WBC (White Blood Cell) به معنی تعداد گلبولهای سفید خون است که نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن و دفاع در برابر عفونتها و بیماریها دارند. میزان نرمال WBC در بزرگسالان معمولاً بین 4,000 تا 11,000 سلول در هر میکرولیتر خون (cells/μL) است. محدودههای نرمال ممکن است بر اساس روشهای آزمایشگاهی مختلف و شرایط خاص بیمار کمی متفاوت باشند. به طور کلی، میزان WBC پایینتر از حد نرمال (لوکوپنی) و بالاتر از حد نرمال (لوکوسیتوز) میتواند نشاندهنده مشکلات و بیماریهای مختلفی باشد.
فهرست مطالب
میزان نرمال WBC برای گروههای سنی مختلف
میزان نرمال WBC (تعداد گلبولهای سفید خون) بسته به سن افراد ممکن است متفاوت باشد. در زیر محدودههای نرمال WBC برای گروههای سنی مختلف آورده شده است:
نوزادان (تازه متولد شده):
- ۹,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ سلول در هر میکرولیتر خون (cells/μL)
کودکان:
- ۶,۰۰۰ تا ۱۷,۵۰۰ سلول در هر میکرولیتر خون (cells/μL)
بزرگسالان:
- ۴,۰۰۰ تا ۱۱,۰۰۰ سلول در هر میکرولیتر خون (cells/μL)
سالمندان:
- میزان نرمال WBC برای سالمندان نیز به طور کلی مانند بزرگسالان است، اما ممکن است با افزایش سن، تغییرات جزئی در محدودههای نرمال مشاهده شود.
عوامل مؤثر بر تغییرات میزان WBC:
- عفونتها: معمولاً باعث افزایش WBC میشوند.
- بیماریهای التهابی: میتوانند موجب افزایش WBC شوند.
- داروها: برخی داروها ممکن است موجب افزایش یا کاهش WBC شوند.
- بیماریهای مغز استخوان: ممکن است موجب کاهش WBC شوند.
- استرس و فعالیت بدنی شدید: میتواند میزان WBC را تحت تأثیر قرار دهد.
عوامل مؤثر بر میزان WBC
میزان WBC (تعداد گلبولهای سفید خون) میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد که به افزایش یا کاهش آن منجر میشوند. در زیر برخی از این عوامل مهم ذکر شدهاند:
عوامل افزایشدهنده WBC (لوکوسیتوز):
- عفونتها: عفونتهای باکتریایی، ویروسی و قارچی میتوانند میزان WBC را افزایش دهند.
- التهابها: بیماریهای التهابی مزمن مانند آرتریت روماتوئید.
- استرس فیزیکی یا روحی: استرس شدید و فعالیت بدنی سنگین میتواند باعث افزایش WBC شود.
- آلرژیها: واکنشهای آلرژیک ممکن است منجر به افزایش WBC شوند.
- بیماریهای خودایمنی: برخی بیماریهای خودایمنی میتوانند تعداد WBC را افزایش دهند.
- داروها: برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها میتوانند میزان WBC را افزایش دهند.
- بیماریهای خونی: برخی از بیماریهای خونی مانند لوسمی (سرطان خون) میتوانند منجر به افزایش شدید WBC شوند.
- بارداری: در دوران بارداری ممکن است تعداد WBC کمی افزایش یابد.
عوامل کاهشدهنده WBC (لوکوپنی):
- بیماریهای مغز استخوان: مشکلاتی مانند آنمی آپلاستیک و سرطانهای خونی میتوانند باعث کاهش WBC شوند.
- داروها: برخی داروها مانند شیمیدرمانی، آنتیبیوتیکها و داروهای ضدویروسی میتوانند WBC را کاهش دهند.
- عفونتهای ویروسی: برخی از عفونتهای ویروسی مانند آنفولانزا و HIV میتوانند منجر به کاهش WBC شوند.
- کمبودهای تغذیهای: کمبود ویتامینها و مواد معدنی مانند ویتامین B12 و فولیک اسید میتواند باعث کاهش WBC شود.
