برونشیت چیست؟
برونشیت به التهاب نایژهها، لولههایی که هوا را به ریهها حمل میکنند، گفته میشود. این التهاب میتواند باعث تورم و تحریک نایژهها و افزایش تولید مخاط شود.
برونشیت میتواند حاد (کوتاهمدت) یا مزمن (طولانیمدت) باشد.
برونشیت حاد معمولاً ناشی از عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا است.
علائم برونشیت حاد عبارتند از:
- سرفه، که ممکن است خلطدار باشد
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- خستگی
- تب
اکثر افراد مبتلا به برونشیت حاد بدون درمان در عرض چند هفته بهبود مییابند.
برونشیت مزمن زمانی است که التهاب نایژهها به مدت سه ماه یا بیشتر در سال، برای دو سال متوالی یا بیشتر طول بکشد. این بیماری معمولاً ناشی از سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار است.
سایر علل احتمالی برونشیت مزمن عبارتند از:
- آلودگی هوا
- مواد شیمیایی یا بخارات موجود در محل کار
- بیماری ریوی مانند آمفیزم یا بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
علائم برونشیت مزمن مشابه علائم برونشیت حاد است، اما ممکن است شدیدتر باشد و شامل موارد زیر باشد:
- سرفه خلطدار که در بیشتر روزها به مدت سه ماه یا بیشتر در سال، برای دو سال متوالی یا بیشتر طول میکشد
- خسخس سینه
- تنگی نفس، به خصوص در هنگام فعالیت
- خستگی
درمان برونشیت به نوع و شدت آن بستگی دارد.
برونشیت حاد معمولاً با درمانهای خانگی مانند:
- استراحت
- نوشیدنیهای فراوان
- داروهای بدون نسخه برای تسکین سرفه و درد
قابل درمان است.
در برخی موارد، ممکن است پزشک برای درمان عفونت ویروسی آنتیبیوتیک تجویز کند. (توجه داشته باشید که آنتیبیوتیکها فقط برای عفونتهای باکتریایی موثر هستند، نه عفونتهای ویروسی.)
برونشیت مزمن قابل درمان نیست، اما با دارو و تغییرات در سبک زندگی میتوان آن را کنترل کرد. داروها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- داروهای استنشاقی برای کاهش التهاب و باز کردن مجاری هوایی
- قرصها برای کاهش التهاب
- اکسیژن درمانی در موارد شدید
تغییرات در سبک زندگی که میتوانند به بهبود برونشیت مزمن کمک کنند عبارتند از:
- ترک سیگار
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود، آلودگی هوا و سایر مواد تحریککننده
- شستشوی منظم دستها برای جلوگیری از عفونت
- ورزش منظم
- خوردن غذاهای سالم
انواع برونشیت
دو نوع اصلی برونشیت وجود دارد: حاد و مزمن.
برونشیت حاد:
یک بیماری تنفسی شایع است که باعث التهاب نایژه ها می شود. نایژه ها لوله هایی هستند که هوا را به ریه ها حمل می کنند. التهاب باعث تورم و تحریک نایژه ها می شود و باعث تولید مخاط بیشتر می شود. این می تواند منجر به علائمی مانند سرفه، تنگی نفس، درد قفسه سینه و خستگی شود.
برونشیت حاد معمولاً ناشی از عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا است. همچنین می تواند ناشی از قرار گرفتن در معرض آلاینده هایی مانند دود یا دود باشد. اکثر افراد مبتلا به برونشیت حاد بدون درمان در عرض چند هفته بهبود می یابند.
برونشیت مزمن:
زمانی است که التهاب نایژه ها به مدت سه ماه یا بیشتر در سال، برای دو سال متوالی یا بیشتر طول بکشد. این بیماری معمولاً ناشی از سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار است. سایر علل احتمالی عبارتند از:
- آلودگی هوا
- مواد شیمیایی یا بخارات موجود در محل کار
- بیماری ریوی مانند آمفیزم یا بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
علائم برونشیت مزمن مشابه علائم برونشیت حاد است، اما ممکن است شدیدتر باشد و شامل موارد زیر باشد:
- سرفه خلط دار که در بیشتر روزها به مدت سه ماه یا بیشتر در سال، برای دو سال متوالی یا بیشتر طول می کشد
- خس خس سینه
- تنگی نفس، به خصوص در هنگام فعالیت
- خستگی
درمان برونشیت به نوع و شدت آن بستگی دارد.
برونشیت حاد معمولاً با درمان های خانگی مانند:
- استراحت
- نوشیدنی های فراوان
- داروهای بدون نسخه برای تسکین سرفه و درد
قابل درمان است.
در برخی موارد، پزشک ممکن است برای درمان عفونت ویروسی آنتی بیوتیک تجویز کند. (توجه داشته باشید که آنتی بیوتیک ها فقط برای عفونت های باکتریایی موثر هستند، نه عفونت های ویروسی.)
