بیماری ایدز؛ پیشگیری و درمان

ایدز (AIDS) یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی، یک بیماری ناشی از ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) است. این ویروس با تضعیف سیستم ایمنی بدن، فرد را در معرض عفونت‌ها و برخی سرطان‌ها قرار می‌دهد که سیستم ایمنی یک فرد سالم قادر به مقابله با آن‌هاست.

راه‌های انتقال ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) که می‌تواند به ایدز منجر شود، شامل موارد زیر است:

تماس جنسی

• رابطه جنسی بدون محافظت (بدون استفاده از کاندوم): چه واژینال، چه مقعدی و چه دهانی.
• انتقال از طریق مایعات بدن: مایع منی، مایعات واژنی و مقعدی.

استفاده از سوزن‌های مشترک

• تزریق مواد مخدر با سوزن مشترک: استفاده از سرنگ‌ها و وسایل تزریقی مشترک.

انتقال از مادر به کودک

• در دوران بارداری: ویروس می‌تواند از طریق جفت به جنین منتقل شود.
• زایمان: هنگام تولد، نوزاد می‌تواند در معرض خون و مایعات آلوده قرار گیرد.
• شیردهی: ویروس می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود.

انتقال از طریق خون

• انتقال خون و فرآورده‌های خونی آلوده: در صورت عدم انجام آزمایش‌های دقیق بر روی خون اهدایی.
• استفاده از وسایل پزشکی و جراحی آلوده: مانند سرنگ‌ها و وسایل جراحی.

دیگر راه‌ها

• انتقال از طریق تماس با خون: مانند خالکوبی، پیرسینگ، یا انجام فرآیندهای پزشکی با وسایل غیر استریل.

غیر ممکن برای انتقال HIV

• تماس‌های عادی روزمره: مانند دست دادن، بغل کردن، بوسیدن گونه.
• **استفاده از سرویس‌های بهداشتی، حمام، یا استخر مشترک.
• نیش پشه یا حشرات دیگر.

برای جلوگیری از انتقال HIV، استفاده از کاندوم در روابط جنسی، عدم استفاده مشترک از سوزن و سرنگ، و انجام آزمایش‌های منظم و مشاوره برای افراد در معرض خطر توصیه می‌شود.

HIV (ویروس نقص ایمنی انسانی) و ایدز (سندرم نقص ایمنی اکتسابی) ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند، اما از نظر مفهومی و مراحل بیماری، تفاوت‌هایی دارند.

HIV چیست؟

HIV ویروسی است که به سیستم ایمنی بدن حمله می‌کند، به ویژه به سلول‌های CD4 (یک نوع سلول سفید خون که نقش مهمی در سیستم ایمنی دارد). با گذشت زمان، HIV می‌تواند تعداد این سلول‌ها را کاهش دهد و سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند، به طوری که بدن قادر به مقابله با عفونت‌ها و بیماری‌ها نخواهد بود.

ایدز چیست؟

ایدز مرحله پایانی و پیشرفته عفونت HIV است. زمانی که سیستم ایمنی بدن به شدت ضعیف شده و تعداد سلول‌های CD4 به مقدار بحرانی کاهش یافته باشد (معمولاً زیر 200 سلول در میلی‌متر مکعب خون)، و یا زمانی که فرد دچار عفونت‌ها یا سرطان‌های مشخصی شود که معمولاً سیستم ایمنی سالم با آن‌ها مقابله می‌کند، گفته می‌شود که فرد به ایدز مبتلا شده است.

رابطه بین HIV و ایدز

1. مراحل عفونت HIV:

   • عفونت حاد: در هفته‌های اول پس از ورود ویروس به بدن، فرد ممکن است علائمی مشابه آنفلوانزا تجربه کند. این مرحله معمولاً چند هفته طول می‌کشد.
   • مرحله مزمن (نهفته): این مرحله ممکن است سال‌ها طول بکشد و فرد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد یا علائم خفیفی داشته باشد. ویروس همچنان در حال تکثیر است و به تدریج سیستم ایمنی را تضعیف می‌کند.
   • ایدز: مرحله نهایی عفونت HIV که در آن سیستم ایمنی به شدت آسیب دیده و بدن قادر به مقابله با عفونت‌ها و بیماری‌های فرصت‌طلب نیست.