- اختلالات خودایمنی: برخی بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس میتوانند منجر به کاهش WBC شوند.
- رادیوتراپی: پرتودرمانی میتواند مغز استخوان را تحت تأثیر قرار داده و موجب کاهش WBC شود.
- بیماریهای ژنتیکی: برخی از بیماریهای ژنتیکی میتوانند باعث کاهش تعداد WBC شوند.
سایر عوامل:
- سیگار کشیدن: میتواند موجب افزایش تعداد WBC شود.
- الکل: مصرف زیاد الکل میتواند باعث کاهش WBC شود.
- فعالیت بدنی: فعالیت بدنی شدید ممکن است به طور موقت تعداد WBC را افزایش دهد.
انواع WBC در آزمایش خون
آزمایش WBC (White Blood Cell Count) میزان کل گلبولهای سفید خون را اندازهگیری میکند. گلبولهای سفید بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن هستند و نقش اصلی آنها مقابله با عفونتها، باکتریها، ویروسها و سایر عوامل بیماریزا است. آزمایش WBC همچنین میتواند انواع مختلف گلبولهای سفید را مشخص کند که هر کدام وظایف خاصی در سیستم ایمنی دارند.
انواع گلبولهای سفید خون (WBC) و نقش آنها:
-
نوتروفیلها (Neutrophils):
- میزان نرمال: ۴۰% تا ۷۰%
- وظیفه: مقابله با عفونتهای باکتریایی و قارچی. نوتروفیلها نخستین گلبولهای سفیدی هستند که به محل عفونت میرسند.
-
لنفوسیتها (Lymphocytes):
- میزان نرمال: ۲۰% تا ۴۰%
- وظیفه: مقابله با عفونتهای ویروسی و تنظیم پاسخ ایمنی. لنفوسیتها شامل دو نوع اصلی هستند:
- سلولهای B: تولید آنتیبادیها
- سلولهای T: تخریب سلولهای آلوده و کنترل سیستم ایمنی
-
مونوسیتها (Monocytes):
- میزان نرمال: ۲% تا ۸%
- وظیفه: تبدیل به ماکروفاژها و پاکسازی بافتها از عفونتها و سلولهای مرده. مونوسیتها نیز در پاسخهای التهابی نقش دارند.
-
ائوزینوفیلها (Eosinophils):
- میزان نرمال: ۱% تا ۴%
- وظیفه: مقابله با عفونتهای انگلی و واکنشهای آلرژیک. ائوزینوفیلها در مواقع حساسیت و آلرژی فعال میشوند.
-
بازوفیلها (Basophils):
- میزان نرمال: کمتر از ۱%
- وظیفه: نقش در واکنشهای آلرژیک و آزادسازی هیستامین که باعث التهاب و پاسخهای آلرژیک میشود.
تفسیر نتایج آزمایش WBC:
- افزایش تعداد WBC (لوکوسیتوز): میتواند به دلایل مختلفی مانند عفونتها، التهاب، استرس، بیماریهای خونی و واکنشهای آلرژیک رخ دهد.
- کاهش تعداد WBC (لوکوپنی): ممکن است به دلایلی مانند عفونتهای ویروسی، بیماریهای مغز استخوان، برخی داروها و کمبودهای تغذیهای رخ دهد.
آزمایشهای تکمیلی:
در صورت مشاهده تغییرات غیر طبیعی در تعداد و نوع گلبولهای سفید، پزشک ممکن است آزمایشهای تکمیلی مانند آزمایشهای مغز استخوان یا بیوپسی، آزمایشهای تخصصی برای تشخیص بیماریهای خونی و سیستم ایمنی را تجویز کند.
هدف از انجام آزمایش WBC چیست؟
آزمایش WBC (تعداد گلبولهای سفید خون) به دلایل مختلفی انجام میشود و اهداف متعددی دارد. در زیر به برخی از اهداف و کاربردهای اصلی این آزمایش اشاره میشود:
اهداف آزمایش WBC:
-
تشخیص عفونتها:
- افزایش تعداد گلبولهای سفید: میتواند نشاندهنده عفونتهای باکتریایی، ویروسی، قارچی یا انگلی باشد. گلبولهای سفید بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن هستند و افزایش آنها معمولاً به پاسخ بدن به عفونت اشاره دارد.