برونشیت مزمن قابل درمان نیست، اما با دارو و تغییرات در سبک زندگی می توان آن را کنترل کرد. داروها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- داروهای استنشاقی برای کاهش التهاب و باز کردن مجاری هوایی
- قرص ها برای کاهش التهاب
- اکسیژن درمانی در موارد شدید
تغییرات در سبک زندگی که می توانند به بهبود برونشیت مزمن کمک کنند عبارتند از:
- ترک سیگار
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود، آلودگی هوا و سایر مواد تحریک کننده
- شستشوی منظم دست ها برای جلوگیری از عفونت
- ورزش منظم
خوردن غذاهای سالم
علل برونشیت
علل برونشیت به نوع آن، حاد یا مزمن، بستگی دارد.
برونشیت حاد معمولاً توسط عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا ایجاد می شود. ویروس ها نایژه ها را آلوده کرده و باعث التهاب آنها می شوند. سایر علل احتمالی برونشیت حاد عبارتند از:
- باکتری ها: در برخی موارد، برونشیت حاد می تواند توسط باکتری ها ایجاد شود. با این حال، این به اندازه عفونت های ویروسی شایع نیست.
- آلودگی هوا: قرار گرفتن در معرض آلاینده هایی مانند دود، دود و بخارات شیمیایی می تواند نایژه ها را تحریک کند و منجر به برونشیت حاد شود.
- استنشاق دود: دود سیگار و سایر اشکال دود می تواند نایژه ها را تحریک کند و باعث برونشیت حاد شود.
برونشیت مزمن معمولاً ناشی از قرار گرفتن در معرض دود بلندمدت، به ویژه دود سیگار است. دود سیگار به نایژه ها آسیب می رساند و باعث التهاب و تحریک مزمن می شود. این امر می تواند منجر به ضخیم شدن دیواره نایژه ها و تولید مخاط بیشتر شود. سایر علل احتمالی برونشیت مزمن عبارتند از:
- بیماری ریوی: بیماری های ریوی مانند آمفیزم و بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) می توانند نایژه ها را به مرور زمان آسیب برسانند و منجر به برونشیت مزمن شوند.
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا بخارات: قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا بخارات در محل کار می تواند نایژه ها را تحریک کند و منجر به برونشیت مزمن شود.
- آلودگی هوا: قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا برای مدت طولانی می تواند نایژه ها را تحریک کند و منجر به برونشیت مزمن شود.
عوامل خطر خاصی نیز وجود دارد که می تواند خطر ابتلا به برونشیت را افزایش دهد، از جمله:
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن مهمترین عامل خطر برای ابتلا به برونشیت مزمن است.
- قرار گرفتن در معرض دود دست دوم: قرار گرفتن در معرض دود دست دوم می تواند خطر ابتلا به برونشیت حاد و مزمن را افزایش دهد.
- سن: افراد مسن بیشتر در معرض ابتلا به برونشیت مزمن هستند.
- بیماری های ریوی: افراد مبتلا به بیماری های ریوی مانند آسم یا فیبروز کیستیک بیشتر در معرض ابتلا به برونشیت هستند.
- سیستم ایمنی ضعیف: افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف بیشتر در معرض ابتلا به عفونت هایی هستند که می توانند باعث برونشیت حاد شوند.
برونشیت در کودکان
برونشیت در کودکان التهاب نایژهها در ریهها است. نایژهها لولههایی هستند که هوا را به ریهها حمل میکنند. این التهاب میتواند باعث تورم و تحریک نایژهها و افزایش تولید مخاط شود.
برونشیت در کودکان یک بیماری شایع است، به خصوص در نوزادان و نوپایان. در واقع، این شایعترین بیماری ریه در کودکان زیر 5 سال است.
علل برونشیت در کودکان
- عفونتهای ویروسی: شایعترین علت برونشیت در کودکان، عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا است.
- باکتریها: در برخی موارد، برونشیت در کودکان میتواند ناشی از باکتریها باشد. با این حال، این به اندازه عفونتهای ویروسی شایع نیست.
- آلودگی هوا: قرار گرفتن در معرض آلایندههایی مانند دود، دود و بخارات شیمیایی میتواند نایژهها را تحریک کند و منجر به برونشیت در کودکان شود.
- استنشاق دود: دود سیگار و سایر اشکال دود میتواند نایژهها را تحریک کند و باعث برونشیت در کودکان شود.
عوامل خطر ابتلا به برونشیت
عوامل خطر ابتلا به برونشیت به نوع آن، حاد یا مزمن، بستگی دارد.
عوامل خطر ابتلا به برونشیت حاد عبارتند از:
- عفونتهای ویروسی: سرماخوردگی و آنفولانزا شایعترین علل برونشیت حاد هستند.
- باکتریها: در برخی موارد، برونشیت حاد میتواند ناشی از باکتریها باشد.
- قرار گرفتن در معرض آلایندهها: تنفس دود، دود و مواد شیمیایی مضر میتواند نایژهها را تحریک کند و منجر به برونشیت حاد شود.
- استنشاق دود: دود سیگار و سایر اشکال دود میتوانند نایژهها را تحریک کنند و باعث برونشیت حاد شوند.