2. تبدیل HIV به ایدز:

   • بدون درمان، HIV به تدریج به ایدز تبدیل می‌شود. این فرآیند ممکن است چند سال طول بکشد.
   • با درمان ضد ویروسی (ART)، پیشرفت HIV به ایدز می‌تواند به طور قابل توجهی کند شود یا حتی متوقف شود، و افراد مبتلا به HIV می‌توانند زندگی طولانی و سالم‌تری داشته باشند.

HIV و ایدز به طور مستقیم مرتبط هستند، اما با مدیریت مناسب و درمان، می‌توان از تبدیل HIV به ایدز جلوگیری کرد و زندگی بهتری برای افراد مبتلا فراهم کرد.

ویروس HIV (ویروس نقص ایمنی انسانی) عامل اصلی ایجاد کننده عفونت HIV است که می‌تواند به سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) منجر شود. این ویروس از طریق چندین مسیر مختلف منتقل می‌شود که همگی مرتبط با تماس با مایعات بدن فرد آلوده هستند. علل اصلی انتقال HIV عبارتند از:

1. تماس جنسی

HIV به طور عمده از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود:

• رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی بدون محافظت: ویروس می‌تواند از طریق مایعات بدن مانند مایع منی، مایعات واژنی و مقعدی منتقل شود.
• آسیب به بافت‌ها: کوچکترین خراش‌ها یا زخم‌های داخلی در دستگاه تناسلی یا مقعد می‌توانند به ویروس اجازه ورود به جریان خون بدهند.

2. استفاده از سوزن‌های مشترک

استفاده از سرنگ‌ها و سوزن‌های مشترک بین مصرف‌کنندگان مواد مخدر تزریقی یکی از علل عمده انتقال HIV است:

• تزریق مواد مخدر: استفاده مشترک از سرنگ‌ها و سوزن‌های آلوده.

3. انتقال از مادر به کودک

HIV می‌تواند از مادر آلوده به نوزاد منتقل شود:

• در دوران بارداری: ویروس می‌تواند از طریق جفت به جنین منتقل شود.
• هنگام زایمان: نوزاد می‌تواند در معرض خون و مایعات آلوده قرار گیرد.
• شیردهی: ویروس می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود.

4. انتقال از طریق خون

تماس با خون آلوده می‌تواند موجب انتقال HIV شود:

• انتقال خون: دریافت خون یا فرآورده‌های خونی آلوده، اگرچه این مورد با انجام آزمایش‌های دقیق بر روی خون اهدایی در اکثر کشورها به شدت کاهش یافته است.
• استفاده از وسایل پزشکی و جراحی آلوده: مانند سرنگ‌ها و وسایل جراحی که به درستی استریل نشده‌اند.

5. انتقال از طریق تماس با خون

انتقال HIV از طریق تماس با خون آلوده در موارد خاصی می‌تواند رخ دهد:

• خالکوبی و پیرسینگ: استفاده از ابزار غیر استریل.
• زخم‌ها و بریدگی‌ها: تماس خون آلوده با زخم‌های باز یا بریدگی‌ها.

مهم است که به یاد داشته باشیم که HIV از طریق تماس‌های عادی روزمره مانند دست دادن، بغل کردن، بوسیدن گونه، استفاده از سرویس‌های بهداشتی مشترک، یا نیش پشه منتقل نمی‌شود.

مدت زمان بیماری HIV می‌تواند بسته به افراد و شرایط مختلف متفاوت باشد. به طور کلی، بیماری HIV سه مرحله اصلی دارد و بدون درمان، ممکن است به مرحله پیشرفته‌ای به نام ایدز منجر شود. این مراحل به شرح زیر است:

1. مرحله عفونت حاد (مرحله اولیه)

• مدت زمان: چند هفته اول پس از آلودگی به ویروس.
• علائم: ممکن است علائمی شبیه به آنفلوانزا مانند تب، سردرد، دردهای عضلانی، و گلو درد داشته باشد. این علائم معمولاً طی چند هفته بهبود می‌یابند.
• ویروس: در این مرحله، بار ویروسی (مقدار ویروس در خون) بسیار بالا است و فرد بسیار مسری است.