-
بررسی سیستم ایمنی:
- تشخیص بیماریهای خودایمنی: آزمایش WBC میتواند به شناسایی بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید کمک کند.
- تشخیص نقصهای سیستم ایمنی: در افرادی که مشکلاتی در سیستم ایمنی دارند، تعداد گلبولهای سفید میتواند کاهش یابد.
-
پایش درمان:
- پایش درمانهای سرطان: مانند شیمیدرمانی و پرتودرمانی که میتواند تعداد گلبولهای سفید را تحت تأثیر قرار دهد.
- پایش اثرات داروها: برخی داروها میتوانند بر تعداد گلبولهای سفید تأثیر بگذارند و آزمایش WBC میتواند به پزشک کمک کند تا اثرات جانبی را مانیتور کند.
-
تشخیص و مانیتورینگ بیماریهای خونی:
- لوسمی و لنفوم: افزایش غیرطبیعی تعداد گلبولهای سفید میتواند نشاندهنده سرطانهای خونی باشد.
- آنمی آپلاستیک: کاهش شدید گلبولهای سفید میتواند نشانهای از مشکلات جدی مغز استخوان باشد.
-
تشخیص و مدیریت التهابها و آلرژیها:
- افزایش تعداد ائوزینوفیلها: میتواند نشاندهنده آلرژیها یا عفونتهای انگلی باشد.
- افزایش تعداد بازوفیلها: میتواند به واکنشهای آلرژیک یا شرایط التهابی اشاره داشته باشد.
-
تشخیص اختلالات مغز استخوان:
- اختلالات تولید گلبولهای سفید: مانند سندرم میلودیسپلاستیک که میتواند با آزمایش WBC شناسایی شود.
نحوه انجام آزمایش WBC:
- نمونهگیری خون: نمونه خون از ورید (معمولاً از دست) گرفته میشود و به آزمایشگاه ارسال میشود.
- آنالیز: در آزمایشگاه، تعداد و نوع گلبولهای سفید با استفاده از تجهیزات مخصوص شمارش و آنالیز میشود.
نتایج و تفسیر:
- میزان نرمال WBC: بهطور کلی بین ۴,۰۰۰ تا ۱۱,۰۰۰ سلول در هر میکرولیتر خون برای بزرگسالان است. محدودههای نرمال ممکن است بسته به روشهای آزمایشگاهی متفاوت باشد.
- نتایج غیرطبیعی: افزایش یا کاهش تعداد گلبولهای سفید میتواند نشاندهنده مشکلات و بیماریهای مختلف باشد که نیاز به بررسی و تشخیص دقیق توسط پزشک دارد.
آزمایش WBC یکی از ابزارهای مهم در تشخیص و پایش بسیاری از بیماریها و شرایط پزشکی است و نتایج آن میتواند اطلاعات ارزشمندی در مورد وضعیت سلامت و عملکرد سیستم ایمنی بدن ارائه دهد.
