انسان ها به دلایل مختلفی عرق می کنند، از جمله تنظیم دمای بدن، فعالیت بدنی، پاسخ جنگ یا گریز، احساسات، تغییرات هورمونی، داروها و شرایط پزشکی. در بیشتر موارد، عرق کردن طبیعی و سالم است. اما اگر تعریق شما شدید است یا با علائم دیگری همراه است، باید به پزشک مراجعه کنید.
فهرست مطلب
- عرق چیست و چرا عرق می کنیم؟
- علت عرق کردن زیاد
- علل مختلفی برای تعریق زیاد وجود دارد:
- علائم عرق کردن بیش از حد
- درمان عرق کردن بیش از حد
- هایپرهیدروزیس چیست؟
- هایپرهیدروزیس به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم میشود:
- درمان هایپرهیدروزیس:
- عوارض عرق کردن بیش از حد چیست؟
- داروهای که باعث عرق کردن بدن می شود
- علت عرق کردن سر و گردن در خواب چیست؟
- عرق سرد نشانه چیست؟
- عرق کردن در سرماخوردگی به چه علتی رخ می دهد؟
عرق چیست و چرا عرق می کنیم؟
عرق مایعی بی رنگ و بی بو است که توسط غدد عرقی در پوست انسان ترشح می شود. این مایع عمدتاً از آب، نمک و مواد معدنی تشکیل شده است.
کارکرد اصلی عرق، تنظیم دمای بدن است. هنگامی که دمای بدن شما افزایش می یابد، غدد عرقی شما فعال می شوند و عرق را روی سطح پوست شما آزاد می کنند. این عرق سپس تبخیر می شود و به خنک شدن بدن شما کمک می کند.
علت عرق کردن زیاد
تعریق یک فرآیند طبیعی بدن برای تنظیم دما است. اما تعریق بیش از حد، که به هایپرهیدروزیس معروف است، می تواند در موقعیت های مختلفی رخ دهد، حتی زمانی که هوا گرم نیست یا شما در حال فعالیت بدنی نیستید.
علل مختلفی برای تعریق زیاد وجود دارد:
-
علل شایع:
- گرما: وقتی بدن شما گرم می شود، غدد عرقی شما برای خنک کردن شما فعال می شوند.
- فعالیت بدنی: هنگام ورزش، بدن شما گرمای زیادی تولید می کند و عرق می کند تا خود را خنک کند.
- استرس و اضطراب: هنگامی که احساس استرس یا اضطراب می کنید، بدن شما هورمون هایی آزاد می کند که می تواند باعث تعریق شود.
- غذاهای تند: خوردن غذاهای تند می تواند باعث تعریق برخی افراد شود.
- کافئین و الکل: کافئین و الکل می توانند رگ های خونی شما را گشاد کنند و باعث تعریق شما شوند.
- پوشیدن لباس های گرم یا تنگ: پوشیدن لباس های گرم یا تنگ می تواند به گرم شدن بدن شما و تعریق شما کمک کند.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی مانند یائسگی یا بارداری می تواند باعث تعریق گرگرفتگی شود.
-
علل پزشکی:
- هایپرهیدروزیس اولیه: این یک بیماری است که باعث تعریق بیش از حد می شود، حتی زمانی که شما گرم نیستید یا فعال نیستید.
- پرکاری تیروئید: غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروکسین تولید می کند که می تواند باعث تعریق، لرزش و سایر علائم شود.
- دیابت: دیابت بالا می تواند باعث آسیب عصبی شود که می تواند بر غدد عرق شما تأثیر بگذارد و باعث تعریق بیش از حد شود.
- عفونت ها: برخی از عفونت ها، مانند عفونت های tuberculoz، می توانند باعث تب و تعریق شوند.
- برخی از داروها: برخی از داروها، مانند داروهای ضد افسردگی و داروهای مسکن، می توانند به عنوان عارضه جانبی باعث تعریق شوند.
- سرطان: در موارد نادر، تعریق زیاد می تواند نشانه ای از سرطان باشد.
اگر تعریق بیش از حد را تجربه می کنید که زندگی شما را مختل می کند، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید تا علت زمینه ای را رد کنید. درمان تعریق زیاد به علت آن بستگی دارد. اگر هیچ علت پزشکی وجود نداشته باشد، درمان های مختلفی مانند ضد تعریق، داروها و روش های جراحی می تواند به کنترل تعریق کمک کند.