2. مرحله مزمن (مرحله نهفته یا بدون علامت)

• مدت زمان: ممکن است 10 سال یا بیشتر طول بکشد، اما این مدت می‌تواند با درمان ضد ویروسی (ART) به طور قابل توجهی طولانی‌تر شود.
• علائم: بسیاری از افراد در این مرحله علائمی ندارند یا علائم خفیفی مانند غدد لنفاوی متورم دارند.
• ویروس: ویروس همچنان در بدن حضور دارد و به تکثیر ادامه می‌دهد، اما با سرعت کمتری نسبت به مرحله حاد. سیستم ایمنی بدن به تدریج ضعیف‌تر می‌شود.

3. مرحله پیشرفته (ایدز)

• مدت زمان: بدون درمان، این مرحله معمولاً 2 تا 3 سال پس از شروع ایدز ادامه دارد، اما با درمان مناسب، افراد می‌توانند زندگی طولانی‌تری داشته باشند.
• علائم: در این مرحله، سیستم ایمنی به شدت ضعیف شده و فرد مستعد ابتلا به عفونت‌ها و بیماری‌های فرصت‌طلب مانند سل، پنومونی، سرطان‌های خاص (مانند سارکوم کاپوزی و لنفوم) می‌شود.
• تشخیص ایدز: زمانی که تعداد سلول‌های CD4 به زیر 200 سلول در میلی‌متر مکعب خون کاهش یابد یا فرد به یکی از عفونت‌های فرصت‌طلب خاص مبتلا شود، تشخیص ایدز داده می‌شود.

تاثیر درمان ضد ویروسی (ART)

• افزایش طول عمر: درمان ضد ویروسی (ART) می‌تواند تکثیر ویروس را مهار کند، بار ویروسی را کاهش دهد و به تقویت سیستم ایمنی کمک کند.
• بهبود کیفیت زندگی: با درمان مناسب، افراد مبتلا به HIV می‌توانند زندگی طولانی‌تر و سالم‌تری داشته باشند و از پیشرفت به سمت ایدز جلوگیری کنند.
• کاهش خطر انتقال: درمان ضد ویروسی می‌تواند خطر انتقال ویروس به دیگران را نیز کاهش دهد.

بدون درمان، HIV می‌تواند به طور پیوسته پیشرفت کند و در نهایت به ایدز منجر شود. اما با درمان ضد ویروسی مناسب، این روند می‌تواند به طور قابل توجهی کند شده و یا حتی متوقف شود، و افراد مبتلا به HIV می‌توانند زندگی طولانی و سالمی داشته باشند.

علائم اولیه عفونت HIV معمولاً در عرض 2 تا 4 هفته پس از آلودگی به ویروس ظاهر می‌شوند. این مرحله به عنوان مرحله عفونت حاد یا مرحله اولیه HIV شناخته می‌شود. علائم این مرحله شبیه به علائم آنفلوانزا یا سایر عفونت‌های ویروسی هستند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

1. تب: یکی از شایع‌ترین علائم است.
2. سردرد: ممکن است به همراه سایر علائم یا به تنهایی رخ دهد.
3. خستگی: خستگی شدید و ضعف عمومی.
4. دردهای عضلانی و مفصلی: بدن درد و درد مفاصل.
5. گلودرد: درد و التهاب گلو.
6. بثورات پوستی: ممکن است بثورات پوستی غیرمعمول ظاهر شوند.
7. غدد لنفاوی متورم: به ویژه در گردن، زیر بغل و کشاله ران.
8. تعریق شبانه: تعریق بیش از حد در شب.
9. زخم‌های دهانی و تناسلی: زخم‌های دردناک در دهان یا ناحیه تناسلی.
10. اسهال: ممکن است اسهال مزمن یا مکرر تجربه شود.

