خارش پوست میتواند بسیار آزاردهنده باشد و دلایل مختلفی مانند خشکی پوست، آلرژی، گزش حشرات و بیماری‌های پوستی داشته باشد. خوشبختانه، علاوه بر داروهای تجویزی، روش‌های خانگی بسیاری برای تسکین خارش وجود دارد.
فهرست مطالب
چه عواملی می‌توانند سبب خارش بدن شوند؟
خارش بدن میتواند نشانه‌ی بسیاری از عوامل مختلف باشد و از یک خارش خفیف تا یک خارش شدید و آزاردهنده متغیر باشد. برخی از مهم‌ترین عواملی که می‌توانند سبب خارش بدن شوند عبارتند از:
عوامل پوستی:
- خشکی پوست: یکی از شایع‌ترین علل خارش است، به‌ویژه در هوای سرد یا خشک.
- اگزما: یک بیماری التهابی پوست است که باعث خارش، قرمزی و پوسته‌پوسته شدن می‌شود.
- پسوریازیس: یک بیماری مزمن پوستی است که با لکه‌های قرمز و پوسته‌پوسته مشخص می‌شود.
- کهیر: یک واکنش آلرژیک است که با برجستگی‌های قرمز و خارش‌دار روی پوست همراه است.
- عفونت‌های پوستی: مانند عفونت قارچی، باکتریایی یا ویروسی.
- نیش حشرات: نیش حشرات مانند پشه، کنه یا زنبور میتواند باعث خارش شود.
- درماتیت تماسی: واکنش پوست به مواد تحریک‌کننده یا آلرژن‌ها مانند شوینده‌ها، مواد شیمیایی یا فلزات.
عوامل داخلی:
- بیماری‌های کبدی: بیماری‌های کبدی می‌توانند باعث خارش شدید شوند.
- بیماری‌های کلیوی: بیماری‌های کلیوی نیز می‌توانند باعث خارش شوند.
- بیماری‌های تیروئید: اختلالات تیروئید می‌توانند بر پوست تأثیر بگذارند و باعث خارش شوند.
- کمبودهای تغذیه‌ای: کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند آهن میتواند باعث خارش شود.
- بیماری‌های خونی: برخی بیماری‌های خونی مانند لوسمی می‌توانند باعث خارش شوند.
- سرطان: در برخی موارد، خارش میتواند یکی از علائم سرطان باشد.
- داروها: برخی داروها مانند مسکن‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای فشار خون می‌توانند باعث خارش شوند.
- بیماری‌های عصبی: برخی بیماری‌های عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس می‌توانند باعث خارش شوند.
- استرس و اضطراب: استرس و اضطراب می‌توانند باعث خارش شوند.
- بارداری: در برخی زنان باردار، خارش در قسمت‌های مختلف بدن ممکن است رخ دهد.
عوامل محیطی:
- تغییرات آب و هوایی: هوای خشک و سرد میتواند پوست را خشک کند و باعث خارش شود.
- مواد شوینده و آرایشی: برخی مواد شوینده و آرایشی می‌توانند پوست را تحریک کنند و باعث خارش شوند.
- لباس‌های تنگ و پشمی: لباس‌های تنگ و پشمی می‌توانند پوست را تحریک کنند و باعث خارش شوند.
آیا خارش پوست در بارداری خطرناک است؟
خارش پوست در دوران بارداری یک تجربه رایج است و بسیاری از خانم‌ها آن را تجربه می‌کنند. معمولاً این خارش به دلایلی مانند کشیده شدن پوست شکم، تغییرات هورمونی و افزایش جریان خون در پوست ایجاد می‌شود و معمولاً بی‌خطر است.
اما چه زمانی باید نگران شد؟
اگر خارش شما شدید باشد، همراه با بثورات پوستی، زردی پوست یا چشم‌ها، درد شکم یا تب باشد، ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر مانند کلستاز بارداری باشد. کلستاز بارداری یک بیماری کبدی است که میتواند برای مادر و جنین خطرناک باشد.
علائم کلستاز بارداری که نیاز به توجه فوری دارند عبارتند از:
- خارش شدید، به خصوص در کف دست‌ها و پاها
- زردی پوست یا چشم‌ها
- ادرار تیره
- مدفوع رنگ پریده
- خستگی مفرط
- درد شکم
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
علل دیگر خارش پوست در بارداری:
- PUPPP (پاپول‌های کهیری خارش‌دار بارداری): این یک بثورات پوستی خارش‌دار است که معمولاً در اواخر بارداری رخ می‌دهد.