چه زمانی باید آزمایش WBC داد؟
آزمایش WBC (تعداد گلبولهای سفید خون) در شرایط و موقعیتهای مختلفی ممکن است تجویز شود. برخی از زمانها و دلایلی که ممکن است نیاز به انجام این آزمایش باشد عبارتند از:
1. علائم عفونت:
- تب و لرز
- تعریق شبانه
- گلودرد یا سایر علائم عفونت تنفسی
- درد یا تورم در نواحی مختلف بدن
2. علائم بیماریهای خودایمنی و التهابی:
- درد مفاصل و تورم
- خستگی شدید و مداوم
- راشهای پوستی و علائم التهابی دیگر
3. پایش درمانها و داروها:
- درمانهای سرطان (شیمیدرمانی و پرتودرمانی)
- مصرف داروهایی که ممکن است بر تعداد گلبولهای سفید تأثیر بگذارند
- پایش اثرات جانبی داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
4. بررسی وضعیت عمومی سلامت:
- چکاپهای دورهای و عمومی سلامت
- قبل از جراحی یا درمانهای پزشکی مهم
5. تشخیص و مانیتورینگ بیماریهای خونی:
- شک به لوسمی یا لنفوم
- بررسی علل آنمی و کاهش تولید گلبولهای سفید
6. علائم کمبودهای تغذیهای و نقصهای سیستم ایمنی:
- ضعف و خستگی مداوم
- عفونتهای مکرر و طولانی مدت
- کاهش وزن غیرقابل توضیح
7. تشخیص و پیگیری بیماریهای مزمن و التهابی:
- بیماریهای مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و سایر بیماریهای التهابی
8. علائم اختلالات مغز استخوان:
- کاهش شدید گلبولهای سفید (لوکوپنی)
- خونریزی یا کبودی غیرمعمول
9. واکنشهای آلرژیک و حساسیتها:
- واکنشهای آلرژیک شدید و مکرر
- مشکلات تنفسی و علائم آسم
10. تغییرات غیرطبیعی در آزمایشهای خونی دیگر:
- تغییرات در سایر فاکتورهای خونی مانند هموگلوبین و پلاکتها
انجام آزمایش WBC معمولاً بخشی از یک آزمایش خون کامل (CBC) است که میتواند اطلاعات جامعتری درباره وضعیت سلامت خون و سیستم ایمنی بدن ارائه دهد. مشورت با پزشک در مورد نتایج آزمایش و تفسیر آنها ضروری است تا بتوان اقدامات مناسب را برای درمان و مدیریت شرایط مختلف انجام داد.
عدد نرمال wbc در بارداری چقدر است؟
در دوران بارداری، تعداد گلبولهای سفید خون (WBC) معمولاً افزایش مییابد و این افزایش میتواند به عنوان یک پاسخ طبیعی بدن به بارداری تلقی شود. به طور کلی، محدوده نرمال WBC در دوران بارداری ممکن است به شرح زیر باشد:
عدد نرمال WBC در بارداری:
- از حدود 6,000 تا 16,000 سلول در هر میکرولیتر خون (cells/μL)
تغییرات در دوران بارداری:
- سه ماهه اول: تعداد WBC معمولاً در محدوده نرمال برای بزرگسالان غیر باردار باقی میماند، اما ممکن است کمی افزایش یابد.
- سه ماهه دوم و سوم: تعداد WBC به طور طبیعی افزایش مییابد و ممکن است به حدود 12,000 تا 16,000 سلول در هر میکرولیتر خون برسد.
- زمان زایمان: تعداد WBC میتواند به طور موقت تا حدود 20,000 تا 30,000 سلول در هر میکرولیتر خون افزایش یابد که این افزایش ناشی از استرس و فشار فیزیکی زایمان است.
دلایل افزایش WBC در بارداری:
- افزایش تولید سلولهای خونی: به دلیل نیاز بیشتر بدن به مقابله با عفونتها و حمایت از رشد جنین.
- تغییرات هورمونی: هورمونهای بارداری میتوانند بر تعداد گلبولهای سفید تأثیر بگذارند.
- استرس فیزیکی و روانی: بارداری میتواند با استرسهای مختلفی همراه باشد که منجر به افزایش WBC میشود.
اهمیت پایش WBC در بارداری:
- تشخیص عفونتها: افزایش شدید و غیرطبیعی WBC میتواند نشانهای از عفونتها یا مشکلات دیگر باشد که نیاز به بررسی دارد.
- پیگیری تغییرات: پزشکان معمولاً تعداد WBC را به عنوان بخشی از آزمایشهای معمول بارداری پیگیری میکنند تا هرگونه تغییر غیرطبیعی را شناسایی کنند.
نتیجهگیری:
افزایش تعداد گلبولهای سفید در دوران بارداری معمولاً یک پدیده طبیعی است و به عنوان بخشی از پاسخ بدن به بارداری تلقی میشود. با این حال، تغییرات شدید و غیرطبیعی باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد تا از سلامت مادر و جنین اطمینان حاصل شود. /ق
درج نظر