توجه به علائم

• شدت و مدت: شدت و مدت زمان این علائم می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. برخی افراد ممکن است فقط چند علامت خفیف داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است علائم شدیدتری را تجربه کنند.
• پایدار بودن علائم: علائم اولیه معمولاً طی چند هفته بهبود می‌یابند. بعد از این مرحله، فرد ممکن است برای مدت طولانی بدون علامت باشد (مرحله مزمن یا نهفته).

اقدامات لازم در صورت بروز علائم

اگر فردی علائم اولیه HIV را تجربه کرد و احتمال می‌دهد که در معرض ویروس قرار گرفته باشد، باید به زودی به پزشک مراجعه کند و آزمایش HIV انجام دهد. تشخیص زودهنگام HIV می‌تواند به شروع درمان مناسب و جلوگیری از انتقال ویروس به دیگران کمک کند.

اهمیت آزمایش HIV

• تشخیص زودهنگام: کمک می‌کند تا فرد مبتلا بتواند زودتر درمان را آغاز کند.
• جلوگیری از انتقال: اطلاع از وضعیت HIV می‌تواند به جلوگیری از انتقال ویروس به دیگران کمک کند.
• مدیریت بهتر بیماری: درمان زودهنگام می‌تواند پیشرفت بیماری را کند کرده و کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشد.

علائم مزمن عفونت HIV در مرحله نهفته یا مرحله مزمن، معمولاً کمتر مشهود هستند و ممکن است سال‌ها ادامه داشته باشند. در این مرحله، ویروس همچنان در بدن وجود دارد و به آرامی به تکثیر ادامه می‌دهد، اما بسیاری از افراد ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند یا علائم خفیف و غیر مشخصی را تجربه کنند. برخی از علائم مزمن HIV شامل موارد زیر می‌شوند:

1. غدد لنفاوی متورم:

   • تورم پایدار: غدد لنفاوی به ویژه در گردن، زیر بغل و کشاله ران ممکن است متورم و دردناک باشند.

2. خستگی:

   • خستگی مداوم: احساس خستگی و ضعف عمومی که با استراحت برطرف نمی‌شود.

3. تب‌های مکرر و تعریق شبانه:

   • تب‌های خفیف: تب‌های مکرر و خفیف که می‌آیند و می‌روند.
   • تعریق شبانه: تعریق بیش از حد در شب‌ها که ممکن است باعث بیدار شدن فرد شود.

4. کاهش وزن بدون دلیل:

   • کاهش وزن ناگهانی: کاهش وزن بی‌دلیل و بدون تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت بدنی.

5. اسهال مزمن:

   • اسهال مداوم: اسهال که بیش از یک ماه طول می‌کشد.

6. عفونت‌های قارچی:

   • عفونت‌های دهانی و تناسلی: عفونت‌های قارچی در دهان (برفک) یا ناحیه تناسلی.

7. زخم‌های پوستی و دهانی:

   • زخم‌های مداوم: زخم‌های دهانی و پوستی که بهبود نمی‌یابند یا به طور مکرر عود می‌کنند.

8. عفونت‌های تنفسی مکرر:

   • سرفه و تنگی نفس: عفونت‌های تنفسی مانند برونشیت، سینوزیت و ذات الریه.

9. مشکلات عصبی:

   • مشکلات حافظه و تمرکز: مشکلات خفیف حافظه، تمرکز و عملکرد شناختی.

اهمیت مدیریت و مراقبت در مرحله مزمن

• درمان ضد ویروسی (ART): شروع یا ادامه درمان ضد ویروسی برای کنترل تکثیر ویروس و تقویت سیستم ایمنی بدن.
• مراقبت‌های منظم پزشکی: انجام آزمایشات منظم برای پایش وضعیت سلامت و بار ویروسی.
• سبک زندگی سالم: تغذیه مناسب، ورزش منظم، و اجتناب از مصرف دخانیات و الکل برای حفظ سلامت عمومی.
• حمایت روانی و اجتماعی: دریافت حمایت از خانواده، دوستان، و گروه‌های حمایتی برای مدیریت استرس و حفظ روحیه مثبت.

