خواب رفتن دست و پا، یا به عبارت پزشکی پارستزی، یک احساس بیحسی، سوزن سوزن شدن و گزگز است که در اندامها احساس میشود. این حالت میتواند موقت یا مزمن باشد و دلایل مختلفی دارد.
فهرست مطالب
علت خواب رفتن دست و پا چیست؟
خواب رفتن دست و پا یا به اصطلاح پزشکی پارستزی، یک احساس بیحسی، سوزن سوزن شدن و گزگز است که در اندامها احساس میشود. دلایل زیادی میتواند باعث این احساس ناخوشایند شود.
علل شایع خواب رفتن دست و پا:
- فشرده شدن اعصاب:
- نشستن یا ایستادن طولانی مدت در یک وضعیت خاص
- خوابیدن روی دست یا پا
- سندرم تونل کارپال (فشرده شدن عصب در مچ دست)
- فتق دیسک کمر
- مشکلات گردش خون:
- دیابت
- بیماریهای عروقی
- کمبود ویتامینها (به ویژه گروه B)
- بیماریهای عصبی:
- مولتیپل اسکلروزیس
- آسیبهای نخاعی
- نوروپاتی محیطی (آسیب به اعصاب محیطی)
- بارداری:
- افزایش وزن و فشار بر اعصاب
- مصرف برخی داروها:
- برخی داروهای شیمی درمانی
- داروهای ضد تشنج
- عفونتها
- بیماریهای خود ایمنی
علائم همراه با خواب رفتن دست و پا:
- درد
- ضعف عضلانی
- تغییر رنگ پوست
- اختلال در تعادل
- بی حسی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر خواب رفتن دست و پا به صورت مکرر، شدید یا همراه با علائم دیگری مانند درد، ضعف یا تغییر رنگ پوست رخ دهد، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
توصیه می شود حتما مقاله مربوط به دست را مطالعه کنید
چه زمانی برای بررسی علت خواب رفتن دست و پا به دکتر مراجعه کنیم؟
خواب رفتن دست و پا یا پارستزی، یک احساس ناخوشایند و گاهی نگرانکننده است که میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. در بسیاری از موارد، این حالت موقتی و به دلیل قرار گرفتن طولانیمدت در یک وضعیت خاص یا فشردگی اعصاب رخ میدهد. اما اگر این احساس ادامهدار باشد یا با علائم دیگری همراه شود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
- خواب رفتن مکرر و طولانی مدت: اگر خواب رفتن دست و پا به طور مرتب و برای مدت طولانی اتفاق میافتد، حتی بعد از تغییر وضعیت، باید به پزشک مراجعه کنید.
- خواب رفتن همراه با درد: اگر خواب رفتن با درد، سوزش یا خارش همراه باشد، این میتواند نشانهای از یک مشکل جدیتر باشد.
- خواب رفتن همراه با ضعف عضلانی: اگر احساس ضعف یا بیحسی در دست یا پا دارید که انجام فعالیتهای روزمره را برایتان دشوار میکند، باید به پزشک مراجعه کنید.
- خواب رفتن همراه با تغییر رنگ پوست: اگر پوست دست یا پای شما تغییر رنگ داده است (مانند قرمزی، سفیدی یا کبودی) یا سرد شده است، این میتواند نشانهای از مشکلات گردش خون باشد.
- خواب رفتن همراه با اختلال در تعادل: اگر احساس عدم تعادل یا سرگیجه دارید، این میتواند نشانهای از مشکلات عصبی جدیتر باشد.
- خواب رفتن همراه با سایر علائم: اگر خواب رفتن دست و پا با علائم دیگری مانند بیحسی صورت، مشکلات بینایی، اختلال در گفتار یا مشکل در بلع همراه باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
چرا باید به پزشک مراجعه کرد؟
خواب رفتن دست و پا میتواند نشانهای از بیماریهای مختلفی مانند دیابت، مشکلات نخاعی، بیماریهای عصبی، کمبود ویتامینها و مشکلات گردش خون باشد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جلوگیری کند.
