قرص زینک پلاس؛ درمان کمبود روی

قرص زینک پلاس یک مکمل غذایی است که معمولاً حاوی روی (زینک) و دیگر ویتامین‌ها و مواد معدنی است. 
قرص زینک پلاس یکی از مکمل‌های غذایی پرطرفدار به خصوص در میان افرادی است که خواهان پوستی شفاف و زیبا و موهایی پرپشت و ابریشمی هستند.
زینک پلاس را همه افراد در سنین مختلف در قالب قرص، شربت و قرص جوشان می‌توانند مورد استفاده قرار داده و از مزایای شگفت‌انگیز آن نهایت بهره‌ را ببرند. اما فواید مصرف قرص زینک پلاس برای مردان و زنان فقط به ارتقاء سلامت پوست و مو محدود نمی‌شود. 

قرص زینک چیست؟ 

ماده معدنی “روی” یا همان زینک مهم‌ترین ماده تشکیل دهنده مکمل یا  قرص زینک پلاس است. به جز این عنصر ترکیبات دیگری نیز در این مکمل وجود دارد که آن را به نوعی مولتی ویتامین مینرال تبدیل می‌کند. ویتامین C و ویتامین‌های گروه B از جمله ترکیباتی هستند که در اغلب موارد در مکمل زینک پلاس می‌توان آنها را یافت. املاح معدنی همچون کلسیم و آهن نیز می‌توانند به زینک پلاس افزوده شوند اما اصلی‌ترین ماده تشکیل‌دهنده این مکمل همان “روی” است. 

مهم‌ترین فواید زینک پلاس 
خاصیت آنتی اکسیدانی

زینک پلاس مکملی است که خاصیت آنتی اکسیدانی فوق‌العاده قوی دارد زیرا از یک طرف عنصر روی در آن وجود دارد و از طرف دیگر ویتامین C نیز یکی از ترکیبات مهم آن است. روی و ویتامین ث هر دو دارای نقش آنتی اکسیدانی بوده و با رادیکال‌های آزاد که برای بدن مضر هستند، به مبارزه می‌پردازند. به طور کلی مطالعات روی مکمل‌های حاوی رینک، نشان داده است که مصرف این مکمل به ویژه در افراد مسن موجب کاهش عفونت، التهاب و استرس اکسیداتیو می‌شود.

• بهبود سلامت پوست

زینک پلاس با داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی که به آن اشاره کردیم، سبب کاهش آسیب رادیکال‌های آزاد به پوست شده و از چربی‌های پوست و فیبروبلاست‌ها که به ساخت کلاژن کمک می‌کنند، محافظت به عمل می‌آورد. قرار گرفتن در معرض اشعه ماورای بنفش خورشید، آلودگی هوا و افزایش سن از جمله عواملی هستند که سلامت پوست را تحت تاثیرات منفی خود قرار می‌دهند. با استفاده از زینک پلاس می‌توان به جوان‌سازی پوست کمک کرده، چین و چروک را کاهش داده و پوستی شفاف و روشن‌تر از همیشه داشت. ناگفته نماند که مقدار کافی روی در بدن در ترمیم زخم‌های پوستی نیز بسیار موثر است.

•  جلوگیری از ریزش مو

یکی از مهم‌ترین علائم کمبود روی در بدن ریزش مو است و بنابراین پیشگیری از ریزش مو از جمله بهترین فواید زینک پلاس می‌تواند باشد. زینک نقش مهمی در رشد بافت مو و ترمیم آن بر عهده دارد. عنصر روی به غده‌های چربی اطراف فولیکول مو کمک می‌کند تا به درستی وظیفه خود را انجام دهند و سلامت مو را بهبود بخشند. از طرف دیگر علاوه بر روی، ویتامین‌های گروه B و ویتامین C نیز در زینک پلاس موجود هستند که در سلامت ساختار مو نقش دارند و به جلوگیری از ریزش مو و همچنین رویش دوباره موهای جدید کمک می‌کنند. به طور کلی می‌توان گفت که با مصرف زینک پلاس موهایی پرپشت، حجیم، نرم، لطیف و زیبا در انتظار شما خواهد بود. 