علائم عرق کردن بیش از حد
عرق کردن یک عملکرد طبیعی بدن برای تنظیم دما است. با این حال، تعریق بیش از حد، که به هایپرهیدروزیس نیز معروف است، می تواند در شرایط مختلفی رخ دهد، حتی زمانی که هوا گرم نیست یا شما در حال فعالیت بدنی نیستید.
علائم شایع تعریق بیش از حد عبارتند از:
- عرق کردن بیش از حد در نواحی مختلف بدن، مانند زیر بغل، کف دست، صورت و پاها، حتی زمانی که هوا گرم نیست یا شما فعال نیستید.
- عرق کردن که به قدری شدید است که باعث خیس شدن لباس ها و ایجاد مشکل در فعالیت های روزانه می شود.
- عرق کردن که باعث خجالت یا اضطراب اجتماعی می شود.
- عرق کردن در شب که باعث خیس شدن ملافه ها و لباس خواب شما می شود.
در برخی موارد، تعریق بیش از حد ممکن است با علائم دیگری مانند:
- لرزش
- سرگیجه
- تنگی نفس
- تغییر ضربان قلب
- گرگرفتگی
- کاهش وزن بدون دلیل
- خستگی
درمان عرق کردن بیش از حد
درمان تعریق بیش از حد (هایپرهیدروزیس) به علت آن بستگی دارد.
اگر هیچ علت پزشکی وجود نداشته باشد، درمان های مختلفی می تواند به کنترل تعریق کمک کند، از جمله:
تغییرات سبک زندگی:
- استفاده از لباس های خنک و گشاد از جنس پنبه یا الیاف مصنوعی جاذب رطوبت.
- اجتناب از کافئین، الکل و غذاهای تند.
- ترک سیگار.
- کاهش وزن در صورت اضافه وزن یا چاقی.
- مدیریت استرس با تکنیک هایی مانند یوگا، مدیتیشن یا تنفس عمیق.
داروها:
- ضد تعریق های موضعی: این داروها می توانند به مسدود کردن غدد عرق کمک کنند. انواع مختلفی از ضد تعریق ها وجود دارد، بنابراین مهم است که با پزشک خود در مورد اینکه کدام نوع برای شما مناسب است صحبت کنید.
- داروهای ضد موسکارینی خوراکی: این داروها با مسدود کردن استیل کولین، ماده ای شیمیایی که باعث تحریک غدد عرق می شود، عمل می کنند. عوارض جانبی این داروها می تواند شامل خشکی دهان، تاری دید و یبوست باشد.
- آنتی بیوتیک ها: اگر تعریق بیش از حد شما ناشی از عفونت باشد، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند.
روش های درمانی:
- لیزر درمانی: این روش از امواج لیزر برای از بین بردن غدد عرق استفاده می کند.
- ایونتوفورزیس: این روش از جریان الکتریکی برای مسدود کردن غدد عرق استفاده می کند.
- سمپاتوتومی نخاعی: این روش شامل جراحی برای قطع اعصابی است که غدد عرق را کنترل می کنند. این یک روش درمانی آخر است که معمولاً فقط برای موارد شدید تعریق بیش از حد که به درمان های دیگر پاسخ نداده اند، استفاده می شود.
اگر تعریق بیش از حد را تجربه می کنید که زندگی شما را مختل می کند، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید تا علت زمینه ای را رد کنید و در مورد بهترین گزینه های درمانی برای شما صحبت کنید.
هایپرهیدروزیس چیست؟
هایپرهیدروزیس یا تعریق بیش از حد، وضعیتی است که در آن فرد به طور غیرطبیعی و زیاد عرق میکند. این تعریق فراتر از تعریقی است که برای تنظیم دمای بدن ضروری است و میتواند در نواحی مختلف بدن مانند زیر بغل، کف دست، صورت و پاها رخ دهد.
هایپرهیدروزیس به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم میشود:
هایپرهیدروزیس اولیه:
- علت مشخصی ندارد.
- معمولاً در دوران کودکی یا نوجوانی شروع میشود.
- اغلب در خانواده ها ارثی است.
- بیشتر در نواحی خاص بدن مانند زیر بغل، کف دست و صورت رخ میدهد.
هایپرهیدروزیس ثانویه:
- ناشی از یک بیماری زمینه ای مانند پرکاری تیروئید، دیابت، یا برخی از عفونت ها است.
- تمایل دارد در سراسر بدن رخ دهد.
- اغلب با علائم دیگری مانند خستگی، کاهش وزن و تب همراه است.
علائم هایپرهیدروزیس:
- عرق کردن بیش از حد در نواحی خاص یا سراسر بدن، حتی زمانی که هوا گرم نیست یا فعالیت بدنی انجام نمی دهید.
