ماینوکسیدیل؛ محرک رشد مو و ریش

ماینوکسیدیل ابتدا برای درمان فشار خون بالا ساخته شد. این دارو به عنوان یک گشادکننده عروق محیطی قوی در دهه 1970 برای درمان فشار خون بالا طراحی شد. یکی از عوارض جانبی این دارو، رشد بیش از حد مو در نقاط مختلف بدن بود. این مشاهده منجر به استفاده از ماینوکسیدین برای رشد مو شد. 

ماینوکسیدیل چیست؟ 

 این دارو به نوعی محرک مو محسوب می شود که با استفاده از آن می توان اقدام به درمان ریزش و کم پشتی مو نمود. بسیاری از پزشکان حتی بعد از انجام کاشت مو استفاده از محلول ماینوکسیدیل را برای افراد تجویز می کنند تا زمان نتیجه نهایی کاشت مو بهترین وضعیت ممکن را مشاهده کنید.
این دارو در بیشتر کشور ها از پرفروش ترین و محبوب ترین داروهای تقویت مو محسوب می شود و دلیل آن هم تاثیرگذاری بیشتر آن نسبت به دیگر داروها می باشد. برای جلوگیری از ریزش مو امروزه داروهای مختلفی تجویز می شوند که دارای عملکرد مناسبی هستند ، اما آنچه که ماینوکسیدیل را از سایر داروها متمایز می نماید رویش مجدد موها در بسیاری از افراد پس از استفاده چند دوره از این محلول می باشد.

ماینوکسیدیل (Minoxidil) یک داروی موضعی است که به طور اصلی برای درمان ریزش مو استفاده می‌شود. این دارو معمولاً به شکل محلول یا فوم در دسترس است و بر روی پوست سر یا سایر مناطق که دچار ریزش مو شده‌اند، اعمال می‌شود. 

ماینوکسیدیل به عنوان یک وازودیلاتور عمل می‌کند، به این معنی که باعث گشاد شدن عروق خونی و افزایش جریان خون به مناطق مختلف بدن می‌شود. زمانی که به پوست سر اعمال می‌شود، می‌تواند به تحریک فولیکول‌های مو کمک کند و چرخه رشد مو را بهبود بخشد. همچنین ممکن است به تنظیم فاز رشد مو (تلوژن) و فاز ریزش (آناژن) کمک کند. 

مزایای ماینوکسیدیل 

• تاثیر مثبت برای افرادی با سن زیر 20 سال که از نازکی و کم پشتی موهای خود رنج می برند.
• رفع و یا کاهش طاسی ارثی
• عدم نیاز به نسخه پزشک جهت تهیه آن
• تاثیر مثبت استفاده از این دارو بر روی بیشتر افراد
• استفاده از ماینوکسیدیل به منظور افزایش رشد موها پس از کاشت مو
•  و...
•  

معایب محلول ماینوکسیدیل

 همچون سایر داروهای تقویت رشد مو در کنار مزایایی که با خود به همراه دارد دارای معایبی هم ممکن است باشد، که مهم ترین معایب استفاده از ماینوکسیدیل عبارتند از:

• تلوژن افلوویوم ناشی از ماینوکسیدیل

  ماینوکسیدیل باعث کوتاه شدن فاز تلوژن می شود و متعاقباً منجر به ریزش مو می شود.

• تحریک پوست

  ممکن است سوزش یا قرمزی در محل استفاده رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار شد یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

• درماتیت تماسی آلرژیک
  

  اریتم، واکنش پوستی اگزماتوز و خارش. ماینوکسیدیل و پروپیلن گلیکول دو آلرژن اصلی در درماتیت تماسی آلرژیک هستند. آزمایش پچ ممکن است به کشف عامل ایجاد کننده کمک کند. در مورد درماتیت تماسی آلرژیک به پروپیلن گلیکول، فوم ماینوکسیدیل (فاقد پروپیلن گلیکول) یک گزینه جایگزین است
•  هیپرتریکوز موضعی یا عمومی
  تحقیقات نشان می دهد که هیپرتریکوزیس با طولانی شدن فاز آناژن توسط ماینوکسیدیل مرتبط است.

•  خارش پوست سر (خارش)

• پوسته پوسته شدن، پوست تحریک شده

• فولیکولیت پوست سر 

اشکال دراویی ماینوکسیدیل

ماینوکسیدیل دارویی است که برای درمان ریزش مو استفاده می شود. این دارو به دو شکل موجود است:

• 

  محلول موضعی 
  

  محلول موضعی به طور مستقیم روی پوست سر اعمال می شود و جذب پوست می شود. این کار با گشاد کردن رگ‌های خونی در پوست سر کار می‌کند که باعث افزایش جریان خون و رساندن اکسیژن و مواد مغذی به فولیکول‌های مو می‌شود. این به رشد مو کمک می کند و می تواند به معکوس کردن اثرات ریزش مو کمک کند. محلول موضعی معمولا دو بار در روز استفاده می شود و ممکن است چندین ماه طول بکشد تا نتایج قابل توجهی مشاهده شود. 
  
