شب کوری، که به آن نیکتالوپیا هم می‌گویند، وضعیتی است که در آن فرد در دیدن در شرایط کم نور، به خصوص در شب، مشکل دارد. افراد مبتلا به شب کوری ممکن است هنگام ورود به محیط تاریک از محیط روشن، زمان بیشتری برای تطبیق دید خود نیاز داشته باشند و در تشخیص اشیاء در تاریکی یا رانندگی در شب دچار مشکل شوند. این بیماری می تواند ناشی از کمبود ویتامین A، بیماری های چشمی یا سایر شرایط باشد.
فهرست مطلب
شب کوری چیست ؟
شب کوری، که به آن نیکتالوپیا هم می‌گویند، وضعیتی است که در آن فرد در دیدن در شرایط کم نور، به خصوص در شب، مشکل دارد. افراد مبتلا به شب کوری ممکن است هنگام ورود به محیط تاریک از محیط روشن، زمان بیشتری برای تطبیق دید خود نیاز داشته باشند و در تشخیص اشیاء در تاریکی یا رانندگی در شب دچار مشکل شوند.
شب کوری به خودی خود یک بیماری نیست، بلکه نشانه ای از یک مشکل زمینه ای در چشم است. علل شایع شب کوری عبارتند از:
- کمبود ویتامین A: ویتامین A برای عملکرد صحیح شبکیه، بخش نورسنج چشم، ضروری است. کمبود ویتامین A می تواند منجر به گزروفتالمی شود که نوعی شب کوری است.
- رتینیت پیگمنتوزا: این بیماری ارثی باعث تخریب تدریجی سلول های شبکیه می شود و در نهایت می تواند منجر به نابینایی شود.
- آب مروارید: کدورت عدسی چشم می تواند نور ورودی به چشم را کاهش دهد و باعث ایجاد مشکل در دید در شب شود.
- انگل زدگی: برخی از عفونت های انگلی، مانند کرم قلابی، می توانند باعث کمبود ویتامین A و شب کوری شوند.
- بیماری های چشمی دیگر: شب کوری می تواند از عوارض جانبی سایر بیماری های چشمی مانند دیابت، گلوکوم و دژنراسیون ماکولا باشد.
درمان شب کوری به علت زمینه ای آن بستگی دارد. در برخی موارد، درمان با مصرف مکمل های ویتامین A یا درمان بیماری زمینه ای مانند دیابت یا آب مروارید می تواند موثر باشد. در موارد دیگر، هیچ درمانی وجود ندارد و افراد مبتلا به شب کوری باید با استفاده از عینک های مخصوص یا سایر وسایل کمکی، بینایی خود را در شب مدیریت کنند.
اگر نگران شب کوری هستید، مهم است که برای معاینه چشم به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند علت مشکل شما را تشخیص دهد و بهترین روش درمانی را برای شما تجویز کند.
دلیل ابتلا به شب کوری
دلایل متعددی برای ابتلا به شب کوری وجود دارد که به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
-
کمبود ویتامین A:
- شایع ترین علت شب کوری، کمبود ویتامین A است. این ویتامین برای عملکرد صحیح شبکیه، بخش نورسنج چشم، ضروری است. کمبود ویتامین A می تواند منجر به گزروفتالمی شود که نوعی شب کوری است.
- گزروفتالمی بیشتر در کشورهای در حال توسعه که رژیم غذایی افراد به اندازه کافی ویتامین A ندارد، شایع است.
- همچنین افرادی که به دلیل بیماری های گوارشی مشکل جذب ویتامین A دارند، در معرض خطر ابتلا به گزروفتالمی و شب کوری هستند.
-
بیماری های چشمی:
- شب کوری می تواند از عوارض جانبی سایر بیماری های چشمی باشد، از جمله:
- رتینیت پیگمنتوزا: این بیماری ارثی باعث تخریب تدریجی سلول های شبکیه می شود و در نهایت می تواند منجر به نابینایی شود.
- آب مروارید: کدورت عدسی چشم می تواند نور ورودی به چشم را کاهش دهد و باعث ایجاد مشکل در دید در شب شود.
- دیابت: قند خون بالا می تواند به رگ های خونی شبکیه آسیب برساند و باعث مشکل در دید در شب شود.
- گلوکوم: فشار زیاد چشم می تواند به عصب بینایی آسیب برساند و باعث از دست دادن بینایی، از جمله دید در شب شود.
- دژنراسیون ماکولا: این بیماری باعث تخریب لکه زرد، بخش مرکزی شبکیه، می شود و دید در شب را مختل می کند.
سایر علل:
- قرار گرفتن در معرض نور شدید: قرار گرفتن در معرض نور بسیار شدید برای مدت طولانی می تواند باعث تخلیه رودوپسین، رنگدانه ای که در شبکیه یافت می شود و برای دید در شب ضروری است، شود.