با مدیریت مناسب و درمان ضد ویروسی، افراد مبتلا به HIV می‌توانند کیفیت زندگی خوبی داشته باشند و از پیشرفت بیماری به سمت ایدز جلوگیری کنند. تشخیص زودهنگام و شروع به موقع درمان نقش کلیدی در مدیریت عفونت HIV و جلوگیری از بروز علائم مزمن دارد.

علائم HIV در زنان و مردان مشابه هستند، اما برخی تفاوت‌های جزئی ممکن است وجود داشته باشد که ناشی از تفاوت‌های فیزیولوژیکی و آناتومیکی بین جنس‌ها است. در اینجا به بررسی علائم عمومی HIV و تفاوت‌های خاص بین زنان و مردان می‌پردازیم:

علائم خاص در زنان

زنان ممکن است برخی علائم خاص مرتبط با سلامت جنسی و تولید مثل را تجربه کنند:

1. عفونت‌های تناسلی:

   • عفونت‌های قارچی مکرر: برفک واژینال.
   • عفونت‌های باکتریایی: واژینوز باکتریایی.
   • زخم‌های تناسلی: مانند تبخال تناسلی.

2. مشکلات قاعدگی:

   • نامنظمی قاعدگی: تغییرات در سیکل قاعدگی، خونریزی بیش از حد یا کمتر از حد معمول.
   • آمنوره: قطع کامل قاعدگی.

3. بیماری التهابی لگن (PID):

   • التهاب و عفونت: التهاب و عفونت در اندام‌های تناسلی داخلی که می‌تواند به درد لگنی و مشکلات باروری منجر شود.

4. کاهش تراکم استخوان:

   • پوکی استخوان: کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر شکستگی‌ها.

علائم خاص در مردان

مردان نیز ممکن است برخی علائم خاص را تجربه کنند:

1. عفونت‌های تناسلی:

   • زخم‌های تناسلی: مانند تبخال تناسلی.
   • عفونت‌های قارچی: عفونت‌های قارچی در ناحیه تناسلی.

2. هیپوگنادیسم:

   • کاهش تولید هورمون‌های جنسی: که می‌تواند به کاهش میل جنسی، خستگی و کاهش توده عضلانی منجر شود.

3. مشکلات پروستات:

   • التهاب و بزرگ شدن پروستات: که می‌تواند به مشکلات ادراری منجر شود.

تست HIV برای تشخیص عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) استفاده می‌شود. آزمایش‌های مختلفی برای شناسایی HIV وجود دارند که بر اساس نوع ماده مورد آزمایش (خون، بزاق) و مرحله بیماری متفاوت هستند. در اینجا به انواع مختلف آزمایش‌ها و نکات مرتبط با آنها پرداخته می‌شود:

انواع تست‌های HIV

1. آزمایش‌های آنتی‌بادی HIV:

   • آزمایش الایزا (ELISA): یکی از رایج‌ترین تست‌های آنتی‌بادی است که حضور آنتی‌بادی‌های HIV را در خون یا بزاق شناسایی می‌کند. معمولاً برای تأیید نتایج مثبت اولیه، آزمایش تأییدی مانند وسترن بلات انجام می‌شود.
   • تست سریع HIV: این تست‌ها معمولاً در 20 دقیقه یا کمتر نتیجه می‌دهند و می‌توانند با استفاده از خون یا بزاق انجام شوند. این آزمایش‌ها بسیار دقیق هستند، اما نیاز به تأیید توسط تست‌های دقیق‌تر دارند.

2. آزمایش‌های آنتی‌ژن/آنتی‌بادی:

   • آزمایش کومبو (Combo یا 4th generation test): این تست‌ها هم آنتی‌بادی‌های HIV و هم آنتی‌ژن‌های p24 (یک پروتئین ویروسی که زودتر از آنتی‌بادی‌ها ظاهر می‌شود) را شناسایی می‌کنند. این آزمایش‌ها می‌توانند عفونت را زودتر از تست‌های صرفاً آنتی‌بادی شناسایی کنند.