• استحکام ناخن ها

روی در بسیاری از واکنش‌های بدن از جمله رشد و تقسیم سلولی نقش دارد. ناخن‌ها از نوعی سلول تشکیل شده‌اند که رشد و تقسیم آنها به سرعت شکل می‌گیرد و به همین دلیل به عنصر روی نیاز مبرم دارند. مصرف زینک پلاس مواد معدنی و ویتامین‌های لازم برای رشد ناخن‌ها را فراهم می‌کند و سبب می‌شود تا ناخن‌ها علاوه بر اینکه زودتر بلند شوند، از استحکام بیشتری نیز برخوردار باشند.

• تقویت استخوان ها مفاصل و دندان

یکی دیگر از فواید زینک پلاس بهبود سلامت استخوان‌ها است. در زینک پلاس علاوه بر زینک، گاهی کلسیم نیز وجود دارد که اصلی‌ترین ماده معدنی برای استخوان و دندان به شمار می‌آید. روی با فعال‌سازی برخی از آنزیم‌ها باعث تحریک رشد استخوان‌ها می‌شود و از طرف دیگر جذب کلسیم را نیز در بدن بهبود می‌بخشد. برای داشتن استخوان‌های قوی لازم است تا علاوه بر کلسیم، ویتامین D و منیزیم منابع غذایی روی را نیز در رژیم غذایی گنجاند و یا در صورت کمبود این ماده از مکمل‌های زینک مثل زینک پلاس نیز استفاده کرد.

• افزایش رشد جسمی و ذهنی در کودکان

زینک یکی از عناصر بسیار مهم برای رشد قدی و افزایش وزن کودکان است. بسیاری از کودکان با خوردن شربت زینک اشتهای بهتری برای غذا خوردن پیدا می‌کنند. ویتامین‌های گروه B نیز در افزایش اشتها موثر هستند و بنابراین زینک پلاس با داشتن عنصر روی و این گروه از ویتامین‌ها نه تنها سبب افزایش وزن کودک می‌شود بلکه افزایش قد را نیز در پی خواهد داشت. کمبود عنصر روی در اختلال سنتز RNA، DNA و پروتئین در طی رشد مغز نقش داشته و اثرات نامطلوبی را روی ذهن خواهد گذاشت. با مصرف زینک پلاس می‌توان به رشد ذهنی کودکان نیز کمک کرد.

• تقویت قدرت باوروی در مردان

عنصر روی، ویتامین C و برخی از ویتامین‌های گروه B به طور مستقیم روی قدرت باروری (به ویژه قدرت باروری مردان) نقش داشته و آن را افزایش می‌دهند. مطالعات نشان داده است که کمبود روی با سطح تستوسترون پایین، کیفیت پایین اسپرم‌ها ارتباط داشته و خطر ناباروری در مردان را افزایش می‌دهد. مصرف قرص زینک پلاس برای مردان می‌تواند سطح تستوسترون و تعداد اسپرم‌ها را بهبود بخشیده و از ناباروری پیشگیری نمود.

• بهبود خواب از فواید زینک پلاس

یکی دیگر از فواید قرص زینک پلاس بهبود کیفیت خواب شبانه است. زینک پلاس با داشتن روی و ویتامین‌ها و مواد مغذی به شما کمک می‌کند تا در طول شب کمتر از خواب بیدار شوید و در نتیجه بتوانید خوابی آرام‌بخش را تجربه نمایید. ماده معدنی روی دارای اثر آرامبخش، ضد استرس و ضد افسردگی بوده و در تنظیم خواب افراد موثر است.

• بهبود سلامت قلب و کبد

همان‌طور که اشاره کردیم زینک پلاس خاصیت آنتی اکسیدانی بسیار قوی دارد و به خنثی سازی رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند. همین خاصیت سبب می‌شود تا این قدرت را داشته باشد تا از بروز بیماری‌های مزمن مثل بیماری‌های قلبی و سرطان در بدن پیشگیری نماید. همچنین اثر ضد التهابی زینک پلاس موجب می‌شود تا از آسیب به کبد و بروز بیماری‌های مزمن کبدی ممانعت به عمل آید. زینک پلاس در نحوه عملکرد دیگر ارگان‌های بدن مثل کلیه‌ها نیز می‌تواند اثرات مثبت قابل توجهی داشته باشد.