عوامل خطر ابتلا به برونشیت مزمن عبارتند از:
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن مهمترین عامل خطر ابتلا به برونشیت مزمن است. افراد سیگاری به مراتب بیشتر از افراد غیرسیگاری به برونشیت مزمن مبتلا میشوند.
- قرار گرفتن در معرض دود دست دوم: تنفس دود دست دوم خطر ابتلا به برونشیت مزمن را افزایش میدهد.
- بیماری ریوی: بیماریهایی مانند آمفیزم و بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) میتوانند به نایژهها آسیب برسانند و منجر به برونشیت مزمن شوند.
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا بخارات: قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا بخارات مضر در محل کار میتواند نایژهها را تحریک کند و منجر به برونشیت مزمن شود.
- آلودگی هوا: قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا برای مدت طولانی میتواند نایژهها را تحریک کند و منجر به برونشیت مزمن شود.
- سن: افراد مسن بیشتر در معرض ابتلا به برونشیت مزمن هستند.
- سیستم ایمنی ضعیف: افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف بیشتر در معرض ابتلا به عفونتهایی هستند که میتوانند باعث برونشیت حاد شوند.
عوامل دیگری نیز میتوانند خطر ابتلا به برونشیت را افزایش دهند، از جمله:
- سابقه خانوادگی: اگر سابقه خانوادگی برونشیت یا سایر بیماریهای ریوی دارید، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری باشید.
- جنس: مردان بیشتر از زنان به برونشیت مزمن مبتلا میشوند.
- وضعیت اجتماعی و اقتصادی: افراد با وضعیت اجتماعی و اقتصادی پایینتر بیشتر در معرض عوامل خطر ابتلا به برونشیت، مانند قرار گرفتن در معرض دود و آلودگی هوا، هستند.
اگر فکر میکنید در معرض خطر ابتلا به برونشیت هستید، مهم است که با پزشک خود در مورد راههای کاهش خطر ابتلا صحبت کنید.
شما میتوانید با انجام اقداماتی برای کاهش قرار گرفتن در معرض عوامل خطر، خطر ابتلا به برونشیت را کاهش دهید. این شامل موارد زیر است:
- ترک سیگار: اگر سیگار میکشید، ترک آن مهمترین کاری است که میتوانید برای کاهش خطر ابتلا به برونشیت و سایر مشکلات سلامتی انجام دهید.
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود دست دوم: تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض دود دست دوم خودداری کنید.
- کاهش قرار گرفتن در معرض آلایندهها: تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض دود، دود و مواد شیمیایی مضر خودداری کنید.
- محافظت از خود در برابر آلودگی هوا: در روزهایی که کیفیت هوا ضعیف است، تا حد امکان از فعالیت در فضای باز خودداری کنید.
- تقویت سیستم ایمنی بدن: با خوردن یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و خواب کافی، سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید.
روش تشخیص برونشیت به نوع آن، حاد یا مزمن، بستگی دارد.
تشخیص برونشیت حاد معمولاً بر اساس علائم و معاینه فیزیکی انجام میشود. پزشک به صدای تنفس شما گوش میدهد و قفسه سینه شما را معاینه میکند تا ببیند آیا صداهای غیرطبیعی وجود دارد یا خیر. آنها همچنین ممکن است از شما در مورد سابقه پزشکی و علائمتان سوال کنند.
در برخی موارد، پزشک ممکن است برای تأیید تشخیص یا رد سایر بیماریهای احتمالی، آزمایشهایی را تجویز کند. این آزمایشها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عکسبرداری از قفسه سینه: این آزمایش میتواند به پزشک کمک کند تا ببیند آیا عفونت ریه یا سایر مشکلات ریوی وجود دارد یا خیر.
- آزمایش اسپروتومتری: این آزمایش شامل سرفه کردن و جمعآوری نمونهای از مخاط از ریهها است. نمونه سپس برای بررسی وجود عفونت آزمایش میشود.
- آزمایشهای خونی: این آزمایشها میتوانند به پزشک کمک کنند تا ببینند آیا عفونت باکتریایی وجود دارد یا خیر.
تشخیص برونشیت مزمن نیز معمولاً بر اساس علائم و معاینه فیزیکی انجام میشود. پزشک به صدای تنفس شما گوش میدهد و قفسه سینه شما را معاینه میکند تا ببیند آیا صداهای غیرطبیعی وجود دارد یا خیر. آنها همچنین ممکن است از شما در مورد سابقه پزشکی و علائمتان سوال کنند.
پزشک شما همچنین ممکن است برای تأیید تشخیص یا رد سایر بیماریهای احتمالی، آزمایشهایی را تجویز کند. این آزمایشها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اسپیرومتری: این آزمایش عملکرد ریههای شما را اندازهگیری میکند.
- عکسبرداری از قفسه سینه: این آزمایش میتواند به پزشک کمک کند تا ببیند آیا آسیب به ریهها یا سایر مشکلات ریوی وجود دارد یا خیر.
- آزمایشهای خونی: این آزمایشها میتوانند به پزشک کمک کنند تا ببینند آیا بیماری ریوی دیگری مانند COPD وجود دارد یا خیر. /ی
درج نظر