پزشک چه کاری انجام میدهد؟
پزشک برای تشخیص علت خواب رفتن دست و پا، ابتدا شرح حال کاملی از شما میگیرد و معاینه فیزیکی انجام میدهد. سپس ممکن است آزمایشهای دیگری مانند آزمایش خون، نوار عصب و عضله، ام آر آی یا سی تی اسکن را درخواست کند.
چه پزشکانی برای این مشکل صلاحیت دارند؟
- متخصص مغز و اعصاب: این پزشک متخصص بیماریهای مغز و نخاع است و میتواند علتهای عصبی خواب رفتن دست و پا را تشخیص دهد.
- متخصص داخلی: این پزشک متخصص بیماریهای داخلی است و میتواند بیماریهای زمینهای مانند دیابت را که باعث خواب رفتن دست و پا میشوند، تشخیص دهد.
- متخصص ارتوپد: اگر علت خواب رفتن دست و پا مربوط به مشکلات ستون فقرات یا مفاصل باشد، ممکن است به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
به طور خلاصه:
اگر خواب رفتن دست و پا برای شما یک مشکل مزمن و همراه با علائم دیگری است، حتما به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی آن مشخص شود و درمان مناسب آغاز گردد. به یاد داشته باشید، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
تشخیص علت خواب رفتن دست و پا
خواب رفتن دست و پا یا پارستزی، یک احساس ناخوشایند و گاهی نگرانکننده است که میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. برای تشخیص دقیق علت این مشکل، پزشک از روشهای مختلفی استفاده میکند.
مراحل تشخیص:
- تاریخچه پزشکی: پزشک ابتدا سؤالاتی در مورد علائم شما، مدت زمان آنها، شرایطی که باعث تشدید یا کاهش آنها میشوند و سایر بیماریهای زمینهای میپرسد.
- معاینه فیزیکی: پزشک دستها و پاهای شما را معاینه میکند تا قدرت عضلانی، رفلکسها، حساسیت به لمس و سایر علائم عصبی را بررسی کند.
- آزمایشهای تشخیصی: بسته به شرایط شما، پزشک ممکن است آزمایشهای زیر را درخواست کند:
- آزمایش خون: برای بررسی سطح قند خون، کمبود ویتامینها، مشکلات تیروئید و سایر اختلالات
- نوار عصب و عضله (EMG/NCV): برای ارزیابی سرعت هدایت عصبی و فعالیت عضلات
- ام آر آی: برای بررسی ساختار مغز، نخاع و ستون فقرات
- سی تی اسکن: برای بررسی استخوانها و بافتهای نرم
- الکترومیوگرافی: برای بررسی فعالیت الکتریکی عضلات
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر خواب رفتن دست و پا به صورت مکرر، شدید یا همراه با علائم دیگری مانند درد، ضعف عضلانی یا تغییر رنگ پوست رخ دهد، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
درمان خواب رفتن دست و پا
خواب رفتن دست و پا یا پارستزی، یک احساس ناخوشایند و گاهی نگرانکننده است که دلایل مختلفی میتواند داشته باشد. درمان آن به علت زمینهای بستگی دارد.
علل خواب رفتن دست و پا:
- فشرده شدن اعصاب: سندرم تونل کارپال، فتق دیسک کمر، وضعیت نامناسب بدن
- مشکلات گردش خون: دیابت، بیماریهای عروقی، کمبود ویتامینها
- بیماریهای عصبی: مولتیپل اسکلروزیس، آسیبهای نخاعی
- بارداری
- مصرف برخی داروها
- عفونتها
- بیماریهای خود ایمنی
روشهای درمان:
درمان خواب رفتن دست و پا بسته به علت اصلی آن میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تغییر سبک زندگی:
- ورزش منظم: ورزشهایی مانند شنا، پیادهروی و یوگا به بهبود گردش خون کمک میکنند.
- حفظ وزن سالم: اضافه وزن میتواند فشار بیشتری بر اعصاب وارد کند.
- اجتناب از وضعیتهای نامناسب: تغییر وضعیت بدنی به طور منظم و اجتناب از نشستن یا ایستادن طولانی مدت
- ترک سیگار: سیگار کشیدن میتواند جریان خون را کاهش دهد.