  

• قرص خوراکی
  

  شکل قرص خوراکی ماینوکسیدیل برای درمان فشار خون بالا استفاده می شود. با شل کردن رگ‌های خونی و کاهش بار کاری قلب عمل می‌کند. با این حال، به عنوان یک عارضه جانبی، می تواند رشد مو را نیز تحریک کند. شکل قرص خوراکی ماینوکسیدیل به دلیل پتانسیل عوارض جانبی جدی معمولاً برای ریزش مو استفاده نمی شود. 
  
  

• فوم و اسپری محلول 
  

  از نظر کیفیت و ساختار کلی این دو محصول هیچگونه تفاوتی با یکدیگر ندارند اما برای افرادی که دچار طاسی کامل هستند و یا موی سر خود را به طور کامل تراشیده اند استفاده از فوم این محصول به دلیل عدم سر خوردن از سر مناسب تر می باشد.افرادی که موی بلند دارند بهتر از برای استفاده از ماینوکسیدیل نوع اسپری آن را انتخاب نمایند تا مایع به طور کامل به کف سر آن ها برسد. به طور کلی فوم ماینوکسیدیل برای افرادی که دچار حساسیت هستند مناسب تر می باشد. 

ریزش مو ناشی از ماینوکسیدیل 

ماینوکسیدیل ممکن است در ابتدا باعث ریزش مو شود زیرا این دارو مرحله تلوژن (استراحت) موها را کاهش داده و آنها را سریع‌تر به مرحله آناژن (رشد) می‌برد. این ریزش موقت است و نشان‌دهنده شروع فرآیند رشد موهای جدید است.

اگر ریزش موی زیادی مشاهده می‌کنید، می‌توانید با دوز پایین‌تر شروع کرده و در صورت نیاز آن را افزایش دهید.

جلوگیری از ریزش اولیه ناشی از ماینوکسیدیل امکان‌پذیر نیست و نمی‌توان پیش‌بینی کرد که آیا با آن مواجه خواهید شد یا خیر. با این حال، استفاده از غلظت کمتر ماینوکسیدیل، مانند 2 درصد، ممکن است عوارض جانبی کمتری نسبت به غلظت‌های بالاتر، مانند 5 درصد، داشته باشد. نتایج استفاده از ماینوکسیدیل از فردی به فرد دیگر متفاوت است. معمولاً حدود 8 هفته زمان می‌برد تا نتایج اولیه مشاهده شود و پس از 4 ماه استفاده مداوم، باید کاهش ریزش مو و شروع رشد مو را مشاهده کنید.

رویش ریش با ماینوکسیدیل

برخی از مطالعات نشان می‌دهند که داروی ماینوکسیدیل برای تقویت ریش و تحریک رشد مو نیز موثر است. هر چند تعداد این مطالعات بسیار اندک است، اما تجربیات مصرف‌کنندگان حاکی از تاثیرات قابل توجه این دارو دارد. به طور کلی چرخه رشد مو (رشد، استراحت و ریزش) چند سال طول می‌کشد. اما این چرخه در موهای ابروها و ریش حداکثر در طول چند ماه صورت می‌گیرد. عملکرد اصلی ماینوکسیدیل برای پرپشت شدن ریش به دلیل انبساط رگ‌های خونی صورت می‌پذیرد. این بدان معنی است که داروی ماینوکسیدیل منجر به انبساط عروق خونی و بزرگتر و حجیم‌تر شدن فولیکول‌های مو می‌شود. از این رو فولیکول‌های مو میزان بیشتری اکسیژن و خون را دریافت می‌کنند. در حقیقت این دارو مواد مغذی مورد نیاز را به طور مستقیم به فولیکول‌های موی ریش می‌رساند. از این رو داروی ماینوکسیدیل منجر به طولانی‌تر شدن فاز رشد موهای ریش و کند شدن روند ریزش این موها می‌شود.

تداخلات دارویی ماینوکسیدیل

برخی داروها ممکن است با ماینوکسیدیل تداخل داشته باشند و خطر عوارض جانبی را افزایش دهند. بهتر است فهرستی از تمام داروهای مصرفی خود را با پزشک یا داروساز خود به اشتراک بگذارید.

• سیکلوسپورین سیستمیک
  

  استفاده همزمان از سیکلوسپورین و ماینوکسیدیل ممکن است عوارض جانبی مانند هیپرتریکوزیس را افزایش دهد.

• آسپرین
  

  مصرف آسپرین ممکن است اثربخشی ماینوکسیدیل موضعی را کاهش دهد. این کاهش اثر ممکن است به دلیل مهار آنزیم‌های سولفوترانسفراز باشد.