- خیس شدن لباس ها و ایجاد مشکل در فعالیت های روزانه.
- خجالت یا اضطراب اجتماعی به دلیل تعریق.
- عرق کردن در شب که باعث خیس شدن ملافه ها و لباس خواب می شود.
درمان هایپرهیدروزیس:
درمان هایپرهیدروزیس به نوع و شدت آن بستگی دارد.
-
هایپرهیدروزیس اولیه:
- تغییرات سبک زندگی: استفاده از لباس های خنک و گشاد، اجتناب از کافئین و غذاهای تند، ترک سیگار، کاهش وزن در صورت اضافه وزن.
- داروها: ضد تعریق های موضعی، داروهای ضد موسکارینی خوراکی.
- روش های درمانی: لیزر درمانی، یونتوفرزیس، سمپاتوتومی نخاعی (در موارد شدید).
-
هایپرهیدروزیس ثانویه:
- درمان بیماری زمینه ای.
- ممکن است به درمان های مشابه هایپرهیدروزیس اولیه نیز نیاز باشد.
اگر تعریق بیش از حد را تجربه می کنید که زندگی شما را مختل می کند، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید تا علت زمینه ای را رد کرده و در مورد بهترین گزینه های درمانی برای شما صحبت کنید.
عوارض عرق کردن بیش از حد چیست؟
عرق کردن بیش از حد، که هایپرهیدروزیس نیز نامیده می شود، می تواند عوارض مختلفی بر سلامتی و زندگی فرد داشته باشد.
برخی از عوارض شایع هایپرهیدروزیس عبارتند از:
- مشکلات پوستی: عرق زیاد می تواند باعث ایجاد محیطی مرطوب و گرم برای رشد قارچ ها و باکتری ها شود که می تواند منجر به عفونت های پوستی مانند عفونت قارچی پا (athlete's foot) و بثورات پوستی شود.
- مشکلات اجتماعی: عرق کردن بیش از حد می تواند باعث خجالت و اضطراب در موقعیت های اجتماعی شود و فرد را از حضور در جمع و فعالیت های اجتماعی بازدارد.
- مشکلات شغلی: در برخی از مشاغل، تعریق بیش از حد می تواند انجام وظایف را دشوار کند و حتی خطرناک باشد.
- مشکلات عاطفی: هایپرهیدروزیس می تواند عزت نفس و اعتماد به نفس فرد را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به اضطراب، افسردگی و انزوا اجتماعی شود.
- تحریک پوست: استفاده مداوم از ضد تعریق های قوی می تواند باعث تحریک پوست، قرمزی و خارش شود.
- تداخل با فعالیت های روزانه: خیس شدن لباس ها، چرب شدن کف دست ها و نیاز به تعویض مکرر لباس می تواند انجام فعالیت های روزمره را دشوار کند.
در موارد شدید، هایپرهیدروزیس می تواند منجر به کم آبی بدن شود، زیرا فرد عرق زیادی را از دست می دهد و مایعات کافی را جایگزین نمی کند.
اگر تعریق بیش از حد را تجربه می کنید که زندگی شما را مختل می کند، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید تا علت زمینه ای را رد کرده و در مورد بهترین گزینه های درمانی برای شما صحبت کنید.
داروهای که باعث عرق کردن بدن می شود
داروهای زیادی وجود دارد که می تواند به عنوان عارضه جانبی باعث تعریق شود. برخی از شایع ترین آنها عبارتند از:
- داروهای ضد افسردگی:این داروها با افزایش سطح سروتونین و نوراپی نفرین در مغز عمل می کنند. این مواد شیمیایی می توانند باعث تعریق، گرگرفتگی و سایر عوارض جانبی شوند.
- داروهای ضد اضطراب:این داروها با آرامش بخش سیستم عصبی مرکزی عمل می کنند. آنها همچنین می توانند باعث تعریق، خشکی دهان و تاری دید شوند.
- مسکن ها:این داروها با مسدود کردن درد و تب عمل می کنند. آنها همچنین می توانند باعث تعریق، سرگیجه و یبوست شوند.
- داروهای ضد فشار خون:این داروها با گشاد کردن رگ های خونی و کاهش فشار خون عمل می کنند. آنها همچنین می توانند باعث تعریق، خستگی و سرگیجه شوند.
- داروهای تیروئید:این داروها برای درمان کم کاری تیروئید استفاده می شوند. آنها می توانند باعث تعریق، لرزش و اضطراب شوند.
اگر دارویی مصرف می کنید و دچار تعریق بیش از حد شده اید، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند تا تعیین کنید که آیا تعریق شما ناشی از دارو است یا خیر و در صورت لزوم گزینه های درمانی را توصیه کنند.