- اگزما: اگر قبل از بارداری به اگزما مبتلا بودید، ممکن است در دوران بارداری بدتر شود.
- عفونت‌های پوستی: مانند عفونت‌های قارچی یا باکتریایی.
چه زمانی خارش پوست در بارداری طبیعی است؟
- خارش خفیف: خارش خفیف و گاه‌به‌گاه، به خصوص در اطراف شکم، معمولاً طبیعی است و با زایمان برطرف می‌شود.
- خارش در شب: خارش در شب بیشتر از روز احساس می‌شود و معمولاً به دلیل گرمای بدن و تغییرات هورمونی است.
چگونه می‌توان خارش پوست در بارداری را تسکین داد؟
- حمام آب ولرم: از آب گرم استفاده نکنید، زیرا میتواند پوست را خشک کند.
- لوسیون‌های مرطوب‌کننده: از لوسیون‌های بدون عطر و ملایم استفاده کنید.
- لباس‌های نخی: لباس‌های نخی گشاد بپوشید.
- کمپرس سرد: استفاده از کمپرس سرد میتواند خارش را تسکین دهد.
- جو دوسر کلوئیدی: حمام گرفتن با جو دوسر کلوئیدی میتواند به تسکین خارش کمک کند.
به طور خلاصه:
خارش پوست در بارداری معمولاً بی‌خطر است، اما اگر شدید باشد یا همراه با علائم دیگری باشد، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک با انجام آزمایش‌های لازم، علت خارش را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز خواهد کرد.
کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن می‌شود؟
خارش بدن میتواند نشانه‌ی بسیاری از عوامل مختلف باشد، از جمله کمبود برخی ویتامین‌ها. کمبود ویتامین‌ها میتواند باعث خشکی، التهاب و در نهایت خارش پوست شود.
برخی از ویتامین‌هایی که کمبودشان ممکن است باعث خارش بدن شود عبارتند از:
- ویتامین D: یکی از مهم‌ترین ویتامین‌ها برای سلامت پوست است. کمبود ویتامین D میتواند باعث خشکی پوست و خارش شود.
- ویتامین E: یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به محافظت از پوست در برابر آسیب‌های رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند. کمبود ویتامین E میتواند باعث خشکی و خارش پوست شود.
- ویتامین A: برای حفظ سلامت پوست و ترمیم سلول‌های پوستی ضروری است. کمبود ویتامین A میتواند باعث خشکی، پوسته‌پوسته شدن و خارش پوست شود.
- ویتامین‌های گروه B: مانند ویتامین‌های B3، B6 و B7 (بیوتین) نیز در حفظ سلامت پوست نقش دارند و کمبود آن‌ها میتواند باعث خارش شود. بیوتین به ویژه برای سلامت مو، پوست و ناخن‌ها اهمیت دارد.
علاوه بر ویتامین‌ها، کمبود برخی مواد معدنی مانند آهن، روی و سلنیوم نیز میتواند باعث خارش شود.
عوامل دیگری که می‌توانند باعث خارش شوند عبارتند از:
- خشکی پوست: هوای خشک، استفاده از صابون‌های قوی و دوش گرفتن طولانی مدت میتواند پوست را خشک کند و باعث خارش شود.
- آلرژی: آلرژی به مواد غذایی، گرده، گرد و غبار و سایر آلرژن‌ها میتواند باعث خارش پوست شود.
- عفونت‌های پوستی: عفونت‌های قارچی، باکتریایی یا ویروسی می‌توانند باعث خارش شوند.
- بیماری‌های پوستی: بیماری‌های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس و درماتیت می‌توانند باعث خارش شوند.
- بیماری‌های داخلی: بیماری‌های کبدی، کلیوی، تیروئید و برخی بیماری‌های خونی می‌توانند باعث خارش شوند.
- داروها: برخی داروها مانند مسکن‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای فشار خون می‌توانند باعث خارش شوند.
خارش پوست به دلیل گزش حشرات:
گزش حشرات یکی از دلایل شایع خارش پوست است. زمانی که حشره‌ای پوست را نیش می‌زند، بزاق یا سم خود را تزریق می‌کند که باعث ایجاد واکنش التهابی و خارش می‌شود.
دلایل خارش:
- بزاق حشره: بزاق برخی حشرات حاوی مواد شیمیایی است که باعث خارش، قرمزی و تورم می‌شود.