3. آزمایش‌های PCR یا NAT (Nucleic Acid Test):

   • آزمایش تشخیص اسید نوکلئیک (NAT): این تست‌ها به دنبال RNA ویروس هستند و می‌توانند HIV را در مراحل اولیه عفونت شناسایی کنند. این تست‌ها به خصوص برای افراد در معرض خطر بالا یا کسانی که علائم حاد دارند، توصیه می‌شود.

زمانبندی انجام تست

• دوره پنجره: دوره زمانی بین مواجهه با ویروس و زمانی که تست می‌تواند عفونت را شناسایی کند. برای تست‌های آنتی‌بادی، این دوره معمولاً 3-12 هفته است. تست‌های آنتی‌ژن/آنتی‌بادی و NAT می‌توانند عفونت را زودتر شناسایی کنند.
• تست‌های مکرر: برای کسانی که در معرض خطر بالای عفونت هستند، انجام تست‌های منظم توصیه می‌شود.

انجام تست و پیگیری

1. مراجعه به مراکز بهداشتی: تست HIV معمولاً در مراکز بهداشتی، کلینیک‌ها، یا مطب‌های پزشکی انجام می‌شود.
2. مشاوره پیش و پس از تست: مشاوره پیش از تست برای آماده‌سازی فرد و ارائه اطلاعات ضروری است. پس از دریافت نتیجه، مشاوره پس از تست برای تفسیر نتایج و ارائه راهنمایی‌های لازم انجام می‌شود.
3. تأیید نتایج: نتایج مثبت اولیه باید با تست‌های تأییدی مانند وسترن بلات یا PCR تأیید شوند.

اهمیت تست HIV

• تشخیص زودهنگام: تشخیص زودهنگام HIV به شروع به موقع درمان ضد ویروسی (ART) و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک می‌کند.
• جلوگیری از انتقال: آگاهی از وضعیت HIV می‌تواند به جلوگیری از انتقال ویروس به دیگران کمک کند.
• مدیریت سلامت: افرادی که وضعیت HIV خود را می‌دانند، می‌توانند بهتر از سلامت خود مراقبت کنند و از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند.

تست HIV یک ابزار حیاتی برای مدیریت و کنترل عفونت HIV است. اگر شما یا شخصی که می‌شناسید در معرض خطر قرار دارد یا علائمی مرتبط با HIV دارد، انجام تست و مشاوره پزشکی توصیه می‌شود.

ایدز (سندرم نقص ایمنی اکتسابی) مرحله پیشرفته عفونت HIV است و درمان مشخصی برای از بین بردن کامل ویروس HIV وجود ندارد. اما با درمان ضد ویروسی (ART)، می‌توان تکثیر ویروس را کنترل کرد و کیفیت زندگی افراد مبتلا به HIV را بهبود بخشید. این درمان‌ها می‌توانند از پیشرفت بیماری به سمت ایدز جلوگیری کنند و به افراد کمک کنند زندگی طولانی و سالمی داشته باشند.

درمان ضد ویروسی (ART)

ART شامل مجموعه‌ای از داروها است که برای کنترل HIV استفاده می‌شوند. این داروها به کاهش بار ویروسی (مقدار ویروس در خون) کمک می‌کنند و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شوند.

اهداف ART

• کاهش بار ویروسی: به سطوح غیرقابل شناسایی.
• تقویت سیستم ایمنی: افزایش تعداد سلول‌های CD4.
• جلوگیری از پیشرفت بیماری: جلوگیری از تبدیل HIV به ایدز.
• کاهش خطر انتقال: کاهش احتمال انتقال ویروس به دیگران.

انواع داروهای ART

ART معمولاً شامل ترکیبی از چندین داروی مختلف از دسته‌های مختلف است که به صورت همزمان تجویز می‌شوند. این داروها عبارتند از:

1. مهارکننده‌های ترانسکریپتاز معکوس غیر نوکلئوزیدی (NNRTIs):

   • مثال: افاویرنز (Efavirenz)، نِویرپین (Nevirapine).