• تنظیم عملکرد غده تیروئید

مهم‌ترین ماده تشکیل دهنده هورمون‌های تیروئید، عنصر ید است اما روی نیز در تنظیم این هورمون‌ها نقش دارد. اکثر افرادی که از کم‌کاری تیروئید رنج می‌برند، عموما با کمبود روی در بدن خود نیز مواجه هستند. برای فعال‌سازی هورمون T4 که پیش‌ساز T3 است به زینک نیاز است. زینک پلاس با داشتن روی و ویتامین‌های گروه ب به پیشگیری از بیماری‌های تیروئید نیز کمک می‌کند.

انواع زینک پلاس

گفتیم که “روی” اصلی‌ترین ترکیب موجود در زینک پلاس محسوب می‌شود. این قرص انواع مختلفی دارد که به تفکیک به معرفی آنها می‌پردازیم:

• زینک و ویتامین‌های گروه B

یکی از رایج‌ترین انواع زینک پلاس که در داروخانه‌ها به سهولت می‌توانید بیابید، نوعی است که در آن از ترکیب عنصر روی و ویتامین‌های گروه B یعنی ویتامین B1, B2, B3, B5, B7, B9 و B12 استفاده شده است. واضح است که این نوع زینک پلاس بیشتر برای افرادی کاربرد دارد که در زمینه زینک و این دسته از ویتامین‌ها در بدن خود با کمبود مواجه باشند. از جمله این نوع زینک پلاس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• کپسول زینک پلاس ب کمپلکس 

به منظور تقویت سیستم ایمنی، جلوگیری از ریزش مو، کمک به تسریع بهبود زخم‌ها، حفظ سلامت پوست و استحکام ناخن‌ها می‌توان از خواص زینک پلاس استفاده کرد. به جز زینک در این کپسول از ویتامین‌های گروه ب نیز استفاده شده است. کمک به برطرف کردن کم‌خونی نیز از کاربردهای این کپسول می‌تواند باشد.

• قرص زینک پلاس سوپرابیون

اگر به دنبال قرص زینک پلاسی هستید که حاوی زینک و ویتامین‌های گروه B باشد، قرص زینک پلاس سوپرابیون را به شما پیشنهاد می‌دهیم. این قرص روزانه 1 عدد باید مورد استفاده قرار گیرد. بهبود رشد در سنین رشد، تقویت سلامت پوست، مو و ناخن و تقویت سیستم ایمنی بدن از مزایای مصرف قرص سوپرابیون است. در هر 1 عدد قرص زینک پلاس سوپرابیون 10 میلی‌گرم روی وجود دارد که به خوبی کمبود روی در بدن را جبران خواهد کرد.

• زینک و ویتامین C

در برخی از انواع قرص زینک پلاس می‌توانید ترکیب ماده معدنی “روی” و ویتامین ث را بیابید بنابراین چنانچه مشاهده می‌کنید فواید زینک پلاس با توجه به ترکیبات موجود در آن می‌تواند اندکی متفاوت باشد. نوعی از زینک پلاس که شامل ترکیبات ذکر شده باشد، می‌تواند محصولی مرغوب جهت تقویت سیستم ایمنی بدن در نظر گرفته شود. فرآورده‌های زیر از جمله این نوع زینک پلاس هستند. 

• کپسول ویتامین C و زینک (۱۰ میلی گرم) یوروویتال

روزانه یک عدد از کپسول ویتامین سی و زینک یوروویتال را بخورید تا به حفظ سلامت پوست، مو و ناخن کمک شود. علاوه بر این، از فواید قرص زینک پلاس این است که به سیستم ایمنی بدنتان نیز کمک می‌شود و احتمال بروز بیماری‌ها کمتر خواهد بود. اگر فرد در سنین رشد باشد به منظور حمایت از رشد جسمی و ذهنی نیز می‌توان این کپسول زینک پلاس را مورد مصرف قرار داد. تقویت قدرت باروری و بهبود حس چشایی و بویایی نیز به کمک مکمل‌های حاوی زینک مقدور می‌شود. در این محصول همان‌طور که از نامش پیداست از ویتامین سی نیز استفاده شده است که این ماده مغذی هم در بهبود عملکرد سیستم ایمنی موثر به حساب می‌آید.

