، خارش، آبریزش بینی و احتقان بینی در فصول آلرژیزا.
- درمان و پیشگیری از آلرژیهای دائمی (رینیت آلرژیک دائمی):
- کنترل علائم آلرژی که در تمام طول سال وجود دارند، مانند عطسه و خارش بینی.
- کاهش نیاز به سایر داروهای آسم:
- در برخی بیماران، مونتلوكاست میتواند نیاز به استفاده از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی یا داروهای بتا آگونیست کوتاهاثر را کاهش دهد.
کاربردهای مونته لوكاست:
- درمان بلندمدت آسم:
- به عنوان داروی مکمل برای کنترل آسم مزمن، به ویژه در بیمارانی که نیاز به درمان مداوم دارند.
- پیشگیری از آسم ناشی از ورزش:
- مصرف مونتلوكاست میتواند به جلوگیری از بروز علائم آسم پس از فعالیتهای بدنی کمک کند.
- درمان رینیت آلرژیک فصلی و دائمی:
- کمک به کاهش علائم آلرژیهای فصلی و دائمی که میتوانند کیفیت زندگی بیماران را تحت تأثیر قرار دهند.
نحوه مصرف مونته لوكاست (اکتولوکاست)
- زمان مصرف:
- مونتلوكاست معمولاً یک بار در روز مصرف میشود.
- برای آسم، معمولاً در شب مصرف میشود.
- برای رینیت آلرژیک، میتوان در هر زمان از روز مصرف کرد، اما بهتر است در یک زمان ثابت مصرف شود.
- با یا بدون غذا:
- مونتلوكاست را میتوان با یا بدون غذا مصرف کرد.
- نحوه مصرف:
- قرص را به طور کامل ببلعید و از جویدن، خرد کردن یا نصف کردن آن خودداری کنید.
دوز مصرفی:
- برای بزرگسالان و کودکان بالای 15 سال:
- دوز معمول 10 میلیگرم یک بار در روز است.
- برای کودکان 6 تا 14 سال:
- دوز معمول 5 میلیگرم یک بار در روز است (معمولاً به صورت قرص جویدنی).
- برای کودکان 2 تا 5 سال:
- دوز معمول 4 میلیگرم یک بار در روز است (معمولاً به صورت قرص جویدنی یا گرانول).
- برای کودکان 6 ماه تا 2 سال:
- دوز معمول 4 میلیگرم یک بار در روز است (معمولاً به صورت گرانول).
نکات مهم:
- ثبات در مصرف: مونتلوكاست باید به طور منظم و هر روز در زمان مشخص مصرف شود تا اثرات مطلوب داشته باشد.
- عدم توقف ناگهانی: مصرف مونتلوكاست نباید به طور ناگهانی قطع شود. اگر نیاز به توقف دارو دارید، باید با پزشک مشورت کنید.
- عدم استفاده برای تسکین فوری: مونتلوكاست برای پیشگیری از علائم آسم استفاده میشود و نباید برای تسکین فوری حملات آسم استفاده شود. در صورت بروز حمله آسم، از داروهای استنشاقی سریعالاثر استفاده کنید.
- اطلاع به پزشک: در صورت بروز عوارض جانبی غیرمعمول یا هرگونه واکنش آلرژیک، باید فوراً به پزشک اطلاع دهید.
- مصرف منظم: حتی در صورتی که علائم آسم یا آلرژی کاهش یافتهاند یا بهبود یافتهاند، باید مصرف مونتلوكاست را ادامه دهید مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد.
با رعایت دقیق دستورات پزشک و مصرف منظم مونتلوكاست، میتوان به کنترل بهتر علائم آسم و آلرژی دست یافت.
عوارض جانبی مونته لوكاست (اکتولوکاست)
مونته لوكاست (اکتولوکاست) ممکن است مانند سایر داروها عوارض جانبی داشته باشد. این عوارض میتوانند خفیف یا شدید باشند و در برخی افراد بیشتر یا کمتر دیده شوند. در اینجا به برخی از عوارض جانبی شایع و نادر مونته لوكاست اشاره میکنیم:
عوارض جانبی شایع:
- سردرد: یکی از عوارض جانبی معمول مونتلوكاست است.
- درد شکم: ممکن است برخی افراد درد یا ناراحتی در شکم تجربه کنند.
- اسهال: تغییر در عادات رودهای مانند اسهال ممکن است رخ دهد.
- تهوع: ممکن است برخی افراد احساس تهوع کنند.
- علائم شبه آنفولانزا: شامل خستگی، تب خفیف و درد عضلانی.
عوارض جانبی کمتر شایع:
- تغییرات رفتاری و خلقی: شامل تحریکپذیری، اضطراب، افسردگی، و تغییرات رفتاری.
- مشکلات خواب: مانند بیخوابی یا کابوسها.
- راش پوستی: شامل قرمزی، خارش، یا کهیر.