2. مهارکننده‌های ترانسکریپتاز معکوس نوکلئوزیدی (NRTIs):

   • مثال: زیدوودین (Zidovudine)، لامیوودین (Lamivudine).

3. مهارکننده‌های پروتئاز (PIs):

   • مثال: لوپیناویر/ریتوناویر (Lopinavir/Ritonavir)، آتازاناویر (Atazanavir).

4. مهارکننده‌های ورود (Entry Inhibitors):

   • مثال: ماراویروک (Maraviroc)، انفوویورتاید (Enfuvirtide).

5. مهارکننده‌های اینتگراز (Integrase Inhibitors):

   • مثال: رالتیگراویر (Raltegravir)، دولوتگراویر (Dolutegravir).

شروع درمان

• تشخیص زودهنگام: توصیه می‌شود که درمان به محض تشخیص HIV آغاز شود.
• پیگیری و پایش: افراد تحت درمان باید به طور منظم آزمایش‌های خون انجام دهند تا بار ویروسی و تعداد سلول‌های CD4 پایش شود.

مدیریت عوارض جانبی

برخی از داروهای ART ممکن است عوارض جانبی داشته باشند که شامل تهوع، اسهال، خستگی، و تغییرات در چربی بدن و متابولیسم می‌شود. پزشکان می‌توانند با تنظیم دوز داروها یا تغییر ترکیب دارویی به مدیریت این عوارض کمک کنند.

مراقبت‌های تکمیلی

1. مراقبت‌های منظم پزشکی: شامل آزمایشات منظم برای پایش سلامت عمومی و وضعیت HIV.
2. تغذیه مناسب: تغذیه سالم و متعادل برای حمایت از سیستم ایمنی بدن.
3. ورزش: فعالیت بدنی منظم برای حفظ سلامت عمومی.
4. سلامت روان: دریافت حمایت روانی و اجتماعی برای مدیریت استرس و حفظ روحیه مثبت.
5. پیشگیری از عفونت‌های فرصت‌طلب: شامل واکسیناسیون و درمان زودهنگام عفونت‌ها.

پیشگیری از انتقال

• استفاده از کاندوم: در تمام روابط جنسی.
• تست‌های منظم: برای افراد در معرض خطر و شرکای جنسی.
• درمان پیش‌تماسی (PrEP): استفاده از داروهای پیش‌گیری برای افراد در معرض خطر بالا.
• درمان پس از مواجهه (PEP): استفاده از داروها برای پیشگیری از عفونت پس از مواجهه مشکوک.

درمان ART می‌تواند زندگی افراد مبتلا به HIV را بهبود بخشد و از پیشرفت بیماری به سمت ایدز جلوگیری کند. مدیریت مناسب، پیگیری منظم پزشکی، و حمایت‌های روانی و اجتماعی نقش حیاتی در بهبود کیفیت زندگی این افراد دارند. اگر فردی در معرض خطر HIV قرار دارد یا تشخیص داده شده است، مشاوره با یک پزشک متخصص می‌تواند کمک بزرگی به مدیریت و درمان بیماری باشد.

پیشگیری از ایدز (سندرم نقص ایمنی اکتسابی) و عفونت HIV شامل چندین استراتژی کلیدی است که می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به HIV و جلوگیری از انتقال آن به دیگران کمک کند. در اینجا روش‌های مختلف پیشگیری از HIV و ایدز بررسی می‌شود:

1. استفاده از کاندوم

• کاندوم مردانه و زنانه: استفاده صحیح و مداوم از کاندوم‌های لاتکس یا پلی‌یورتان در تمام روابط جنسی می‌تواند به طور مؤثر از انتقال HIV و سایر عفونت‌های مقاربتی (STIs) جلوگیری کند.