- سیستم ایمنی بدن: بدن به عنوان واکنش به نیش، هیستامین آزاد می‌کند که باعث خارش می‌شود.
انواع حشراتی که باعث خارش می‌شوند:
- پشه‌ها
- پشه‌های ریز (میاز)
- کنه‌ها
- مورچه‌های آتشین
- زنبورها
- شپش‌ها
علائم گزش حشرات:
- خارش شدید: شایع‌ترین علامت است.
- قرمزی و تورم: در اطراف محل گزش ایجاد می‌شود.
- تاول: در برخی موارد ممکن است تاول ایجاد شود.
- درد: در برخی موارد ممکن است درد خفیف تا شدید احساس شود.
- کهیر: در موارد آلرژی شدید ممکن است کهیر در مناطق وسیعی از بدن ایجاد شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- واکنش آلرژیک شدید: تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو، مشکل در تنفس، سرگیجه، تهوع و استفراغ.
- عفونت: قرمزی، تورم، درد شدید، چرک و تب.
- گزش در نواحی حساس: صورت، چشم‌ها، دهان.
- تکرار مکرر گزش: اگر به طور مکرر دچار گزش حشرات می‌شوید.
پیشگیری:
- استفاده از لباس آستین بلند و شلوار بلند: به خصوص در مناطق آلوده به حشرات.
- استفاده از پشه بند: در هنگام خواب.
- استفاده از حشره کش‌ها: با احتیاط و طبق دستورالعمل.
- تمیز نگه داشتن محیط اطراف: از تجمع زباله و آب راکد جلوگیری کنید.
درمان دارویی خارش پوست
خارش پوست میتواند دلایل مختلفی داشته باشد و درمان دارویی آن به علت اصلی بستگی دارد. در زیر برخی از داروهای رایج برای درمان خارش پوست آورده شده است:
داروهای خوراکی:
- آنتی‌هیستامین‌ها: این داروها با مسدود کردن هیستامین، ماده‌ای که باعث التهاب و خارش می‌شود، عمل می‌کنند. برخی از آنتی‌هیستامین‌های رایج عبارتند از:
- لوراتادین (Loratadine)
- ستریزین (Cetirizine)
- فکسوفنادین (Fexofenadine)
- کورتیکواستروئیدهای خوراکی: این داروها برای درمان التهاب شدید و خارش ناشی از بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس استفاده می‌شوند.
- داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی: در برخی موارد، مانند پسوریازیس شدید، ممکن است داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی تجویز شود.
داروهای موضعی:
- کرم‌های کورتیکواستروئید: این کرم‌ها التهاب و خارش را کاهش می‌دهند.
- کرم‌های ضد خارش: حاوی مواد بی حس کننده موضعی هستند و خارش را تسکین می‌دهند.
- کرم‌های آنتی‌هیستامین: برای کاهش خارش ناشی از آلرژی استفاده می‌شوند.
- کرم‌های مرطوب‌کننده: برای جلوگیری از خشکی پوست و کاهش خارش.
- پمادهای ضد قارچ: برای درمان عفونت‌های قارچی پوست.
سایر درمان‌ها:
- نور درمانی: در برخی بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس، نور درمانی میتواند موثر باشد.
- تزریق بوتاکس: در موارد خاص، تزریق بوتاکس میتواند برای کاهش خارش مفید باشد.
توجه: انتخاب دارو و دوز مناسب آن باید توسط پزشک انجام شود. خوددرمانی و استفاده خودسرانه از داروها میتواند عوارض جانبی داشته باشد.
عوامل موثر در انتخاب دارو:
- علت خارش: بیماری زمینه‌ای، آلرژی، عفونت و ...
- شدت خارش: خارش خفیف، متوسط یا شدید
- وسعت ناحیه درگیر: موضعی یا گسترده
- سن بیمار
- سایر بیماری‌های زمینه‌ای
عوارض جانبی داروها:
- کورتیکواستروئیدها: افزایش قند خون، پوکی استخوان، افزایش فشار خون
- آنتی‌هیستامین‌ها: خواب آلودگی، خشکی دهان
- داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی: افزایش خطر عفونت
استفاده از کرم‌های ضد خارش
کرم‌های ضد خارش یکی از رایج‌ترین روش‌های درمان خانگی برای تسکین خارش پوست هستند. این کرم‌ها حاوی ترکیبات مختلفی هستند که به کاهش التهاب، خارش و قرمزی پوست کمک می‌کنند.