چند نکته اضافی وجود دارد:
- تعریق همیشه ناشی از دارو نیست. سایر علل احتمالی تعریق عبارتند از گرما، فعالیت بدنی، استرس و اضطراب.
- اگر تعریق ناگهانی یا شدید را تجربه می کنید، مهم است که فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید، زیرا می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی تر باشد.
- اگر نگران تعریق خود هستید، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند تا علت تعریق خود را تعیین کنید و بهترین راه حل را پیدا کنید.
علت عرق کردن سر و گردن در خواب چیست؟
تعریق سر و گردن در خواب، که به عنوان تعریق شبانه نیز شناخته می شود، یک مشکل شایع است که می تواند علل مختلفی داشته باشد.
برخی از شایع ترین علل عبارتند از:
- گرما: اگر اتاق خواب شما خیلی گرم باشد، یا اگر از پتو یا ملحفه های ضخیم استفاده می کنید، ممکن است در شب عرق کنید.
- پوشیدن لباس زیاد: پوشیدن لباس زیاد به هنگام خواب می تواند باعث گرم شدن شما و تعریق شما شود.
- مصرف برخی غذاها و نوشیدنی ها: خوردن غذاهای تند، کافئین یا الکل قبل از خواب می تواند باعث تعریق شما در شب شود.
- داروها: برخی از داروها، مانند داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد اضطراب و برخی از داروهای مسکن، می توانند به عنوان عارضه جانبی باعث تعریق شوند.
- شرایط پزشکی: برخی از شرایط پزشکی، مانند پرکاری تیروئید، عفونت ها و یائسگی، می توانند باعث تعریق شبانه شوند.
- اضطراب و استرس: اضطراب و استرس می تواند باعث شود بدن شما هورمون هایی آزاد کند که باعث تعریق شما می شود.
- هیپرهیدروزیس: هایپرهیدروزیس یک بیماری است که باعث تعریق بیش از حد می شود، حتی زمانی که شما گرم نیستید یا فعال نیستید.
در برخی موارد، تعریق شبانه ممکن است نشانه ای از یک بیماری جدی تر باشد.
اگر تعریق شبانه شما را به طور قابل توجهی آزار می دهد یا با علائم دیگری مانند تب، کاهش وزن بدون دلیل، خستگی یا درد همراه است، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید.
چند نکته برای کمک به کاهش تعریق شبانه وجود دارد:
- دمای اتاق خواب خود را خنک نگه دارید.
- از لباس های خواب سبک و جاذب رطوبت استفاده کنید.
- از خوردن غذاهای تند، کافئین و الکل قبل از خواب خودداری کنید.
- اگر سیگار می کشید، ترک کنید.
- استرس خود را مدیریت کنید.
- با پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف می کنید صحبت کنید.
عرق سرد نشانه چیست؟
عرق سرد می تواند نشانه ی چندین وضعیت مختلف باشد، از جمله:
پاسخ طبیعی بدن:
- پاسخ جنگ یا گریز: هنگامی که بدن شما در حالت "جنگ یا گریز" قرار می گیرد، هورمون هایی مانند آدرنالین و نوراپی نفرین آزاد می کند که باعث افزایش ضربان قلب، تنفس و تعریق می شود. این واکنش طبیعی بدن برای مقابله با خطر یا استرس است. تعریق در این شرایط می تواند سرد یا گرم باشد.
- تنظیم دمای بدن: در برخی موارد، عرق سرد می تواند بخشی از تلاش طبیعی بدن برای خنک کردن خود باشد. به عنوان مثال، ممکن است در خواب یا زمانی که هوا گرم است عرق سرد کنید.
شرایط پزشکی:
- عفونت ها: برخی از عفونت ها، مانند عفونت های باکتریایی یا ویروسی، می توانند باعث تب و لرز شوند که می تواند منجر به عرق سرد شود.
- کاهش قند خون (هیپوگلیسمی): اگر دیابت دارید یا از داروهایی برای کاهش قند خون استفاده می کنید، ممکن است در معرض خطر ابتلا به هیپوگلیسمی باشید که می تواند باعث عرق سرد، لرزش، ضعف و گیجی شود.
- مشکلات قلبی: برخی از مشکلات قلبی، مانند حمله قلبی یا آنژین، می توانند باعث درد قفسه سینه، تنگی نفس و عرق سرد شوند.
- یائسگی: گرگرفتگی، که از علائم شایع یائسگی است، می تواند باعث تعریق ناگهانی و شدید شود که ممکن است سرد باشد.