2. درمان پیش‌تماسی (PrEP)

• پیشگیری پیش از مواجهه: استفاده از داروهای PrEP برای افرادی که در معرض خطر بالای HIV قرار دارند، مانند شرکای جنسی افرادی که HIV مثبت هستند یا مصرف‌کنندگان مواد مخدر تزریقی.
• موارد استفاده: این داروها به کاهش خطر ابتلا به HIV در افرادی که به طور منظم مصرف می‌کنند، کمک می‌کند.

3. درمان پس از مواجهه (PEP)

• پیشگیری پس از مواجهه: استفاده از داروهای ضد ویروسی در صورت مواجهه احتمالی با HIV، مانند پس از تماس جنسی بدون محافظت یا تماس با خون آلوده.
• زمانبندی: PEP باید حداکثر 72 ساعت پس از مواجهه آغاز شود و باید به مدت 28 روز ادامه یابد.

4. آزمایش و تشخیص زودهنگام

• آزمایش منظم: انجام آزمایش‌های HIV منظم برای افرادی که در معرض خطر هستند یا دارای علائم مشکوک هستند.
• تشخیص زودهنگام: شناسایی زودهنگام HIV می‌تواند به شروع به موقع درمان ضد ویروسی و جلوگیری از پیشرفت به ایدز کمک کند.

5. پایبندی به درمان

• درمان ضد ویروسی (ART): برای افراد مبتلا به HIV، پیروی از درمان ضد ویروسی به کاهش بار ویروسی و کاهش خطر انتقال به دیگران کمک می‌کند.
• بار ویروسی غیرقابل شناسایی: در صورتی که بار ویروسی به سطح غیرقابل شناسایی کاهش یابد، خطر انتقال به دیگران تقریباً به صفر می‌رسد.

6. استفاده از سوزن و تجهیزات تمیز

• عدم استفاده مشترک از سوزن‌ها: مصرف‌کنندگان مواد مخدر تزریقی باید از سوزن‌ها و سرنگ‌های تمیز استفاده کنند و از استفاده مشترک پرهیز کنند.
• برنامه‌های تعویض سوزن: استفاده از برنامه‌های تعویض سوزن برای دسترسی به سوزن‌های تمیز و کاهش خطر انتقال HIV.

7. پیشگیری از انتقال از مادر به کودک

• درمان پیش از زایمان: زنان باردار مبتلا به HIV باید تحت درمان ضد ویروسی قرار گیرند تا خطر انتقال به نوزاد کاهش یابد.
• زایمان سزارین: در برخی موارد، زایمان سزارین می‌تواند برای کاهش خطر انتقال ویروس به نوزاد توصیه شود.
• عدم شیردهی: استفاده از شیر خشک به جای شیر مادر در مواردی که مادر HIV مثبت است، برای جلوگیری از انتقال ویروس.

8. آموزش و آگاهی

• آموزش: افزایش آگاهی در مورد روش‌های پیشگیری از HIV و تشویق به استفاده از روش‌های پیشگیرانه.
• آموزش جامعه: برنامه‌های آموزشی در جوامع و گروه‌های پرخطر برای اطلاع‌رسانی در مورد پیشگیری از HIV و سلامت جنسی.

9. مراقبت از سلامت عمومی

• تغذیه سالم و ورزش: حفظ یک سبک زندگی سالم برای تقویت سیستم ایمنی و سلامت عمومی.
• پیشگیری و درمان عفونت‌های دیگر: مدیریت و درمان سایر عفونت‌های مقاربتی و مشکلات بهداشتی که می‌توانند خطر ابتلا به HIV را افزایش دهند.

پیشگیری از HIV و ایدز شامل ترکیبی از استراتژی‌های فردی و اجتماعی است که می‌تواند به کاهش خطر ابتلا و انتقال ویروس کمک کند. استفاده از کاندوم، درمان پیش‌تماسی و پس از مواجهه، آزمایش منظم، و پیروی از درمان ضد ویروسی برای افراد مبتلا، از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری هستند. آموزش و آگاهی عمومی نیز نقش کلیدی در کاهش شیوع HIV و حفاظت از سلامت جامعه دارد. /ق