• کپسول ویتامین C و زینک آپوویتال

از کپسول ویتامین سی و زینک آپوویوتال نیز می‌توانید به منظور جبران کمبود زینک و ویتامین سی می‌توانید استفاده کنید. این کپسول در تقویت سیستم ایمنی نقش داشته و برای ارتقا سلامت پوست، مو و ناخن فوق العاده عمل می‌کند. این کپسول با طعم دلپذیر توت فرنگی عرضه می‌شود. روزانه 1 عدد از این قرص همراه با غذا باید مورد استفاده قرار گیرد.

• زینک و ویتامین های گروه B و ویتامین C

این نوع زینک پلاس یکی از کامل‌ترین انواع آن است زیرا علاوه بر عمده‌ترین ترکیب خود یعنی روی، شامل ویتامین‌های گروه B و ویتامین C نیز می‌شود و برای سلامت پوست، مو و ناخن ایده‌آل بوده و به ارتقاء سیستم دفاعی بدن نیز کمک می‌کند. به عنوان مثال از این نوع زینک پلاس موارد زیر را می‌توان نام برد:

• قرص یونی زینک لیبرتی سوئیس

یکی از محبوب‌ترین قرص‌های زینک پلاس، قرص یونی زینک است که بسیاری از افراد نمی‌دانند یک زینک پلاس به حساب می‌آید. این قرص حاوی عنصر روی، ویتامین سی و ویتامین‌های گروه ب بوده و به ویژه به منظور جلوگیری از ریزش مو و ارتقا سلامت پوست و ناخن مورد استفاده قرار می‌گیرد. روزانه 1 عدد از این قرص در کنار وعده غذایی باید مورد استفاده قرار گیرد. این قرص حاوی 15 میلی‌گرم زینک بوده و به جبران کمبود این ماده معدنی به خوبی کمک می‌کند. خاصیت آنتی اکسیدانی این قرص موجب می‌شود تا مصرف‌کنندگان کمتر بیمار شوند. 

• کپسول زینک پلاس یوروویتال

فواید زینک پلاس را در این محصول هم می‌توانید بیابید. این کپسول زینک پلاس هم نمونه دیگری از مکمل‌های زینک پلاس است که کامل بوده و شامل عنصر روی، ویتامین‌های گروه ب و ویتامین سی می‌شود. به منظور تقویت سیستم ایمنی، کمک به حفظ سلامت پوست، مو و ناخن و تقویت قدرت باروری می‌توان این مکمل را مورد استفاده قرار داد. روزانه 1 عدد از این کپسول همراه با غذا توصیه می‌شود:

علاوه بر زینک پلاس‌هایی که در بالا به آنها اشاره شد، انواع دیگری از زینک پلاس نیز در بازار وجود دارند که می‌توانند علاوه بر عنصر روی و ویتامین‌های B و C شامل ترکیبات دیگری نظیر آهن، کلسیم و منیزیم باشد. 

عوارض کمبود روی

 کمبود روی علاوه بر عقب‌افتادگی رشد، می‌تواند باعث به تعویق افتادن درمان زخم، کاهش حس چشایی، ضایعات پوستی، شب‌کوری و ریزش مو شود. کمبود روی همچنین با نقص در سیستم عصبی نیز مرتبط است. طور خلاصه به چند عارضه و علامت مهم کمبود روی یا زینک در بدن اشاره می‌شود:

• باروری و بارداری، تابع وجود روی (زینک) در بدن است. فعال نبودن بیضه‌ها در مردان و تخمدان‌ها در زنان و کم بودن اسپرم‌ها، همگی می‌تواند به علت کمبود روی در بدن باشد که درنهایت منجر به ناباروری خواهد شد.
• در کنار سایر علل مانند کم‌خونی، کمبود ویتامین‌ها، استرس و…، کمبود روی از علل بسیار مهم ریزش مو است.
• کمبود روی (زینک) در بدن کاهش قدرت سیستم ایمنی را به دنبال خواهد داشت
• تشکیل لکه‌های سفید در ناخن، ممکن است ناشی از کمبود روی در بدن باشد.
• رشد ناکافی کودکان، می‌تواند به علت کمبود روی در بدن باشد.
• اختلالات حافظه، ممکن است عارضه حاصل از کمبود روی در بدن باشد.
• کمبود روی بر رشد سیستم عصبی به‌ویژه در کودکان و نوزادان تأثیر منفی دارد.
• اختلالات خلقی و رفتاری مانند افسردگی، اسکیزوفرنی و پرخاشگری ممکن است نمونه‌ای از پیامد‌های کمبود روی در بدن باشند.
• کمبود روی، خود را با پوکی استخوان، ریزش دندان‌ها، بیماری تیروئید، بی‌اشتهایی و تغییر شکل ناخن‌ها نیز نشان می‌دهد.

مصرف زینک پلاس

قرص زینک پلاس برای بزرگسالان اغلب روزانه 1 عدد توصیه می‌شود مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد. مصرف کنندگان شربت زینک پلاس بیشتر کودکان هستند که در دوزهای زیر باید آن را مورد مصرف قرار دهند:

• 2 تا 4 سال: روزانه 2.5 میلی لیتر (1 قاشق چایخوری)
• 4 تا 8 سال: روزانه 5 میلی لیتر (1 قاشق مرباخوری)
• 8 تا 12 سال: روزانه 10 میلی لیتر (2 قاشق مرباخوری)
  
  1 ساعت قبل از غذا یا 2 ساعت بعد از صرف غذا بهترین زمان مصرف مکمل زینک پلاس به شمار می‌آید. اما اگر مصرف زینک پلاس در این زمان برای شما مشکلات معده به وجود می‌آورد، سعی کنید آن را همراه با وعده غذایی خود میل نمایید. در مورد اینکه چند دوره لازم است تا از زینک پلاس استفاده نمایید، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا راهنمایی‌های لازم را برای شما ارائه دهد.

تداخل دارویی زینک پلاس

زینک پلاس ممکن است با برخی از آنتی بیوتیک‌ها که برای درمان عفونت برای شما تجویز شده است، تداخل دارویی داشته باشد. همچنین اگر از مکمل‌های آهن و کلسیم استفاده می‌کنید، دقت داشته باشید که زمان مصرف آنها را همزمان با زینک پلاس برنامه‌ریزی ننمایید زیرا ممکن است جذب زینک پلاس را در بدن شما با اختلال مواجه سازند. همچنین لازم است تا همراه با زینک پلاس از مصرف لبنیاتی همچون شیر و نوشیدنی‎‌های کافئین دار مثل قهوه اجتناب شود تا جذب این مکمل به بهترین شکل صورت پذیرد.

عوارض زینک پلاس

زینک پلاس در صورت استفاده صحیح و در دوز تعیین شده معمولا هیچ عارضه جانبی خاصی ندارد و با خیال راحت می‌توان آن را مورد استفاده قرار داد اما در موارد نادر و یا در صورت مصرف خارج از دوز، گاهی عوارض جانبی در برخی اشخاص با علائم زیر بروز می‌یابد:

• حالت تهوع و استفراغ
• درد معده
• خواب آلودگی
• تکرر ادرار
• سردرد
• تپش قلب
• اختلال در خواب
• اسهال
• کاهش سطح ایمنی بدن 

جمع بندی 

 متعددش در سلامت عمومی و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

فواید اصلی زینک پلاس شامل؛ تقویت توانایی بدن در مقابله با عفونت‌ها و بیماری‌ها، ترمیم زخم، بهبود شرایط پوستی و جلوگیری از ریزش مو، نقش در تولید انرژی و عملکرد صحیح متابولیسم، بهبود وضعیت هورمونی و باروری، حفاظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو می باشد. 

دقت کنید باید به دوز مصرفی توجه شود، زیرا مصرف بیش از حد ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. همچنین تداخلات دارویی ممکن است وجود داشته باشد، بنابراین مشورت با پزشک قبل از مصرف ضروری است.

بهتر است زینک پلاس همراه با غذا مصرف شود.
برای افرادی که رژیم غذایی متنوع ندارند یا در معرض کمبود زینک هستند، مفید است.