- هایپرهیدروزیس: هایپرهیدروزیس وضعیتی است که باعث تعریق بیش از حد می شود، حتی زمانی که شما گرم نیستید یا فعال نیستید. تعریق در این حالت می تواند سرد یا گرم باشد.
- اختلالات اضطرابی: اضطراب و حملات پانیک می تواند باعث علائم فیزیکی مانند تعریق، لرزش، تپش قلب و تنگی نفس شود. عرق در این موارد می تواند سرد باشد.
- برخی از داروها: برخی از داروها، مانند داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد درد و داروهای ضد فشار خون، می توانند به عنوان عارضه جانبی باعث تعریق شوند. عرق در این موارد می تواند سرد یا گرم باشد.
در برخی موارد، عرق سرد ممکن است نشانه ی یک بیماری جدی تر باشد.
اگر تعریق سرد شما را به طور قابل توجهی آزار می دهد یا با علائم دیگری مانند تب، کاهش وزن بدون دلیل، خستگی یا درد همراه است، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید.
عرق کردن در سرماخوردگی به چه علتی رخ می دهد؟
عرق کردن در سرماخوردگی به چند دلیل مختلف می تواند رخ دهد:
-
تب:
یکی از شایع ترین علل تعریق در سرماخوردگی، تب است. تب زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن شما با عفونت مبارزه می کند. برای مبارزه با عفونت، دمای بدن شما را افزایش می دهد تا ویروس ها یا باکتری ها را از بین ببرد. عرق کردن به خنک شدن بدن شما در هنگام افزایش دمای بدن کمک می کند.
-
لرز:
لرز زمانی رخ می دهد که عضلات شما به سرعت منقبض و شل می شوند. این می تواند باعث ایجاد گرما شود و به نوبه خود منجر به تعریق شود. لرز اغلب با تب همراه است، اما می تواند بدون تب نیز رخ دهد.
-
ضعف عضلانی:
سرماخوردگی می تواند باعث ضعف عضلانی شود، که می تواند منجر به تعریق بیشتر شود. این به این دلیل است که عضلات ضعیف تر کارآمدتر نیستند و برای انجام وظایف عادی به انرژی بیشتری نیاز دارند. این انرژی اضافی می تواند به صورت گرما آزاد شود و منجر به تعریق شود.
-
کم آبی بدن:
اگر در طول سرماخوردگی به اندازه کافی مایعات ننوشید، ممکن است دچار کم آبی بدن شوید. کم آبی بدن می تواند باعث تعریق بیشتر شود، زیرا بدن شما سعی می کند خنک بماند.
-
داروها:
برخی از داروهایی که برای درمان سرماخوردگی استفاده می شوند، مانند استامینوفن و ایبوپروفن، می توانند به عنوان عارضه جانبی باعث تعریق شوند.
-
اضطراب:
احساس ناخوشی در طول سرماخوردگی می تواند باعث اضطراب شود که می تواند منجر به تعریق بیشتر شود.
در بیشتر موارد، عرق کردن در سرماخوردگی جای نگرانی ندارد.
با این حال، اگر تعریق شما شدید است یا با علائم دیگری مانند تب بالا، لرز، ضعف عضلانی یا کم آبی بدن همراه است، باید به پزشک مراجعه کنید.
چند نکته برای کمک به کاهش تعریق در سرماخوردگی وجود دارد:
- مایعات زیادی بنوشید: نوشیدن مایعات کافی به جلوگیری از کم آبی بدن و کاهش تعریق کمک می کند.
- از لباس های خنک و گشاد استفاده کنید: این به شما کمک می کند تا خنک بمانید و از تعریق زیاد جلوگیری کنید.
- از حمام یا دوش آب ولرم استفاده کنید: از آب داغ استفاده نکنید، زیرا این می تواند باعث تعریق بیشتر شما شود.
- از داروهای ضد تب و مسکن بدون نسخه استفاده کنید: این داروها می توانند به کاهش تب و لرز شما کمک کنند که می تواند به نوبه خود تعریق را کاهش دهد.
- استراحت کافی داشته باشید: استراحت کافی به بدن شما کمک می کند تا با عفونت مبارزه کند و احساس بهتری داشته باشید.
- از داروهای ضد تعریق استفاده کنید: اگر تعریق شما شدید است، می توانید از داروهای ضد تعریق بدون نسخه برای کمک به کاهش تعریق استفاده کنید.
اگر نگران تعریق خود هستید، با پزشک خود صحبت کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند تا علت تعریق خود را تعیین کنید و درمان مناسب را دریافت کنید. /ی