- مصرف برخی داروها: برخی از داروها، مانند داروهای گلوکوم، می توانند عوارض جانبی شب کوری داشته باشند.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می تواند به رگ های خونی چشم آسیب برساند و خطر ابتلا به بیماری های چشمی مانند دژنراسیون ماکولا را افزایش دهد که می تواند منجر به شب کوری شود.
اگر نگران شب کوری هستید، مهم است که برای معاینه چشم به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند علت مشکل شما را تشخیص دهد و بهترین روش درمانی را برای شما تجویز کند.
علائم شب کوری و کمبود ویتامین A
افراد مبتلا به شب کوری ممکن است هنگام ورود به محیط تاریک از محیط روشن، زمان بیشتری برای تطبیق دید خود نیاز داشته باشند و در تشخیص اشیاء در تاریکی یا رانندگی در شب دچار مشکل شوند.
کمبود ویتامین A شایع ترین علت شب کوری است. ویتامین A برای عملکرد صحیح شبکیه، بخش نورسنج چشم، ضروری است. کمبود ویتامین A می تواند منجر به گزروفتالمی شود که نوعی شب کوری است.
علائم کمبود ویتامین A عبارتند از:
- شب کوری: این شایع ترین علامت کمبود ویتامین A است.
- خشکی چشم: کمبود ویتامین A می تواند باعث خشکی و التهاب چشم شود. این امر می تواند منجر به خشکی چشم، خارش چشم و احساس سوزش چشم شود.
- کوری شبانه: افراد مبتلا به کمبود شدید ویتامین A ممکن است دچار کوری شبانه شوند، به این معنی که در تاریکی مطلق به طور کامل نمی توانند ببینند.
- لکه های بیتوت: این لکه های سفید یا خاکستری کوچک می توانند روی ملتحمه (بخش سفید چشم) تشکیل شوند.
- خشکی پوست: ویتامین A برای سلامت پوست نیز ضروری است. کمبود ویتامین A می تواند باعث خشکی پوست، پوسته پوسته شدن پوست و ترک خوردن پوست شود.
- مشکلات سیستم ایمنی: ویتامین A نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی بدن دارد. کمبود ویتامین A می تواند افراد را بیشتر در معرض عفونت قرار دهد.
- اختلال در رشد: ویتامین A برای رشد و نمو طبیعی ضروری است. کمبود ویتامین A می تواند منجر به تاخیر در رشد، ضعف عضلانی و مشکلات بینایی در کودکان شود.
اگر نگران کمبود ویتامین A هستید، مهم است که برای معاینه به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند سطح ویتامین A شما را بررسی کند و در صورت نیاز مکمل ویتامین A تجویز کند.
منابع خوب ویتامین A عبارتند از:
- منابع حیوانی: جگر، کلیه، ماهی، تخم مرغ و لبنیات
- منابع گیاهی: سبزیجات برگدار سبز مانند اسفناج و کلم پیچ، هویج، سیب زمینی شیرین، کدو حلوایی و میوه های نارنجی مانند طالبی و زردآلو
مصرف یک رژیم غذایی متعادل بهترین راه برای اطمینان از دریافت کافی ویتامین A است. با این حال، اگر در دریافت کافی ویتامین A از طریق رژیم غذایی خود مشکل دارید، می توانید مکمل ویتامین A نیز مصرف کنید.
مهم است که بیش از حد ویتامین A مصرف نکنید، زیرا می تواند سمی باشد. قبل از مصرف هر گونه مکمل ویتامین A با پزشک خود صحبت کنید.
تشخیص شب کوری چگونه است؟
تشخیص شب کوری با معاینه کامل چشم توسط متخصص چشم پزشکی (اپتومتریست یا چشم پزشک) انجام می شود. در طول معاینه، پزشک موارد زیر را بررسی می کند:
- سابقه پزشکی: پزشک در مورد سابقه پزشکی شما، از جمله سابقه خانوادگی بیماری های چشمی، رژیم غذایی و مصرف داروها سوال می کند.
- بینایی: پزشک بینایی شما را در شرایط نوری مختلف، از جمله نور روشن و نور کم، بررسی می کند.
- معاینه چشم: پزشک از قطره چشم برای گشاد کردن مردمک چشم شما استفاده می کند و سپس از یک چراغ قوه و ابزارهای دیگر برای بررسی سلامت شبکیه، عدسی، عصب بینایی و سایر بخش های چشم شما استفاده می کند.
آزمایشات دیگری که ممکن است برای تشخیص شب کوری انجام شود عبارتند از:
- آزمایش تطابق تاریکی: این آزمایش برای ارزیابی توانایی چشم شما در تطبیق با تاریکی پس از قرار گرفتن در معرض نور روشن انجام می شود.
- آزمایش میدان بینایی: این آزمایش برای بررسی وسعت دید شما انجام می شود.
- الکتروretinogram (ERG): این آزمایش فعالیت الکتریکی شبکیه را اندازه گیری می کند.
بر اساس نتایج معاینه، پزشک می تواند علت شب کوری شما را تشخیص دهد و بهترین روش درمانی را برای شما تجویز کند.