عوارض جانبی نادر ولی جدی:
- واکنشهای آلرژیک شدید: شامل تورم صورت، لبها، زبان یا گلو، که میتواند باعث مشکلات تنفسی شود (آنافیلاکسی). در صورت بروز این عوارض باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- مشکلات کبدی: شامل درد شکم شدید، زردی پوست یا چشمها (یرقان)، و تیره شدن ادرار.
- بیماریهای التهابی عروقی (واسکولیت): التهاب عروق خونی که ممکن است علائمی مانند تب، خستگی، و درد مفاصل ایجاد کند.
- علائم نورولوژیکی: شامل سرگیجه، خوابآلودگی شدید، و مشکلات توجه.
تداخلات دارویی مونته لوكاست (اکتولوکاست)
مونته لوكاست (اکتولوکاست) ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد که میتواند بر اثرگذاری و ایمنی آن تأثیر بگذارد. آگاهی از این تداخلات دارویی بسیار مهم است. در اینجا به برخی از تداخلات دارویی مونته لوكاست اشاره میکنیم:
تداخلات دارویی مونتلوكاست:
- فنوباربیتال (Phenobarbital):
- فنوباربیتال یک داروی ضد صرع و خوابآور است که میتواند اثر مونتلوكاست را کاهش دهد.
- ریفامپین (Rifampin):
- ریفامپین یک آنتیبیوتیک است که برای درمان سل و برخی عفونتهای باکتریایی دیگر استفاده میشود. این دارو میتواند سطح مونتلوكاست در خون را کاهش دهد و اثرگذاری آن را کم کند.
- جینکو بیلوبا (Ginkgo Biloba):
- مصرف جینکو بیلوبا به همراه مونتلوكاست میتواند باعث کاهش غلظت پلاسمایی مونتلوكاست شود.
- پدنیزون (Prednisone):
- پدنیزون یک کورتیکواستروئید است که میتواند با مونتلوكاست تداخل داشته باشد و ممکن است نیاز به تنظیم دوز داشته باشد.
- گلیپیزاید (Glipizide):
- مونتلوكاست ممکن است تأثیر داروهای ضد دیابت مانند گلیپیزاید را تغییر دهد و نیاز به نظارت بیشتر بر سطح قند خون داشته باشد.
- داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب:
- برخی داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب ممکن است با مونتلوكاست تداخل داشته باشند و عوارض جانبی را افزایش دهند.
نکات مهم برای مدیریت تداخلات دارویی:
- مشاوره با پزشک: همیشه قبل از شروع یا توقف هر داروی جدید با پزشک خود مشورت کنید. این شامل داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و مکملهای گیاهی است.
- اطلاع به پزشک: تمامی داروها و مکملهایی که مصرف میکنید را به پزشک خود اطلاع دهید تا تداخلات احتمالی بررسی شود.
- تنظیم دوز: در برخی موارد، پزشک ممکن است نیاز به تنظیم دوز مونتلوكاست یا سایر داروها داشته باشد تا از تداخلات جلوگیری شود.
- مانیتورینگ منظم: در صورت مصرف همزمان مونتلوكاست با داروهای دیگر، ممکن است نیاز به مانیتورینگ منظم سطح دارو در خون و ارزیابی وضعیت سلامت شما باشد.
موارد منع مصرف
مونته لوكاست (اکتولوکاست) در برخی شرایط و موارد منع مصرف دارد که باید به آنها توجه ویژه شود. این موارد منع مصرف ممکن است بر اساس وضعیت سلامتی شما و تعاملات دارویی مختلف تعیین شده باشند. در ادامه به برخی از موارد منع مصرف مونتلوكاست اشاره میکنم:
موارد منع مصرف مونته لوكاست:
- حساسیت شدید به مونتلوکاست یا دیگر مواد تشکیل دهنده آن: شامل حساسیت شدید، آلرژی یا واکنشهای نامطلوب قبلی به هر یک از مواد موجود در فرمولاسیون مونتلوکاست.
- واکنشهای آلرژیک شدید (آنافیلاکسی): در صورت واکنش آلرژیک شدید به مواد دارویی که میتواند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد، مصرف مونتلوکاست منع میشود.
- کودکان زیر 6 سال: بر اساس دستورات و محدودیتهای تأیید شده، مصرف مونتلوکاست برای کودکان زیر 6 سال ممکن است منع شده باشد. در بیماران زیر 6 سال، باید با پزشک مشورت شود.
- وضعیتهای خاص سلامتی: مانند برخی اختلالات کبدی شدید، برخی مشکلات قلبی-عروقی، و برخی وضعیتهای تنفسی ناپایدار، مصرف مونتلوکاست منع میشود.
- تداخل با داروهای خاص: مانند داروهایی که ممکن است تأثیرات جدی و نامطلوب با مونتلوکاست داشته باشند، مصرف مونتلوکاست در این شرایط ممکن است منع شود./ی
درج نظر