• داروهای فشار خون بالا
  

  مانند گوانتیدین، ممکن است با ماینوکسیدیل تداخل داشته باشند.

• داروهایی که با الکل تداخل دارند
  

  مانند دی‌سولفیرام و مترونیدازول.

موارد منع مصرف ماینوکسیدیل

افرادی که به ماینوکسیدیل یا اجزای آن حساسیت دارند، نباید از این دارو استفاده کنند. همچنین، این محصول برای کودکان و افراد زیر 18 سال توصیه نمی‌شود.

• در صورت ناشناخته بودن دلیل ریزش مو
•  در صورتی که سابقه ریزش مو در خانواده قبلی وجود نداشته باشد
•  اگر ریزش مو به طور ناگهانی ویا تکه تکه رخ دهد
•  اگر ریزش مو با زایمان مرتبط باشد
•  اگر بیمار کمتر از 18 سال سن دارد
•  اگر پوست سر عفونی یا ملتهب باشد. 
•  داروی دیگری از قبل روی پوست سر استفاده شده است. 

نحوه استفاده از ماینوکسیدیل

به طور کلی نحوه و میزان مصرف این دارو در داخل محلول نوشته شده است که با مطالعه آن می توانید اطلاعات کاملی را بدست آورید با توجه به دلیل مشکل ریزش مو پس از مشورت با پزشک خود اقدام به استفاده از آن نمایید. اما به طور کلی نحوه استفاده از این محلول به شرح زیر می باشد:

1. در مرحله اول می بایست پوست سر خود را کاملا تمیز و خشک نمایید.
2. محلول را چه به صورت فوم و یا اسپری در محل مورد نظر ریخته و دقت نمایید به طور کامل و یکنواخت بر روی سر پخش گردد(از مصرف بیش از اندازه ماینوکسیدیل خودداری نمایید)
3. بعد از اتمام ریختن محلول بر روی سر حتما دستان خود را بشویید تا محلول بر روی دست شما باقی نماند.
4. به مدت 1 تا 4 ساعت از شست و شوی سر خود اجتناب کرده و اجازه دهید محلول بر روی سر باقی بماند.
5. اجازه دهید محلول به صورت طبیعی خشک شود و از هرگونه لوازمی همچون سشووار در طول این چند ساعت خودداری نمایید.
6. پس از اطمینان از خشک شدن کامل محلول و گذشت مدت زمان ذکر شده می توانید موی خود را شسته و یا بخوابید. (این محلول در صورت ریخت بر روی لباس و سایر وسایل موجب لک شدن آن ها می شود پس در هنگام استفاده و پس از آن به این موضوع دقت نمایید)
   
   به طور کلی در هنگام استفاده از محلول ماینوکسیدیل می بایست انجام این کار را با آرامی و احتیاط انجام دهید تا علاوه بر تاثیر پذیری بیشتر از بروز برخی موارد اجتناب شود. برای مثال در صورت ریختن این محلول بر روی صورت افراد به خصوص در زنان احتمال رویش موی زائد در آن محل وجود دارد. بنابراین هنگام استفاده از ماینوکسیدیل دقت کافی داشته باشید. این نکته هم می بایست در نظر گرفته شود که طی مدت شروع استفاده از این محلول احتمال ریزش موی شما وجود دارد اما با گذشت زمان و استفاده با برنامه از آن پس از 2 الی 8 هفته شاهد عملکرد ماینوکسیدیل خواهیم بود.

اقدامات پس از استفاده از ماینوکسیدیل

بعد از استفاده از محلول ماینوکسیدیل دست خود را به خوبی شسته و از برخورد آن به چشم ، دهان و بینی پیش از شستن جلوگیری نمایید. همچنین تا مدت زمان خشک شدن کامل این دارو بر روی سر از خوابیدن و شست و شوی سر اجتناب نمایید. چنانچه یکی از دوز های دارو را فراموش کردید میزان دوز بعدی را افزایش نداده و به همان میزان قبلی از ماینوکسیدیل استفاده نمایید. همچنین در صورتی که بعد از استفاده از این دارو قصد خروج از خانه را دارید از یک کلاه استفاده نمایید. ماینوکسیدیل نیاز به هیچگونه پانسمان و یا بانداژ ندارد بنابراین از انجام این کار اجتناب نمایید.

جمع بندی 

محلول ماینوکسیدیل، فرمی از داروی ماینوکسیدیل است که بیشتر برای ریزش مو با الگوی مردانه و یا ریزش موی ارثی کاربرد دارد. اگر قصد استفاده از ماینوکسیدیل را برای درمان ریزش مو دارید، مهم است که ابتدا با پزشک خود صحبت کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند بهترین دوره درمانی را تعیین کنید و پیشرفت خود را زیر نظر بگیرید تا مطمئن شوید که دارو طبق برنامه عمل می کند و هیچ عارضه جانبی را تجربه نمی کنید. /ص