انواع کرم‌های ضد خارش:
- کرم‌های کورتیکواستروئیدی: این کرم‌ها قوی‌ترین نوع کرم‌های ضد خارش هستند و التهاب را به سرعت کاهش می‌دهند. معمولاً برای درمان بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس استفاده می‌شوند.
- کرم‌های آنتی‌هیستامین: این کرم‌ها با مسدود کردن هیستامین، ماده‌ای که باعث التهاب و خارش می‌شود، عمل می‌کنند.
- کرم‌های کالامین: این کرم‌ها دارای خاصیت خنک‌کنندگی هستند و برای تسکین خارش ناشی از نیش حشرات و آفتاب سوختگی مناسب هستند.
- کرم‌های مرطوب‌کننده: این کرم‌ها پوست را مرطوب نگه می‌دارند و از خشکی و خارش جلوگیری می‌کنند.
نحوه استفاده از کرم‌های ضد خارش:
- تمیز کردن پوست: قبل از استفاده از کرم، پوست را با آب ولرم و صابون ملایم بشویید و خشک کنید.
- مقدار مناسب: مقدار کمی از کرم را روی پوست تمیز و خشک بمالید و به آرامی ماساژ دهید تا جذب شود.
- تکرار: طبق دستور پزشک یا دستورالعمل روی بسته‌بندی، کرم را چندین بار در روز استفاده کنید.
- پرهیز از مصرف بیش از حد: استفاده بیش از حد از کرم‌های کورتیکواستروئیدی میتواند باعث نازک شدن پوست شود.
نکات مهم:
- مشورت با پزشک: قبل از استفاده از هر نوع کرمی، به خصوص اگر باردار هستید یا به بیماری خاصی مبتلا هستید، با پزشک خود مشورت کنید.
- توجه به برچسب: قبل از استفاده از کرم، برچسب آن را به دقت بخوانید و دستورالعمل‌های آن را دنبال کنید.
- پرهیز از مصرف در اطراف چشم‌ها و دهان: مگر اینکه پزشک تجویز کرده باشد.
- استفاده از کرم‌های مناسب نوع پوست: برای پوست‌های خشک، از کرم‌های مرطوب‌کننده و برای پوست‌های چرب، از کرم‌های سبک‌تر استفاده کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- اگر خارش شما شدید، طولانی‌مدت یا همراه با علائم دیگری مانند قرمزی، تورم، تب یا تاول باشد.
- اگر کرم‌های ضد خارش موثر واقع نشد.
- اگر به مواد تشکیل‌دهنده کرم‌ها حساسیت دارید.
کلام آخر:
کرم‌های ضد خارش می‌توانند در تسکین خارش پوست موثر باشند، اما برای درمان قطعی، باید علت اصلی خارش شناسایی و درمان شود. اگر خارش شما ادامه‌دار باشد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
درمان خانگی خارش بدن
خارش پوست میتواند بسیار آزاردهنده باشد و دلایل مختلفی مانند خشکی پوست، آلرژی، گزش حشرات و بیماری‌های پوستی داشته باشد. خوشبختانه، علاوه بر داروهای تجویزی، روش‌های خانگی بسیاری برای تسکین خارش وجود دارد.
قبل از هر اقدامی، مهم است علت اصلی خارش را شناسایی کنید. اگر خارش شدید، طولانی‌مدت یا همراه با علائم دیگری مانند قرمزی، تورم، تب یا تاول باشد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
در اینجا چند روش خانگی موثر برای تسکین خارش آورده شده است:
حمام و مراقبت از پوست:
- حمام خنک یا ولرم: آب گرم میتواند پوست را خشک کند و خارش را بدتر کند. بنابراین، از آب ولرم یا خنک استفاده کنید.
- جو دوسر کلوئیدی: جو دوسر خواص ضد التهابی دارد و میتواند خارش را تسکین دهد. می‌توانید جو دوسر را به آب وان حمام اضافه کنید یا از محصولات حاوی جو دوسر کلوئیدی استفاده کنید.
- صابون‌های ملایم و بدون عطر: از صابون‌های ملایم و بدون عطر استفاده کنید تا پوستتان خشک نشود.
- مرطوب‌کننده‌ها: پس از حمام، از مرطوب‌کننده‌های غلیظ و بدون عطر استفاده کنید تا پوستتان را مرطوب نگه دارید.