چند نکته برای آماده شدن برای معاینه چشم شما آورده شده است:
- اگر از عینک یا لنزهای تماسی استفاده می کنید، آنها را به همراه خود ببرید.
- اگر به دارویی مصرف می کنید، لیست کاملی از داروهای خود را به پزشک خود بدهید.
- اگر به نور خورشید حساسیت دارید، از پزشک خود در مورد استفاده از عینک آفتابی در طول معاینه سوال کنید.
- اگر سوال یا نگرانی دارید، در پرسیدن آنها از پزشک خود تردید نکنید.
مهم است که به طور منظم برای معاینات چشم مراجعه کنید، حتی اگر مشکلی در بینایی خود ندارید. معاینات منظم چشم می تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات چشمی، از جمله شب کوری، کمک کند که درمان آنها آسان تر است.
نحوه درمان بیماری شب کوری
درمان شب کوری به علت زمینه ای آن بستگی دارد. در اینجا چند روش درمانی رایج برای شب کوری آورده شده است:
-
درمان کمبود ویتامین A:
- مکمل های ویتامین A: شایع ترین درمان برای شب کوری ناشی از کمبود ویتامین A، تجویز مکمل های ویتامین A است. دوز مکمل ویتامین A بسته به سن، جنسیت و شدت کمبود ویتامین A شما متفاوت خواهد بود.
- غذاهای غنی از ویتامین A: خوردن غذاهای غنی از ویتامین A نیز می تواند به افزایش سطح ویتامین A شما و بهبود بینایی در شب کمک کند. منابع خوب ویتامین A عبارتند از:
- منابع حیوانی: جگر، کلیه، ماهی، تخم مرغ و لبنیات
- منابع گیاهی: سبزیجات برگدار سبز مانند اسفناج و کلم پیچ، هویج، سیب زمینی شیرین، کدو حلوایی و میوه های نارنجی مانند طالبی و زردآلو
-
درمان بیماری های چشمی:
- قطره چشم یا دارو: برای برخی از بیماری های چشمی، مانند گلوکوم، ممکن است قطره چشم یا دارو برای کاهش فشار چشم و بهبود بینایی در شب تجویز شود.
- جراحی: در برخی موارد، ممکن است برای درمان بیماری های چشمی مانند آب مروارید یا رتینیت پیگمنتوزا، جراحی لازم باشد.
-
سایر درمان ها:
- عینک های مخصوص: عینک های مخصوصی وجود دارد که می تواند به افراد مبتلا به شب کوری در دیدن در شب کمک کند. این عینک ها نور را مسدود می کنند و باعث می شوند نور بیشتری به چشم برسد.
- وسایل کمکی: برخی از وسایل کمکی، مانند عصا یا واکر، می توانند به افراد مبتلا به شب کوری در حرکت در شب کمک کنند.
مهم است که برای درمان شب کوری به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند علت مشکل شما را تشخیص دهد و بهترین روش درمانی را برای شما تجویز کند.
چند نکته برای پیشگیری از شب کوری آورده شده است:
- رژیم غذایی متعادل داشته باشید: یک رژیم غذایی متعادل که شامل غذاهای غنی از ویتامین A باشد، می تواند به شما در حفظ سطح کافی ویتامین A و پیشگیری از شب کوری کمک کند.
- معاینات منظم چشم داشته باشید: معاینات منظم چشم می تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات چشمی، از جمله شب کوری، کمک کند که درمان آنها آسان تر است.
- از سیگار کشیدن خودداری کنید: سیگار کشیدن می تواند به رگ های خونی چشم آسیب برساند و خطر ابتلا به بیماری های چشمی مانند دژنراسیون ماکولا را افزایش دهد که می تواند منجر به شب کوری شود.
- از عینک آفتابی استفاده کنید: عینک آفتابی می تواند از چشمان شما در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت کند که می تواند به عدسی چشم آسیب برساند و خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهد.
با رعایت این نکات می توانید به حفظ سلامت چشم و پیشگیری از شب کوری کمک کنید.
سخن پایانی
شب کوری، که به آن نیکتالوپیا هم می‌گویند، وضعیتی است که در آن فرد در دیدن در شرایط کم نور، به خصوص در شب، مشکل دارد. افراد مبتلا به شب کوری ممکن است هنگام ورود به محیط تاریک از محیط روشن، زمان بیشتری برای تطبیق دید خود نیاز داشته باشند و در تشخیص اشیاء در تاریکی یا رانندگی در شب دچار مشکل شوند. این بیماری می تواند ناشی از کمبود ویتامین A، بیماری های چشمی یا سایر شرایط باشد.
اگر نگران شب کوری هستید، مهم است که برای معاینه چشم به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند علت مشکل شما را تشخیص دهد و بهترین روش درمانی را برای شما تجویز کند.
با درمان مناسب، اکثر افراد مبتلا به شب کوری می توانند بینایی خود را در شب بهبود بخشند. /ی