- دارو درمانی:
- مسکنها: برای تسکین درد
- داروهای ضد التهابی: برای کاهش التهاب
- مکملهای ویتامین: برای رفع کمبود ویتامینها
- فیزیوتراپی: تمرینات خاص برای تقویت عضلات و بهبود عملکرد اعصاب
- جراحی: در موارد شدید، مانند فتق دیسک کمر یا سندرم تونل کارپال، ممکن است جراحی لازم باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- اگر خواب رفتن دست و پا به صورت مکرر، شدید یا همراه با علائم دیگری مانند درد، ضعف عضلانی یا تغییر رنگ پوست رخ دهد.
- اگر با تغییر وضعیت، خواب رفتگی برطرف نشود.
- اگر خواب رفتگی با اختلال در فعالیتهای روزمره همراه باشد.
تشخیص علت:
پزشک برای تشخیص علت خواب رفتن دست و پا، علاوه بر معاینه فیزیکی، ممکن است آزمایشهای زیر را درخواست کند:
- آزمایش خون: برای بررسی سطح قند خون، کمبود ویتامینها و سایر اختلالات
- نوار عصب و عضله: برای ارزیابی سرعت هدایت عصبی و فعالیت عضلات
- ام آر آی: برای بررسی ساختار مغز، نخاع و ستون فقرات
- سی تی اسکن: برای بررسی استخوانها و بافتهای نرم
پیشگیری:
- حفظ وزن سالم
- ورزش منظم
- تغذیه مناسب
- اجتناب از مصرف دخانیات و الکل
- کنترل دیابت و سایر بیماریهای زمینهای
درمان خانگی خواب رفتن دست و پا: راهکارهایی برای تسکین موقت
توجه: درمانهای خانگی میتوانند به تسکین موقت علائم کمک کنند، اما برای تشخیص و درمان علت اصلی خواب رفتن دست و پا، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
دلایل خواب رفتن دست و پا
قبل از بررسی درمانهای خانگی، بد نیست بدانید که خواب رفتن دست و پا دلایل مختلفی دارد، از جمله:
- فشرده شدن اعصاب: به دلیل وضعیت نامناسب بدن هنگام نشستن یا خوابیدن
- مشکلات گردش خون: به دلیل دیابت، بیماریهای عروقی یا کمبود ویتامینها
- بیماریهای عصبی: مانند مولتیپل اسکلروزیس یا آسیبهای نخاعی
درمانهای خانگی
- تغییر وضعیت بدن:
- به طور منظم وضعیت خود را تغییر دهید.
- از نشستن یا ایستادن طولانی مدت در یک وضعیت خودداری کنید.
- هنگام خواب، بالش زیر زانو یا گردن قرار دهید تا فشار از روی اعصاب برداشته شود.
- ماساژ:
- ماساژ ملایم دست و پا به بهبود گردش خون کمک میکند.
- میتوانید از روغنهای گرم مانند روغن زیتون یا روغن نارگیل استفاده کنید.
- کمپرس گرم یا سرد:
- کمپرس گرم: به بهبود گردش خون کمک میکند.
- کمپرس سرد: برای کاهش التهاب و درد مفید است.
- ورزشهای سبک:
- ورزشهایی مانند پیادهروی، یوگا و شنا به بهبود گردش خون کمک میکنند.
- تغذیه مناسب:
- مصرف غذاهای غنی از ویتامینهای گروه B (مانند موز، آووکادو، گوشت قرمز، مرغ و ماهی) به سلامت اعصاب کمک میکند.
- افزایش مصرف آب برای هیدراته نگه داشتن بدن.
- مدیریت استرس:
- استرس میتواند بر روی گردش خون تأثیر بگذارد. تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن و تنفس عمیق میتوانند مفید باشند.
- اجتناب از نیکوتین و الکل:
- نیکوتین و الکل میتوانند گردش خون را کاهش دهند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر خواب رفتن دست و پا به طور مکرر رخ میدهد، با فعالیتهای روزمره تداخل دارد یا با علائم دیگری مانند درد، ضعف عضلانی یا تغییر رنگ پوست همراه است، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. /ی