درمان‌های طبیعی:
- آلوئه ورا: ژل آلوئه ورا خواص ضد التهابی و خنک‌کنندگی دارد و میتواند خارش را تسکین دهد.
- سرکه سیب: رقیق کردن سرکه سیب با آب و استفاده از آن به عنوان کمپرس میتواند به کاهش خارش کمک کند.
- تخم کتان: مصرف تخم کتان به دلیل داشتن امگا ۳ میتواند به کاهش التهاب کمک کند.
- عسل: عسل دارای خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی است و میتواند برای درمان خارش‌های ناشی از عفونت مفید باشد.
سایر روش‌ها:
- کمپرس سرد: استفاده از کمپرس سرد میتواند التهاب و خارش را کاهش دهد.
- لباس‌های نخی: پوشیدن لباس‌های نخی و گشاد میتواند از تحریک پوست جلوگیری کند.
- اجتناب از خاراندن: هرچند که خاراندن وسوسه‌انگیز است، اما میتواند باعث بدتر شدن خارش و عفونت شود.
توجه: این روش‌ها برای تسکین موقت خارش مفید هستند. اگر خارش شما ادامه‌دار باشد یا بدتر شود، حتما به پزشک مراجعه کنید.
علل رایج خارش پوست:
- خشکی پوست: به خصوص در هوای سرد و خشک
- آلرژی: آلرژی به مواد غذایی، گرده، گرد و غبار و ...
- گزش حشرات: نیش حشرات مانند پشه، کنه و ...
- عفونت‌های پوستی: مانند عفونت قارچی یا باکتریایی
- بیماری‌های پوستی: مانند اگزما، پسوریازیس و درماتیت
- بیماری‌های داخلی: مانند بیماری‌های کبدی، کلیوی و تیروئید
علت خارش بدن در شب چیست؟
خارش بدن در شب یک مشکل رایج است که میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از دلایل رایج عبارتند از:
- خشکی پوست: کاهش رطوبت پوست در شب میتواند باعث خارش شود.
- تغییرات دمایی: افزایش دمای بدن در شب یا تغییرات دمایی ناگهانی میتواند باعث تحریک پوست و خارش شود.
- آلرژی‌ها: آلرژی به مواد غذایی، گرد و غبار، گرده و ... میتواند باعث خارش شبانه شود.
- گزش حشرات: نیش حشرات مانند پشه‌ها، کنه‌ها و ... میتواند باعث خارش شود که اغلب در شب تشدید می‌شود.
- بیماری‌های پوستی: بیماری‌هایی مانند اگزما، پسوریازیس و درماتیت می‌توانند باعث خارش مزمن شوند.
- بیماری‌های داخلی: برخی بیماری‌های داخلی مانند بیماری‌های کبدی، کلیوی و تیروئید نیز می‌توانند باعث خارش شوند.
- استرس و اضطراب: استرس و اضطراب می‌توانند باعث تشدید خارش شوند.
- داروها: برخی داروها مانند مسکن‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای فشار خون می‌توانند باعث خارش شوند.
عوامل تشدید کننده خارش در شب:
- لباس‌های تنگ و مصنوعی: این لباس‌ها باعث تحریک پوست و افزایش تعریق می‌شوند.
- محیط خشک: هوای خشک میتواند پوست را خشک کند و خارش را تشدید کند.
- خاراندن: خاراندن باعث تحریک بیشتر پوست و ایجاد یک چرخه معیوب می‌شود.
راه‌های درمان خارش شبانه:
- مرطوب نگه داشتن پوست: استفاده از مرطوب‌کننده‌های غلیظ و بدون عطر قبل از خواب.
- حمام کوتاه و ولرم: از آب گرم خودداری کنید و پس از حمام از مرطوب‌کننده استفاده کنید.
- لباس‌های نخی و گشاد: از پوشیدن لباس‌های تنگ و پشمی خودداری کنید.
- استفاده از کمپرس سرد: برای کاهش التهاب و خارش.
- اجتناب از خاراندن: ناخن‌های خود را کوتاه نگه دارید و از خاراندن پوست خودداری کنید.
- درمان علت اصلی: اگر علت خارش شما یک بیماری زمینه‌ای است، درمان آن بیماری میتواند به کاهش خارش کمک کند.
- داروهای ضد خارش: در صورت لزوم، می‌توانید از داروهای ضد خارش تجویزی یا بدون نسخه استفاده کنید. /ی
درج نظر